Η ανάκαμψη του τουρισμού φέτος – αλλά και η ομαλοποίηση της τουριστικής κίνησης το 2022 – θα οδηγήσει την οικονομία της χώρας σε καλύτερες συνθήκες, εκτιμούν έλληνες και διεθνείς αναλυτές. Είναι χαρακτηριστική η πρόβλεψη της HSBC, σύμφωνα με την οποία;
- “η ανάκαμψη του τουρισμού θα δώσει στην Ελλάδα τη μεγαλύτερη ώθηση στο ΑΕΠ μεταξύ όλων των χωρών της ευρωζώνης” – Η HSBC υπολογίζει τη συμβολή του τουριστικού κλάδου στην γενικότερη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στο 2% το 2021 και 4% το 2022.
Στην κυβέρνηση επικρατεί μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι το φετινό καλοκαίρι θα είναι είναι πολύ καλύτερο από το περσινό, καθώς η υφήλιος ολόκληρη βγαίνει από μία πολύμηνη μάχη με τον ιό, αν και οι πολίτες ακόμα και των πιο ανεπτυγμένων χωρών είναι λαβωμένοι οικονομικά και ενώ η πανδημία δείχνει ακόμα αξιοσημείωτες αντοχές.
- “Αν κατορθώσουμε να πιάσουμε το 50% των επιδόσεων του 2019, τότε θα έχουμε κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα” λέει χαρακτηριστικά υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος.
Οι εκτιμήσεις για αναπτυξιακό “μπουμ”
Με τον τουρισμό να αποτελεί “κλειδί” για τις βραχυπρόθεσμες επιδόσεις της οικονομίας,τα μηνύματα για τις μακροοικονομικές εξελίξεις είναι θετικά, με δεδομένη και την εισροή των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάπτυξης. Και ενώ οι εκτιμήσεις τόσο της Κομισιόν όσο και του επικεφαλής της Εθνικής Τράπεζας Παύλου Μυλωνά μιλούν για ανάκαμψη 4,1%-4,5% το 2021, οι ξένοι Οίκοι προβλέπουν αναπτυξιακό “μπουμ” έως το 2026:
- Η Morgan Stanley εκτίμησε ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα μπορούσε να φτάσει κοντά στο 12%, ενώ ακόμη ψηλότερα βάζει τον πήχη η S&P, ακόμη και στο 18%, ποσοστό υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλο χώρα της Ε.Ε.
“Δύσκολη αλλά όχι αδύνατη” η επενδυτική βαθμίδα
Οι εκτιμήσεις αυτές, σε συνδυασμό με την αναγκαία επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων, θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην επιστροφή της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα σε διάστημα 1-2 ετών – ενδεχόμενο που ο Michele Napolitano της Fitch χαρακτήρισε “δύσκολο αλλά όχι αδύνατο”.
Ο ανώτερος διευθυντής και επικεφαλής για τις αξιολογήσεις χωρών της Δυτικής Ευρώπης της Fitch μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών δήλωσε χαρακτηριστικά:
- “Είναι δύσκολο αλλά δεν είναι αδύνατο να επιστρέψει η Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Να σας θυμίσω ότι πριν την πανδημία όταν αναβαθμίσαμε την Ελλάδα σε “ΒΒ” είχαμε το Outlook θετικό. Με την εμφάνιση της πανδημίας αλλάξαμε το outlook σε σταθερό αλλά η συνέχιση της θετικής δυναμικής που είδαμε πριν την πανδημία είναι σημαντική για μελλοντική αξιολόγηση”.
Αναφέρθηκε ωστόσο σε παράγοντες οι οποίοι μπορούν να επιταχύνουν την επιστροφή της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα. Οπως είπε ο πρώτος είναι ο πολιτικός παράγοντας, δηλαδή η σταθερή πολιτική κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει στη γρήγορη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Επίσης, συμπλήρωσε πως “όταν επιστρέψουμε στην οικονομική κανονικότητα η βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα θα οδηγήσει στην υποστήριξη της οικονομίας και θα αυξήσει την ανάπτυξη”, ενώ πρόσθεσε πως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων είναι επίσης σημαντικό. “Αν λοιπόν βελτιωθούν οι παραπάνω παράγοντες θα μπορούσαμε να δούμε την Ελλάδα να επιστρέφει στην επενδυτική βαθμίδα σε ένα διάστημα ενός-δύο ετών” κατέληξε.
“Αν η αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη της αναμενόμενης…”
Από την πλευρά του ο Marko Mrsnik, Ανώτερος διευθυντής, S&P Global Ratings, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, εξέφρασε την άποψη ότι “αν η αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη της αναμενόμενης και υπάρξει ταυτόχρονη μείωση των κόκκινων δανείων, αυτή η αναβάθμιση γίνεται πιο πιθανή. Υπάρχει βέβαια ένα κενό δύο βαθμίδων και άρα δεν μπορώ να κάνω εικασίες για τον χρόνο πιθανής αναβάθμισης”, ανέφερε ο κ. Mrsnik.
Όλα εξαρτώνται από τα αν θα συνεχιστεί ακατάπαυστα η προσπάθεια για οικονομικές μεταρρυθμίσεις, αν θα μειωθεί η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ και αν θα επιτευχθεί ένα πιο ευνοϊκό προφίλ χρέους. Αν μειωθεί το εξωτερικό και κυβερνητικό χρέος, δημιουργούνται νέες προϋποθέσεις.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι αβεβαιότητες
Ο κ. Mrsnik διευκρίνισε ότι η S&P πραγματοποίησε μια προσομοίωση που προέβλεψε άνοδο του ΑΕΠ μεταξύ 8-18% μέσα στα επόμενα έξι χρόνια. Ο οίκος αξιολογήσεων πιστεύει ότι οι προοπτικές θετικών αποτελεσμάτων από τα χρήματα που θα λάβει η Ελλάδα μπορούν να πολλαπλασιαστούν, αν προχωρήσουν ταχύτερα οι διαρθρωτικές αλλαγές“.
Την ίδια ώρα, πάντως, οι αναλυτές εστιάζουν και στις αβεβαιότητες που συνοδεύουν τις οικονομικές εξελίξεις στις ευρωπαϊκές χώρες – και στην Ελλάδα – , με τον επικεφαλής της Morgan Stanley στην Ευρώπη Τζέικομπ Νελ να προτάσσει το πόσο αποτελεσματικά, θα αξιοποιηθούν από τα κράτη – μέλη τα κονδύλια του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.
