Μετά την καταστροφή που προκάλεσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους δημιούργησαν τους θεσμούς που διέπουν τη μεταπολεμική παγκόσμια οικονομική τάξη, εστιάζοντας στην ανοικοδόμηση της Ευρώπης, στην καταπολέμηση της φτώχειας και στη συγκρότηση μηχανισμών συνεννόησης των ανταγωνιστών προκειμένου να επιλύουν τις εμπορικές διαφορές τους ειρηνικά.
Αλλά καθώς μαίνεται ο πρώτος μεγάλος ευρωπαϊκός πόλεμος από το 1945, ορισμένες δυτικές χώρες συζητούν στρατηγικές για να εκδιώξουν τη Ρωσία από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλους αναπτυξιακούς δανειστές ως τιμωρία για την εισβολή της Ουκρανία.
Εάν ήταν επιτυχείς, τέτοιες κινήσεις θα αντέστρεφαν ένα δόγμα δεκαετιών ότι η εμπλοκή των πρώην κομμουνιστικών κρατών σε αυτούς τους θεσμούς παράγει καλύτερα αποτελέσματα από την αποφυγή τους. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες λένε ότι οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι τόσο αποτρόπαιες που η Μόσχα δεν αξίζει πλέον να συμμετέχει στη διαμόρφωση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία εντάχθηκαν στο ΔΝΤ το 1992, ένα χρόνο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Τα Καταστατικά του ΔΝΤ δεν περιέχει διατάξεις που να αναφλερονται στις ένοπλες συγκρούσεις, στις οποίες έχουν εμπλακεί πολλά μέλη του στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Έτσι, μια ενδεχόμενη διαδικασία αποβολής της Ρωσίας από το ΔΝΤ θα απαιτούσε την παραβίαση καταστατικών διαδικασιών από τη Μόσχα, όπως λ.χ. η αποτυχία των ρωσικών αρχών να παράσχουν στο ΔΝΤ τα απαιτούμενα οικονομικά δεδομένα σχετικά με τα αποθεματικά, το ισοζύγιο πληρωμών, το εμπόριο και τις συναλλαγματικές πράξεις της χώρας.
Εάν διαπιστωθεί τέτοιου είδους παραβίαση και δεν διορθωθεί από τη Μόσχα, τα μέλη του ΔΝΤ που κατέχουν το 70% των ψήφων του Ταμείου, μετά από “εύλογο χρονικό διάστημα”, θα μπορούσαν να αναστείλουν τα δικαιώματα ψήφου της Ρωσίας. Μετά από μια άλλη «εύλογη περίοδο», μια πλειοψηφία ψήφων 85% θα μπορούσε να αναγκάσει τη χώρα να αποχωρήσει από τη συμμετοχή στο Ταμείο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ)
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους εξετάζουν επίσης τρόπους αναστολής του εμπορικού καθεστώτος της Ρωσίας ως του «πλέον ευνοημένου έθνους», γεγονός που θα τους επέτρεπε να επιβάλλουν στη Μόσχα δασμούς πολύ υψηλότερους από τους συντελεστές που ισχύουν σε όλα τα μέλη του ΠΟΕ.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, η ανάκληση του υφιστάμενου εμπορικού καθεστώτος της Ρωσίας θα απαιτούσε απόφαση του Κογκρέσου. Ωστόσο, ένα νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό και μια νομοθεσία για την απαγόρευση των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας, οι οποίες πρόκειται να ψηφιστούν την Παρασκευή, απέκλεισαν διάταξη για άρση του υφιστάμενου καθεστώτος εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία.
Αντίθετα, η Αμερικανική νομοθεσία επιτρέπει την επανεξέταση της ένταξης της Ρωσίας στον ΠΟΕ. Η απέλαση της Ρωσίας, η οποία εντάχθηκε στον ΠΟΕ το 2012 μετά από 19 χρόνια διαπραγματεύσεων, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία αποβολής. Ο ΠΟΕ θα χρειαζόταν πλειοψηφία δύο τρίτων για να δημιουργήσει μια τέτοια διαδικασία και πλειοψηφία τριών τετάρτων για να απομακρύνει τη Ρωσία.
Αλλά το σώμα συνήθως λαμβάνει αποφάσεις με συναίνεση μεταξύ των 164 χωρών-μελών του – ένα θεσμό χωρίς δικαίωμα ψήφου που ωστόσο έχει εμποδίσει σε μεγάλο βαθμό σημαντικές αλλαγές για δεκαετίες. Αναλυτές αναφέρουν ότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να αρνηθούν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους την προσπάθεια της, συμμάχου της Ρωσίας, Λευκορωσίας να ενταχθεί στον ΠΟΕ, μια διαδικασία που μαραζώνει στις διαπραγματεύσεις από το 1993. Τα δυτικά έθνη έχουν κατηγορήσει τη Λευκορωσία ότι διευκολύνει την εισβολή στην Ουκρανία.
Η παγκόσμια Τράπεζα
Η Παγκόσμια Τράπεζα την περασμένη εβδομάδα διέκοψε όλες τις προγραμματισμένες εργασίες της στη Ρωσία και τη Λευκορωσία λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. Η Ρωσία και η Ουκρανία εντάχθηκαν στην Παγκόσμια Τράπεζα το 1992. Η κίνηση αυτή σταματά τις εκταμιεύσεις προς τη Λευκορωσία για ενεργά έργα που χρηματοδοτούνται με δάνεια συνολικού ύψους περίπου 511 εκατομμυρίων δολαρίων έως το 2025 καθώς και τις δεσμεύσεις δανείων προς τη Λευκορωσία για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών αντιμετώπισης της COVID-19.
Το τελευταίο δάνειο της Παγκόσμιας Τράπεζας στη Ρωσία εγκρίθηκε το 2013, πριν από την προσάρτηση της περιοχής της Κριμαίας από τη Μόσχα το 2014, αλλά η Τράπεζα κατέβαλε 3,6 εκατομμύρια δολάρια τον Δεκέμβριο του 2021 για ένα μετεωρολογικό έργο.
Η Ευρωπαίκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), που ιδρύθηκε το 1991 και υποστηρίζει πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, δήλωσε την 1η Μαρτίου – μετά την Ρωσική εισβολή – ότι το διοικητικό συμβούλιο υποστηρίζει την επ’ αόριστον αναστολή της πρόσβασης της Ρωσίας και της Λευκορωσίας στη χρηματοδότησή της.
Οι διοικητές της EBRD έχουν πλέον 30 ημέρες για να ψηφίσουν την πρόταση, η οποία απαιτεί πλειοψηφία δύο τρίτων για να περάσει. Ο οργανισμός είχε ήδη σταματήσει να επενδύει στη Ρωσία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και “πάγωσε” νέες επενδύσεις στη Λευκορωσία μετά τις αμφισβητούμενες εκλογές της χώρας το 2020.
ΠΗΓΗ: Reuters
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
