Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα άνευ προηγουμένου σχέδιο τόνωσης για την αντιμετώπιση της χειρότερης ύφεσης που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό μπλοκ, αναφέρει σε έκτακτη ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.
- Το πρόγραμμα, το οποίο θα πρέπει να υποστηριχθεί από τα κράτη μέλη, θα χρηματοδοτηθεί από την έκδοση κοινού χρέους κάτι που συνιστά ένα σημαντικό βήμα προς την οικονομική ολοκλήρωση, όπως προκύπτει από τις λεπτομέρειες της ανακοίνωσης.
- «Αυτή είναι η ώρα της Ευρώπης», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ουρσούλα φον ντερ Λέϊεν. «Η θέλησή μας για δράση θα πρέπει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε όλοι».
Η Φον ντερ Λέϊεν προσπαθούσε επί εβδομάδες να οργανώσει την απάντηση στην κρίση που έπληξε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρόκληση που αντιμετώπιζε ήταν να κερδίσει τους σκεπτικιστές του μπλοκ στον πλούσιο Βορρά όπως η Ολλανδία και η Αυστρία, ενεργοποιώντας παράλληλα αρκετούς πόρους για να στηρίξει την Ιταλία, όπου το αυξανόμενο δημόσιο χρέος έχει εγείρει αμφιβολίες σχετικά με το αν η χώρα θα είναι σε θέση να παραμείνει στο ευρώ αλλά και αμφιβολίες ακόμα και για την ύπαρξη της ίδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το συνολικό ποσό, 500 δισ. ευρώ από το πακέτο θα διανεμηθούν με τη μορφή επιχορηγήσεων σε κράτη μέλη και 250 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε δάνεια. Για τη χρηματοδότηση του πακέτου, η ΕΕ αναμένεται να δανειστεί έως 750 δισ. ευρώ από τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η Ισπανία, η οποία μαζί με την Ιταλία υπέστη το μεγαλύτερο πλήμα από την πανδημία, αναμένεται να λάβει 77 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και έως και 63 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει έως 32 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια. Η Γαλλία θα μπορούσε να λάβει 39 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις. Το χρέος θα αποπληρωθεί από κοινού εντός 30 χρόνων ξεκινώντας από το 2028.
Τα νούμερα… με δυό λόγια
- 560 δισ. ευρώ θα διατεθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης που θα παρέχει επιχορηγήσεις και δάνεια για να στηρίξει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις
- 55 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της στήριξης της συνοχής σε φτωχότερες χώρες, κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη
- 31 δισ. ευρώ σε ένα εργαλείο για την αγορά μετοχών σε υγιείς εταιρείες. Αυτός ο μηχανισμός στοχεύει στην αποδέσμευση περισσοτέρων από 300 δισ. ευρώ σε ιδιωτικές επενδύσεις
- 15 δισ. ευρώ σε ένα άλλο ταμείο για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε στρατηγικούς τομείς. Αυτό το ταμείο στοχεύει στην αποδέσμευση 150 δισ. ευρώ ιδιωτικών επενδύσεων
- 9,4 δισ. ευρώ για την επένδυση σε προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης, λοπου περιλαμβάνονται η πρόληψη, η προετοιμασία για κρίσεις, η προμήθεια ζωτικών φαρμάκων και εξοπλισμού, καθώς και η βελτίωση μακροπρόθεσμα του χώρου της υγείας
- 32,5 δισ. ευρώ διατίθενται στο Ταμείο Μετάβασης, το οποίο αναμένεται να βοηθήσει χώρες όπως η Πολωνία με τις πιο ρυπογόνες βιομηχανίες ενέργειας, στην προσπάθειά τους να περιορίσουν τις εκπομπές άνθρακα 15 δισ. ευρώ για την αγροτική ανάπτυξη
Το χρέος θα αποπληρωθεί μέσω των αυξημένων μελλοντικών συνεισφορών στον προϋπολογισμό της ΕΕ και νέων εσόδων, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος εμπορίας εκπομπών ρύπων, ενός φόρου στις εισαγωγές υψηλών εκπομπών ρύπων και ενός φόρου στις ψηφιακές εταιρείες.
- Εάν η Φον ντερ Λέϊεν καταφέρει να κερδίσει την υποστήριξη των κρατών-μελών, θα είναι μια καθοριστική στιγμή για το μπλοκ, καθώς η κατανομή των οικονομικών βαρών έχει αποτελέσει επί μακρόν το σημαντικότερο αγκάθι για την βαθύτερη ολοκλήρωσή του. Επιπλέον θα μπορούσε να εξαλείψει τις ανησυχίες ότι η έλλειψη αλληλεγγύης ενδυναμώνει τους λαϊκιστές που απειλούν την ίδια την ύπαρξη της ΕΕ, σημειώνει το Bloomberg.
Οι ηγέτες θα συζητήσουν την πρόταση της Κομισιόν στην επόμενη προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής στις 19 Ιουνίου, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλς Μισέλ.
Ωστόσο, οι συνομιλίες αναμένεται να είναι δύσκολες, κυρίως επειδή οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το ταμείο ανάκαμψης θα συνδυαστούν με εκείνες για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ. Μαζί με τα σχέδια ανάκαμψης, η επιτροπή πρότεινε ανανεωμένο προϋπολογισμό ύψους 1,1 τρισ. ευρώ για την περίοδο που ξεκινά από το 2021.
Επιχορηγήσεις έναντι δανείων
Η ισορροπία μεταξύ δανείων και επιχορηγήσεων αναμένεται να είναι ένα από τα πιο «καυτά» θέματα των διαπραγματεύσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της ΕΕ τους επόμενους μήνες, όπως και τα κριτήρια κατανομής που θα καθορίσουν το πόσα χρήματα θα καταλήξουν σε κάθε χώρα.
Η πρόταση της Κομισιόν έρχεται μετά την ανακοίνωση της γαλλογερμανικής συμφωνίας στις αρχές του μήνα σύμφωνα με την οποία ζήτησαν από την ΕΕ να δανειστεί 500 δισ. ευρώ που θα μπορούσαν να διατεθούν ως επιχορηγήσεις. Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδότησε μία εντυπωσιακή αλλαγή στάσης για το Βερολίνο.
Ωστόσο, το σχέδιο αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από τα πιο αυστηρά μέλη του μπλοκ τους λεγόμενους και υποστηρικτές της λιτότητας καθώς και από πιο μικρές χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Η Αυστρία, η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία έχουν δηλώσει την αντίθεσή τους στην παροχή χρημάτων ως επιχορηγήσεις και έχουν προσθέσει ότι θα εξετάσουν προσεκτικά τους όρους που συνδέονται με οποιαδήποτε βοήθεια, προκρίνοντας τη λύση των δανείων. «Η πρόταση της Κομισιόν είναι το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων«, ανέφερε σε δήλωσή του ο Αυστριακός Καγκελάριος Σεμπαστιάν Κουρτς.
