Κλιμακούμενη απειλή από την Τουρκία – ακόμη και με αναβάθμισή της σε πυρηνική δύναμη – στην Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο εντοπίζει η τελευταία μελέτη του Ισραηλινού Ινστιτούτου της Ιερουσαλήμ για τη Στρατηγική και την Ασφάλεια (Jerusalem Institute for Strategy and Security).
H μελέτη έχει τίτλο «O τουρκικός αλυτρωτισμός και η ευρύτερη Μέση Ανατολή» την υπογράφει ο δρ Χάι Εϊτάν Κοέν Γιαναρότσακ, και καταλήγει σε συγκεκριμένες συστάσεις. Ανάμεσα σ’ αυτές επισημαίνει ότι «οι δυτικές δυνάμεις πρέπει να αντιληφθούν πως αντιμετωπίζουν μια Τουρκία που είναι πιο φιλόδοξη και κινείται από όνειρα μεγαλείου στο διεθνές πεδίο». Σημειώνει ακόμα ότι «οι δυτικές δυνάμεις δεν πρέπει πλέον να βλέπουν την Τουρκία ως ένα αξιόπιστο μέλος του ΝΑΤΟ. Αν και δεν πρέπει να εκδιωχθεί από τη Συμμαχία, η Δύση πρέπει να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση έναντι της Τουρκίας».
«Η Τουρκία μπορεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα»
Στην μελέτη, την οποία παρουσίασε σε ρεπορτάζ της η «Καθημερινή», τονίζεται μάλιστα ότι «η Δύση πρέπει να γνωρίζει τη δυνατότητα της Τουρκίας να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, ιδιαίτερα καθόσον το Ιράν πλησιάζει εγγύτερα στη βόμβα». Σε γενικές γραμμές προτείνεται να διατηρηθούν καλές σχέσεις με την τουρκική κοινωνία, ώστε να μπορεί να υπάρξει βελτίωση των σχέσεων Αγκυρας – Τελ Αβίβ έπειτα από πιθανή εκλογική ήττα του Ταγίπ Ερντογάν το 2023.
Παράλληλα προτείνεται η ακόμη πιο στενή συνεργασία του Ισραήλ με την Αίγυπτο, την Ελλάδα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και με τη Γαλλία που διεξάγει διπλωματική εκστρατεία στην ανατολική Μεσόγειο ενισχύοντας και την στρατιωτική της παρουσία.
Το «σύνδρομο των Σεβρών»
Κατά τον αναλυτή του JISS, η ομιλία του Ερντογάν στις 29 Σεπτεμβρίου 2016, διά της οποίας κατέγραψε για πρώτη φορά τη Συνθήκη της Λωζάννης ως «ήττα» που οδήγησε στην «απώλεια» νησιών –όπως το Καστελλόριζο–, ήταν η απαρχή της επιστροφής σε ένα νέο σύνδρομο περικύκλωσης, γνωστό και ως «σύνδρομο των Σεβρών» (από την ομώνυμη Συνθήκη του 1920).
Γίνεται, επίσης, αναφορά στην προσπάθεια της Αγκυρας να επεκτείνει την επιρροή της στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Το τουρκολιβυκό μνημόνιο περιγράφεται στη μελέτη ως μια προσπάθεια της τουρκικής κυβέρνησης «να διαρρήξει τη θαλάσσια συνέχεια μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου» και τονίζεται ότι πρόκειται για τη συμφωνία που παρέχει στην Αγκυρα μια νομική (έστω και λειψή) βάση για το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η πρόταση στην Χαμάς, η Ελλάδα και η Κύπρος
Ο αναλυτής σημειώνει ότι η φιλοπαλαιστινιακή και υπέρ της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στάση της Αγκυρας οδήγησε το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Κύπρο ακόμα πιο κοντά.
Μάλιστα τονίζει ότι –κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, τον Μάιο του 2021– η Τουρκία πρότεινε στους Παλαιστινίους μια συμφωνία –αντίστοιχη με το τουρκολιβυκό μνημόνιο– που θα μετέτρεπε τη Λωρίδα της Γάζας σε θαλάσσιο γείτονα της Τουρκίας. Τελικά, τότε, η Χαμάς και η Παλαιστινιακή Αρχή δεν απάντησαν στην ανεπίσημη τουρκική πρόταση, ώστε να μην επηρεαστούν αρνητικά οι σχέσεις με Κύπρο, Ελλάδα και «κυρίως την Ευρωπαϊκή Ενωση».
