Για ακόμα πέντε χρόνια ο καθηγητής Αλή Ερμπάς θα είναι ο επικεφαλής της πανίσχυρης Diyanet, της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν του ανανέωσε τη θητεία.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Η κίνηση αυτή του Ερντογάν ικανοποίησε -προφανώς- τον Ερμπάς, το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, που βλέπει ότι συνεχίζει να έχει έναν ισχυρό σύμμαχο στους στόχους του, καθώς και το κομμάτι εκείνο των πολιτών που δεν έχει αντίρρηση η Τουρκία, μετά από σχεδόν 100 χρόνια κοσμικού κράτους, να κάνει… επιστροφή στο μέλλον και να γίνει και πάλι θεοκρατικό κράτος, όπως ήταν στην διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Από την άλλη, η ανανέωση της θητείας του Ερμπάς εξόργισε την αντιπολίτευση στην Τουρκία, καθώς και τους -πολλούς- υποστηρικτές του κοσμικού, κεμαλικού κράτους, καθώς ο ιμάμης θεωρείται ως σύμμαχος (αν όχι όργανο) του Ερντογάν, ο οποίος με τη στάση του εξυπηρετεί τις στοχεύσεις και την ατζέντα του Τούρκου προέδρου, απευθυνόμενος στους πιστούς μουσουλμάνους στη χώρα.
Άπλετη χρηματοδότηση
Η σημασία που δίνει ο Ερντογάν στην Diyanet φαίνεται και από τη χρηματοδότησή της, καθώς στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2022 η Διεύθυνση λαμβάνει περισσότερα χρήματα από επτά κορυφαία υπουργεία της χώρας, μεταξύ αυτών τα υπουργεία Εσωτερικών και Εξωτερικών, αλλά και την προεδρία της κυβέρνησης, γεγονός που προκάλεσε πολλά ερωτηματικά στο πλαίσιο της συζήτησης για τον προϋπολογισμό.
Τελευταία ο Ερμπάς κάλεσε για τη δημιουργία ειδικού νομικού πλαισιού για τα social media στην Τουρκία, εν μέσω συζήτησης για την καταπολέμηση της διασποράς fake news μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, σε πλήρη ταύτιση με την κυβέρνηση. Επίσης, συμμετείχε μαζί με τον Ερντογάν στην τελετή εγκαινίων του νέου κτιρίου του Ανωτάτου Εφετείου της Τουρκίας, κίνηση που θεωρήθηκε ως ευθεία εμπλοκή στα του κράτους.
Αλλαγές στο Σύνταγμα
Οι κινήσεις αυτές του Ερμπάς θεωρούνται από την κεμαλική αντιπολίτευση της Τουρκίας ως ενδείξεις για τις μύχιες στοχεύσεις του Ερντογάν, για την ανατροπή της συνταγματικής πρόβλεψης περί κοσμικού κράτους και την επιστροφή στην ισλαμική παράδοση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην οποία ο Τούρκος πρόεδρος και οι συνεργάτες του αναφέρονται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια.
Μάλιστα, ο ίδιος ο Ερντογάν έχει πει σε ανύποπτη στιγμή ότι μέσα στο 2022 -ένα χρόνο πριν τη χρονιά που κλείνουν 100 χρόνια από τη δημιουργία του σύγχρονου τουρκικού κράτους από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, αλλά και της χρονιάς που θα πραγματοποιηθούν εκλογές στη χώρα- θα φέρει αλλαγές στο σύνταγμα της Τουρκίας και ότι, αν χρειαστεί, θα προκηρύξει και δημοψήφισμα για να έχουν την λαϊκή έγκριση.
Νεύρα και από τον… σύμμαχο
Παράλληλα, ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα αναφεθεί στη δημιουργία μιας «θρησκευόμενης γενιάς» ενώ διάφορα στελέχη του κόμματός του, του ΑΚΡ, έχουν αρθρογραφήσει για την… αναγκαιότητα εγκατάλειψης του κοσμικού κράτους και την επιστροφή στο Ισλάμ, τάση που εκφράστηκε και από τον Ιμάμη της Αγίας Σοφίας, ο οποίος είπε ότι η Τουρκία θα πρέπει να επιστρέψει στις… εργοσταστιακές της ρυθμίσεις.
Φυσικά, όλα αυτά αντιμετωπίζονται με καχυποψία και εκνευρισμό, όχι μόνο από τους κεμαλιστές στην Τουρκία, αλλά και από τον κυβερνητικό σύμμαχο του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρο του ακροδεξιού ΜΗΡ, των «Γκρίζων Λύκων», ο οποίος έχει χαρακτηρίσει όποιον θέλει να αφαιρέσει τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους «άρρωστο, παράφρονα» που θα τινάξει στον αέρα τα θεμέλια της τουρκικής δημοκρατίας.
Κινήσεις υψηλού ρίσκου
Ένα άλλο κομμάτι του πληθυσμού που ανοιχτά αντιτίθεται στα σχέδια της κυβέρνησης για επιστροφή στο Ισλάμ είναι και η νεολαία της Τουρκίας, η οποία στην πλειοψηφία της δηλώνει ότι δεν πιστεύει στη θρησκεία και έχει ήδη αντιδράσει σε διάφορες κινήσεις του Ερντογάν που «χαϊδεύουν» τους πιστούς, στους οποίους ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να απευθυνθεί εν όψει των εκλογών.
Αναλυτές σημειώνουν ότι οι κινήσεις του Ερντογάν εμπεριέχουν υψηλό ρίσκο, όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στο εξωτερικό, καθώς μια απότομη στροφή της Τουρκίας προς το Ισλάμ ενδέχεται να αποξενώσει την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, με τις οποίες η Άγκυρα επιχειρεί να «τα βρει» μετά από μια περίοδο δραματικής επιδείνωσεις στις σχέσεις των δύο πλευρών.
