Ο πρώτος που είχε μιλήσει για τον Ερντογάν και την Τουρκία της «ερντογανικής» περιόδου έξω από τα δόντια ήταν ο Τζο Μπάιντεν. Δεν ήταν ακόμη πρόεδρος των ΗΠΑ, βρισκόταν ήδη όμως στον προεκλογικό δρόμο προς τον Λευκό Οίκο, όταν μιλώντας σε εκδήλωση των New York Times είχε χαρακτηρίσει «αυταρχικό» ηγέτη τον τούρκο πρόεδρο. Είχε πει ακόμη πως επί των ημερών του Ταγίπ Ερντογάν είχε μειωθεί η εμπιστοσύνη του προς την Τουρκία και πως οι ΗΠΑ θα έπρεπε να επιδιώξουν την πτώση του στηρίζοντας τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Από τον Μακρόν και τον Ντράγκι έως τον Δένδια

Πριν από λίγους μήνες μίλησε την «γλώσσα Μπάιντεν» και ο Εμμανουέλ Μακρόν –τότε που ο Ταγίπ Ερντογάν τον αποκαλούσε ψυχοπαθή.

« Η προκλητικότητα και η αγένεια δεν αποτελούν μέθοδο. Αξιώνουμε από τον Ερντογάν να αλλάξει την πορεία της πολιτικής του, διότι είναι επικίνδυνη από κάθε άποψη», είχε πει τότε ο Μακρόν με επίσημη ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας.

Ακολούθησε ο αυστριακός καγκαλέριος Σεμπάστιαν Κουρτς δηλώνοντας στο Spiegel πως «η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει επιτέλους να δείξει την δύναμή της στον πρόεδρο της Τουρκίας», και το ιστορικό υστερόγραφο το έβαλε ο ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι χαρακτηρίζοντας πριν από δέκα μέρες τον Ερντογάν «δικτάτορα».

Σ’ αυτή την out of the box αντιμετώπιση της Τουρκίας του Ερντογάν προστέθηκε την Πέμπτη ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας:

Μίλησε, δημόσια, με σκληρή και καθαρή γλώσσα στον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, καταγγέλοντας διεθνώς, μία προς μία, τις παραβατικές κινήσεις και συμπεριφορές της Αγκυρας.

Τι επιδιώκει ο Ερντογάν

Εμπειροι διπλωμάτες τονίζουν ότι ο Νίκος Δένδιας έκανε αυτή την επιλογή, διότι γνώριζε – και γνωρίζει – πολύ καλά τις τρεις επιδιώξεις του Ερντογάν:

• Να επιδείξει στην διεθνή κοινότητα και την Δύση διαλλακτικό προφίλ
• Να απομονώσει τα ελληνοτουρκικά από το πλαίσιο τόσο της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ
• Να αναβαθμίσει τον πολιτικό διάλογο με τους δικούς του όρους – δηλαδή, με συνομιλίες εφ’ όλης της ύλης.

Τα μηνύματα Δένδια στην Τουρκία

Απέναντι σ’ αυτές τις επιδιώξεις, ο υπουργός Εξωτερικών χρησιμοποίησε την ευθεία γλώσσα, η οποία μάλλον είναι και η μόνη που τελικά ακούει ο τούρκος πρόεδρος, για να οριοθετήσει κατηγορηματικά την ελληνική συμμετοχή σ΄αυτόν τον διάλογο:

• Να δείξει στην Τουρκια πως εάν θέλει πραγματική πρόοδο στα ελληνοτουρκικά θα πρέπει να κάνει πίσω στην αναθεωρητική πολιτική της.
• Να καταστήσει σαφές στους δυτικούς εταίρους, και κυρίως, στην Γερμανία πως η Ελλάδα δεν θα γίνει πρόθυμη «Ιφιγένεια» στο στρατηγικό deal Ευρώπης και Αγκυρας ια το προσφυγικό και την τελεωνειακή ένωση.
• Να διαμηνύσει προς όλες τις πλευρές πως ο δίαυλος επικοινωνίας είναι και θα παραμείνει ανοιχτός, αλλά όχι ως πρόσχημα και άλλοθι. Και πως σ΄ αυτόν τον διάλογο εκείνη που βρίσκεται στην πλευρά του Διεθνούς Δικαίου είναι η Ελλάδα και όχι η Τουρκία.

Τούτων δοθέντων, τα επόμενα βήματα στα ελληνοτουρκικά παραμένουν δύσκολα, αλλά πια αποκτούν και νέα βαρύτητα. Διότι όλες οι πλευρές θα κληθούν να πάρουν, και εκείνες πια, καθαρή θέση.