Καταιγίδα μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας – Διευκολύνσεις και αυστηρά μέτρα για τους εργοδότες

Mεταρρυθμιστική τομή στην αγορά εργασίας, υπέρ των εργαζομένων και των συνεπών επιχειρήσεων και ιδίως υπέρ της πλήρους απασχόλησης, της νομιμότητας της αγοράς εργασίας και της αύξησης των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία φέρνει το αναπτυξιακό νομοσχέδιο, το οποίο δόθηκε μέσα στην εβδομάδα για δημόσια διαβούλευση.

Ενδεικτικές του πνεύματος των αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση στον κρίσιμο των τομέα των εργασιακών και εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην προστασία και βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους είναι οι μέριμνες για αύξηση κατά 12% του κόστος των επιπλέον ωρών σε περίπτωση υπέρβασης των συμφωνημένων όρων της απασχόλησης με σκοπό την ενίσχυση της εργασίας πλήρους ωραρίου και κυρίως της αποτροπής των εργοδοτών από την συστηματική προσφυγή στις καταχρηστικού τύπου συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Από το ίδιο πνεύμα διέπεται και η πρόταση για αυστηροποίηση του πλαισίου για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της πλήρους απασχόλησης, όπως και η δημιουργία για πρώτη φορά ηλεκτρονικού μητρώου παραβατικότητας και αδήλωτης εργασίας.

Ενισχύεται η συλλογική αυτονομία των κοινωνικών εταίρων

Κυβερνητικές και κομματικές πηγές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, απαντώντας στον ισχυρισμό της αντιπολίτευσης ότι με τις διατάξεις του νομοσχεδίου «ανοίγει τρύπα» στις συλλογικές συμβάσεις εισάγοντας εξαιρέσεις από την εφαρμογή όρων συλλογικών ρυθμίσεων, σημειώνουν ότι επιβεβαιώνεται η σταθερή θέση της ΝΔ για την ανεξαρτησία των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την ενίσχυση της συλλογικής αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων. Γίνεται εναρμόνιση, ωστόσο, με την επικρατούσα ευρωπαϊκή πρακτική, ιδίως δε των χωρών που διαθέτουν προηγμένα συστήματα εργασιακών σχέσεων και αναπτυγμένο κοινωνικό κράτος, ενισχύοντας και διευρύνοντας το πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

  • Συγκεκριμένα: παρέχεται -για πρώτη φορά στη χώρα μας- μια πρόσθετη δυνατότητα στους κοινωνικούς εταίρους να αποφασίζουν μόνοι τους για το πεδίο ισχύος των κλαδικών συμβάσεων που συνυπογράφουν και να εξαιρούν (opt out) από την εφαρμογή τους -εάν, φυσικά, το θέλουν και οι δύο πλευρές, εργαζόμενοι και εργοδότες- επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν σημαντικά οικονομικά και διαρθρωτικά προβλήματα.

Αυτό ωστόσο μπορεί να αφορά επιχειρήσεις με πραγματικά και όχι εικονικά οικονομικά προβλήματα, καθώς συγκεκριμενοποιείται η «δεινή οικονομική θέση» μόνο στην περίπτωση που επιχείρηση βρίσκεται σε καθεστώς συνδιαλλαγής ή πτώχευσης ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η οποία είναι πολύ σαφής και συγκεκριμένη. Σε κάθε περίπτωση, αναγνωρίζεται εμπράκτως ότι οι ίδιοι οι κοινωνικοί εταίροι είναι οι καταλληλότεροι να αποφασίζουν για παρόμοια ζητήματα.

Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων και  Εργοδοτών

[more]

Ιδιαίτερο βάρος αποδίδει η κυβέρνηση στην προβλεπόμενη δημιουργία Μητρώου Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων και Οργανώσεων Εργοδοτών καθώς μέσω αυτής θα ενισχυθεί ο συνδικαλισμός μέσω της διασφάλισης της πληρότητας και της διαφάνειας σε σχέση με την ταυτότητα και την αντιπροσωπευτική δυνατότητα των οργανώσεων των κοινωνικών εταίρων. Με τη δημιουργία των Μητρώων θα υπάρχει ταχεία και ασφαλή διάγνωση αφενός της αντιπροσωπευτικότητας των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων για την σύναψη συλλογικών συμβάσεων, αφετέρου της ικανοποίησης του αριθμητικού κριτηρίου (τουλάχιστον 50%) για τις επεκτάσεις των κλαδικών συμβάσεων.

