Ο πλανήτης ολόκληρος προετοιμάζεται για την αλλαγή ηγεσίας στις ΗΠΑ και την ανάληψη της προεδρίας από τον Τζο Μπάιντεν, αλλά μάλλον κανένας άλλος ηγέτης στον κόσμο δεν τρέχει να προλάβει τις εξελίξεις όσο ο Ταγίπ Ερντογάν.
Με αυτή την διαπίστωση, το Bloomberg σε ανάλυσή του επισημαίνει ότι ο τούρκος πρόεδρος ετοιμάζεται για τέσσερα «πέτρινα» χρόνια απέναντι στον Τζο Μπάιντεν και εκτιμά ότι τίποτα δεν θα είναι ίδιο πια στις σχέσεις Αγκυρας και Λευκού Οίκου.
Μπάιντεν: “Ο Ερντογάν πρέπει να πληρώσει τίμημα”
Το πρακτορείο σημειώνει ότι ο μοναδικός λόγος που η Τουρκία γλύτωνε μέχρι σήμερα τις αμερικανικές κυρώσεις για τους S-400 ήταν διότι τις μπλόκαρε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ.
Και υπενθυμίζει την συνέντευξη Μπάιντεν τον περασμένο Ιανουάριο στους New York Times, στην οποία είχε χαρακτηρίσει τον Ερντογάν «αυτοκράτορα», είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποστηρίξουν τους αντιπάλους του, και είχε προειδοποιήσει πως ο τούρκος πρόεδρος «πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα».
«Αυτό το τίμημα», γράφει το Bloomberg, «θα μπορούσε να επιφέρει σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές. Εκτός από την απειλή κυρώσεων – δυνητικά, άλλωστε, βαριές κυρώσεις μπορεί να ενεργοποιηθούν ανά πάσα στιγμή εξαιτίας της πολλαπλής προκλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας – υπάρχουν επίσης ανεπίλυτες διαφορές ως προς το καθεστώς των Κούρδων μαχητών στη Συρία, ή τις θαλάσσιες διεκδικήσεις της Τουρκίας στη Μεσόγειο και σε άλλες περιοχές».
“Ο Ερντογάν επί Τραμπ έκανε ό,τι ήθελε”
«Ο Ερντογάν έκανε κυριολεκτικά ό,τι ήθελε για τέσσερα χρόνια επειδή είχε έναν φίλο στον Λευκό Οίκο», δηλώνει ο Ντάμιαν Μέρφι, σύμβουλος τουρκικών υποθέσεων του γερουσιαστή Μπομπ Μενεντέζ, και προσθέτει:
«Τα τελευταία χρόνια είδαμε τον Ερντογάν να υιοθετεί μια πολύ πιο αποφασιστική εξωτερική πολιτική. Σημείωσε αρκετές επιτυχίες στη Συρία, τη Λιβύη και πιο πρόσφατα στο Αζερμπαϊτζάν, όμως συχνά οι εξελίξεις αυτές αντιτίθενται στα συμφέροντα ισχυρότερων δυνάμεων.
Όλα αυτά σίγουρα θα αλλάξουν από την πλευρά των ΗΠΑ, όταν θα υπάρχει μια διοίκηση με πιο υπεύθυνη προσέγγιση στην περιοχή και απέναντι στον Ερντογάν» .
Οι κυρώσεις για τους S-400
Τούτων δοθέντων, το Bloomberg γράφει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν «προετοιμάζεται για τα χειρότερα» και υπενθυμίζει ότι την Πέμπτη το κοινοβούλιο της της Τουρκίας ενέκρινε νομοθεσία για την μεταφορά στο εξωτερικό της έδρας των τουρκικών εταιρειών ενέργειας και εξόρυξης.
Αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Ενέργειας δήλωσε ότι η κίνηση αυτή αποσκοπεί ακριβώς στην προστασία των τουρκικών επιχειρήσεων από πιθανές κυρώσεις.
Το πιο πιθανό σενάριο αυτή την στιγμή είναι ότι το Κογκρέσσο θα προτείνει και ο Τζο Μπάιντεν θα πρέπει να επιλέξει τουλάχιστον πέντε κυρώσεις που θα επιβληθούν στην Τουρκία από ένα μενού 12 πιθανών μέτρων. Οι κυρώσεις αυτές αφορούν από τη συμβολική έως την… εξαντλητική εξαίρεση της Τουρκίας από όλες τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές υπό τη δικαιοδοσία των ΗΠΑ .
Οι κυρώσεις για τους S-400 θα είναι το πρώτο μεγάλο ζήτημα με το οποίο θα βρεθεί αντιμέτωπος ο Ερντογάν στην προεδρία Μπάιντεν, όμως το Bloomberg επισημαίνει πως υπάρχουν κι άλλες, εξαιρετικά σοβαρές διαφωνίες μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας «χωρίς προφανείς λύσεις».
Η πρόκληση της Συρίας και η Halkbank
Τούρκοι αξιωματούχοι που επικαλείται το πρακτορείο, σημειώνουν πως η Συρία θα είναι η σημαντικότερη πρόκληση για την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ο Τραμπ έδωσε τη δυνατότητα στα τουρκικά στρατεύματα να εκκαθαρίσουν τις παραμεθόριες περιοχές των Κούρδων μαχητών που θεωρεί τρομοκράτες, αλλά οι κούρδοι ήταν βασικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Την ίδια ώρα εκκρεμεί η πολύκροτη δικαστική υπόθεση εναντίον της τουρκικής τράπεζας HalkBankasi AS. Η τράπεζα κατηγορείται για απάτη, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και ευθεία εμπλοκή στο σπάσιμο του οικονομικού εμπάργκο κατά του Ιράν. Τον Ιούνιο, ο Τραμπ ανάγκασε σε παραίτηση τον βασικό εισαγγελέα της υπόθεση. Η Halkbank αρνείται τις κατηγορίες και η υπόθεση εκδικάζεται τον Μάρτιο, δύο μήνες μετά την ορκωμοσία του Μπάιντεν.
Η Μεσόγειος και το μήνυμα Μητσοτάκη
Στα βαριά ανοιχτά μέτωπα, το Bloomberg εντάσσει και την ανοιχτή, καίτοι μετέωρη ακόμη, προοπτική επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία για την προκλητική συμπεριφορά της στην ανατολική Μεσόγειο.
Κι εδώ υπενθυμίζει και τις δηλώσεις του έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στις 11 Νοεμβρίου μετά από συνάντησή του στην Αθήνα με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Ελ-Σίσι – δηλώσεις, που αποτελούν και μήνυμα για τα νέα δεδομένα που διαμορφώνει η εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ:
«Είμαι βέβαιος», είχε πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα συμβάλει στην αποκατάσταση των συλλογικών ισορροπιών ασφαλείας στην ευαίσθητη περιοχή μας, μια περιοχή που γνωρίζει καλά καθώς παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη συγκεκριμένη περιοχή εδώ και δεκαετίες».
