Μπορεί ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εξελίσσει μια προφανώς παραβατική και επιθετική πολιτική στο Αιγαίο, η Αθήνα όμως τον έχει στριμώξει για καλά, αναπτύσσοντας μια πολύπλευρη διπλωματική δραστηριότητα σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Μέση Ανατολή.
Η λογική της ενημέρωσης που κάνει διαρκώς στις συμμάχους της η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι σε μια περίοδο αστάθειας στην Ευρώπη και των πολλαπλών απειλών που συνεπάγεται ο αναθεωρητισμός της Ρωσίας, δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή η αποσταθεροποιητική, εκτός διεθνών κανόνων, αναθεωρητική συμπεριφορά της Άγκυρας στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, στο Αιγαίο και τη Μέση Ανατολή. Η διεθνοποίηση της ελληνοτουρκικής κρίσης αποδίδει καρπούς.
“Η Τουρκία δεν πρέπει ούτε μπορεί να θεωρείται συμμαχική χώρα”
Στην Ουάσιγκτον δεν είναι λίγοι οι επιφανείς πολιτικοί στο Κογκρέσο, όπως ο επικεφαλής της πανίσχυρης Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων Γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, που θεωρούν ότι η Τουρκία δεν πρέπει ούτε μπορεί να θεωρείται συμμαχική χώρα των ΗΠΑ. Τόσο γιατί στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παίζει διπλό παιχνίδι, όσο γιατί δημιουργεί κινδύνους εμπλοκής του ΝΑΤΟ σε περιπέτειες με την επιθετικότητά της απέναντι στην Ελλάδα και την αμφισβήτηση της κυριαρχίας της στα νησιά του Ανατολικού Αγαίου. Ήταν άλλωστε χαρακτηριστική η επιδοκιμασία των αμερικανών νομοθετών (χειροκροτούσαν όρθιοι) στην προτροπή Μητσοτάκη να μην επιτρέψουν εξοπλισμούς προς την Τουρκία που θα αποσταθεροποιήσουν την περιοχή μας.
Φρένο και από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Απαντώντας σε ερώτηση της ιστοσελίδας Hellas Journal σχετικά με τις δηλώσεις που έκανε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών για τα ελληνικά νησιά, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκαθάρισε ότι η κυριαρχία της χώρας μας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται.
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να προστατεύονται. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται».
Συνεχίζοντας, ο εκπρόσωπος επανέλαβε τη πάγια θέση των ΗΠΑ, η οποία ενθαρρύνει τους νατοϊκούς συμμάχους Ελλάδα και Τουρκία να συνεργαστούν για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και για την επίλυση των διαφορών με διπλωματικό τρόπο.
Τέλος, η δήλωση του εκπροσώπου του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών καταλήγει με την επισήμανση ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία είναι και οι δύο ισχυροί εταίροι και σύμμαχοι κλειδί των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ».
Σημαντική παρέμβαση Μακρόν- Σόλτς
Στην Ευρώπη ο άξονας Γαλλίας – Γερμανίας δείχνει εναρμονισμένος στην εκτίμηση ότι η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο με τις επιθετικές ενέργειές της στο Αιγαίο.
Με μια βαρυσήμαντη παρέμβασή του, μετά το τέλος των εργασιών της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν, καταδίκασε τις δηλώσεις της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας με τις οποίες αμφισβητείται η ελληνική κυριαρχία σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, με το ψευτοεπιχείρημα ότι η στρατιωτικοποίησή τους είναι παράνομη.
- «Μια τελευταία λέξη εδώ, για να πω ότι κατά τις εργασίες του Συμβουλίου ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε πολύ έντονα την εύλογη ανησυχία της Ελλάδας και καταδίκασε τις δηλώσεις πολλών Τούρκων αξιωματούχων, οι οποίες αμφισβητούν την κυριαρχία της Ελλάδας σε πολλά νησιά της. Θέλω, προφανώς, να εκφράσω από εδώ τη στήριξη όλων των Ευρωπαίων, και ιδιαίτερα της Γαλλίας. Κανείς δεν μπορεί να θέτει σε κίνδυνο σήμερα την κυριαρχία ορισμένων κρατών – μελών και πιστεύω ότι οι δηλώσεις αυτές (σ.σ. οι τουρκικές) πρέπει να καταδικαστούν το ταχύτερο, κάτι το οποίο μόλις έπραξα» δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμανουέλ Μακρόν.
Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι Όλαφ Σολτς και Κυριάκος Μητσοτάκης «συμφώνησαν ότι πρέπει να αποφεύγονται οι προβοκάτσιες, οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και οι υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Όλα αυτά είναι λάθος και πρέπει να υπάρχει σεβασμός απέναντι στα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ» από την Τουρκία.
- Σημείωσε δε ότι θέση του Βερολίνου είναι ότι «τα προβλήματα πρέπει να λύνονται με διάλογο και στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου», όμως υπογράμμισε ότι «δεν γίνεται ανεκτό από τη γερμανική κυβέρνηση να αμφισβητείται η ακεραιότητα της Ελλάδας».
Κομισιόν: Η Τουρκία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο
Από την πλευρά της η Κομισιόν, αναφέρει η Κομισιόν, σε απάντησή της σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Μανώλης Κεφαλογιάννης για τις υπερπτήσεις των τουρκικών μαχητικών, δήλωσε:
«Η Επιτροπή έχει επίγνωση της πρόσφατης αύξησης των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη καθώς και από μη επανδρωμένα οχήματα αέρος (UAV)»,
«Οι πτήσεις στρατιωτικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικές κατοικημένες περιοχές αποτελούν παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, ενώ η Τουρκία οφείλει να δεσμευτεί ρητά υπέρ των σχέσεων καλής γειτονίας, των διεθνών συμφωνιών και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών με προσφυγή εφόσον απαιτείται στο Διεθνές Δικαστήριο», προσθέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Η Επιτροπή θα συνεχίσει να απαιτεί από την Τουρκία να παύσει όλες τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας καθώς και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί των χωρικών τους υδάτων και του εθνικού εναέριου χώρου τους», καταλήγει η Κομισιόν.
Είναι πράγματι “πολύτιμη” η Τουρκία του Ερντογάν;
Η διπλωματική απομόνωση που υφίσταται η Τουρκία εξελίσσεται σε μια περίοδο που στους ισχυρούς κύκλους της Συμμαχίας υπάρχει ο προβληματισμός ότι “η Τουρκία είναι μεν ένας «κακότροπος» σύμμαχος, αλλά παραμένει πολύτιμη”, κυρίως γιατί θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνη και προβληματική εκτός Συμμαχίας. [Ο φόβος είναι ότι μια Τουρκία εκτός ΝΑΤΟ θα ήταν εύκολο να έχει πιο στενές σχέσεις με τη Ρωσία, κάτι που θα ήταν εξαιρετικά αρνητικό για τη νότια πτέρυγα της Συμμαχίας.]
Όμως, με την συμπεριφορά απέναντι σε ένα στρατηγικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ, την Ελλάδα, και τις, εκτός Ατλαντικής λογικής, διπρόσωπες πολιτικές του Ερντογάν (Ρωσία, Κίνα, Συρία) όλο και περισσότεροι αναρωτιούνται – κυρίως στις ΗΠΑ – αν το ΝΑΤΟ θα ήταν καλύτερα χωρίς την Τουρκία, καθώς, σε γενικές γραμμές, οι υπόλοιπες χώρες-μέλη, με μικρές ή μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις, δεν διαταράσσουν σε τόσο μεγάλο βαθμό την συνοχή της Συμμαχίας.
Ο πρώην Γερουσιαστής Τζο Λίμπερμαν σε πρόσφατο άρθρο του στη Wall Street Journal, πήγε το πράγμα στα άκρα: ισχυρίστηκε ότι αν η Τουρκία έκανε αίτηση σήμερα για να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, δεν θα μπορούσε με τίποτα να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Συμμαχίας, όσον αφορά στη δημοκρατία, αλλά και στις σχέσεις της με στρατηγικούς αντιπάλους του ΝΑΤΟ, όπως η Ρωσία ή η Κίνα.