Τέλος, με τη ρύθμιση αυτή ενισχύεται η διαφάνεια των οικονομικών των οργανώσεων, ειδικά αν χρηματοδοτούνται από κρατικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενους πόρους. Όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, η ρύθμιση αυτή σέβεται απολύτως τη συνδικαλιστική ελευθερία, καθώς σε καμία περίπτωση, δεν θίγει ζήτημα προσωπικών δεδομένων των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και των οργανώσεων των εργοδοτών. Δεν καταχωρούνται ατομικά στοιχεία των μελών τους, αλλά μόνον δημόσια έγγραφα, το καταστατικό και τροποποιήσεις αυτού και ο απρόσωπος συνολικός αριθμός των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των οργανώσεων των εργοδοτών και του πλήθους των εργαζόμενων, που απασχολούν οι επιχειρήσεις μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων ανά κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα.

Σε ό,τι αφορά τη θέσπιση ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, η κυβέρνηση εκτιμά ότι με τη ρύθμιση αυτή παρέχεται για πρώτη φορά στη χώρα μας η δυνατότητα συμμετοχής των εργαζομένων (μελών συνδικαλιστικών οργανώσεων) με ηλεκτρονική ψήφο, τόσο στη διαδικασία αποφάσεων της διοίκησης όσο και στη λήψη αποφάσεων για απεργία. Έτσι διευκολύνεται η συμμετοχή όλων των μελών στις όποιες αποφάσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι είναι απόλυτα σεβαστή η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, η οποία μάλιστα επιβεβαιώνεται και επαναδιατυπώνεται με σαφήνεια. «Η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης σε περίπτωση συρροής εξακολουθεί, λοιπόν, να ισχύει. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουν ότι υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρήσεων με αποδεδειγμένα οικονομικά προβλήματα που βρίσκονται στο χείλος της κατάρρευσης και, συνεπώς, μια μισθολογική πολιτική ίδια με αυτή των υγιών επιχειρήσεων του κλάδου θα τις οδηγούσε στο κλείσιμο και στην απόλυση των εργαζομένων» τονίζουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν : “Για την προστασία, λοιπόν, των ίδιων των εργαζομένων, την εξυγίανση των επιχειρήσεων και τη διάσωση των θέσεων εργασίας, δίνεται καταρχάς η δυνατότητα να αποφασιστεί η εξαίρεση των συγκεκριμένων επιχειρήσεων από τους ίδιους τους κοινωνικούς εταίρους σε κλαδικό επίπεδο (ρύθμιση 1). Εάν κάτι τέτοιο δεν συμφωνηθεί σε κλαδικό επίπεδο, καθιερώνεται – ειδικά για τις επιχειρήσεις με αποδεδειγμένα οικονομικά προβλήματα – η υποχρεωτική εξαίρεση των παραπάνω από τις σχετικές κλαδικές συμβάσεις (παρούσα ρύθμιση) και η υπερίσχυση των όποιων επιχειρησιακών συμφωνιών πραγματοποιηθούν.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει για την υπερίσχυση των τοπικών κλαδικών, μιας και οι εργαζόμενοι σε κάθε περιοχή, αλλά και τα ισχυρά τοπικά σωματεία, έχουν καλύτερη εικόνα των ιδιαιτεροτήτων και του δυναμισμού των επιχειρήσεων της περιοχής και, συνεπώς, μπορούν να προσαρμόσουν το διεκδικητικό τους πλαίσιο στις ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες ή/και να εξασφαλίσουν ακόμη καλύτερες αμοιβές και όρους εργασίας.

Σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα του εκάστοτε Υπουργού Εργασίας να επεκτείνει στο σύνολο του κλάδου, τους όρους κλαδικής σύμβασης, αυτή εξακολουθεί να ισχύει διαδικασία αλλά γίνεται, πλέον, σε συνδυασμό και με τη δημιουργία των Μητρώων Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων και Οργανώσεων Εργοδοτών με όρους διαφάνειας και αντικειμενικότητας, καθώς το αριθμητικό κριτήριο κάλυψης εργαζομένων (περισσότερο από 50%) θα προκύπτει από τα στοιχεία του Μητρώου Εργοδοτικών Οργανώσεων.

Παράλληλα, η τεκμηριωμένη αίτηση των δεσμευομένων μερών και η μεταξύ τους διαβούλευση ενώπιον του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας διασφαλίζει την τήρηση της ελευθερίας των συλλογικών διαπραγματεύσεων και κατά τη διαδικασία της επέκτασης. Όπως ισχύει και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, επιχειρήσεις με πραγματικά και όχι εικονικά οικονομικά προβλήματα εξαιρούνται της επέκτασης. Σκοπός, όπως προαναφέρθηκε, είναι να διασωθούν οι επιχειρήσεις και οι θέσεις εργασίας και όχι να «βουλιάξουν» μια ώρα αρχύτερα.

Η προσφυγή στη διαιτησία

Ο σεβασμός της συνταγματικώς κατοχυρωμένης συλλογικής αυτονομίας σημαίνει πρωτίστως ότι οι εργατικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι οργανώσεις εργοδοτών πρέπει να αφήνονται ελεύθερες να επιλύουν οι ίδιες τις διαφορές τους, εξευρίσκοντας τις πλέον συμφέρουσες για αυτές συμφωνίες. Μόνον αν όλα όντως αποτύχουν, μόνον τότε μπορεί να επιτρέπεται η μονομερής προσφυγή στη διαιτησία. Υπενθυμίζεται ότι προσφάτως η αρμόδια επιτροπή της Διεθνούς Οργάνωση Εργασίας, εντόπισε τη μη συμβατότητα της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία και συνέστησε στην Ελληνική Κυβέρνηση τη λήψη κατάλληλων μέτρων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η μονομερής προσφυγή στη διαιτησία θα επιτρέπεται μόνο σε πολύ περιορισμένες συνθήκες και να διασφαλιστεί ότι το κράτος θα απέχει από κάθε παρέμβαση που θα περιορίζει το δικαίωμα σε ελεύθερη και οικειοθελή συλλογική διαπραγμάτευση.

Τα μέτρα  για την καταπολέμηση της υποδηλωμένης εργασίας

Είναι γνωστό ότι με τη δραστική αύξηση του προστίμου για την αδήλωτη εργασία (10.500 ευρώ) το 2013 κατέστη δυνατός ο σημαντικός περιορισμός στην εκδήλωση παραβατικών φαινομένων αυτής της μορφής. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο της υποδηλωμένης εργασίας πήρε ανησυχητική έκταση.

Eργοδότες δηλώνουν μεν το προσωπικό τους, αλλά για λιγότερες ώρες από αυτές που πραγματικά εργάζονται, προκειμένου να μειώσουν την ασφαλιστική τους επιβάρυνση. Υπάρχει μια καταχρηστική αξιοποίηση της μερικής απασχόλησης, η οποία συρρικνώνει αριθμητικά τα μεγέθη της ανεργίας (και εκεί, δυστυχώς, οφείλεται η μείωση της ανεργίας τα τελευταία έτη) σε βάρος, όμως, των εργαζομένων και των συνθηκών εργασίας τους.

Για να αντιμετωπιστεί η προβληματική αυτή κατάσταση αυξάνεται κατά 12% το κόστος των επιπλέον ωρών, σε περίπτωση υπέρβασης των συμφωνημένων ωρών μερικής απασχόλησης, με σκοπό την ενίσχυση της εργασίας πλήρους ωραρίου και, κυρίως, την αποτροπή των εργοδοτών από την συστηματική προσφυγή σε καταχρηστικού τύπου συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Παράλληλα, συνεχίζονται εντατικά οι έλεγχοι και για την αδήλωτη και για την υποδηλωμένη εργασία και δρομολογείται η αυστηροποίηση των κυρώσεων σε περίπτωση ψευδούς μερικής απασχόλησης.

Τα μέτρα για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας

Αναβαθμίζεται ο ρόλος του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» στην καταγραφή της εργασίας σε πραγματικό χρόνο, την χαρτογράφηση της αγοράς εργασίας και την καταπολέμηση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία παραμένει μεν στο ύψος των 10.500 ευρώ.

Παρέχεται ωστόσο νέα, ελκυστική για εργαζόμενους και εργοδότες, εναλλακτική δυνατότητα έκπτωσης στα 2.000 ευρώ, με την πρόσληψη του αδήλωτου εργαζόμενου για τουλάχιστο δώδεκα (12) μήνες. Καθιερώνεται η υποχρέωση επαναληπτικών ελέγχων και προσαύξηση του προστίμου σε περιπτώσεις υποτροπής, αλλά και η δυνατότητα επιβολής του μέτρου της οριστικής διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης όταν η υποτροπή είναι επαναλαμβανόμενη.

Δημιουργείται, για πρώτη φορά στη χώρα μας, Μητρώο παραβατικότητας επιχειρήσεων αναφορικά με την αδήλωτη εργασία. Με τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου αδήλωτης εργασίας γίνεται, για πρώτη φορά, επίσημη συνολική χαρτογράφηση της αδήλωτης εργασίας έτσι ώστε συμπεράσματα σχετικά με την παραβατικότητα, να αξιοποιηθούν στον προγραμματισμό ελέγχων και τη γενικότερη χάραξη της στρατηγικής για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας.

[/more]

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή