Πόσο ειλικρινείς είναι οι «όρκοι» του Ταγίπ Ερντογάν για επώδυνες, αλλά αναγκαίες πολιτικές που θα ανορθώσουν την τουρκική οικονομία και την λίρα; Και πόση διάρκεια, και συνέπεια, μπορεί να έχει η στροφή της Αγκυρας στην πολιτική της οικονομικής ορθοδοξίας;
Οι οικονομολόγοι της Capital Economics απαντούν με μεγάλη επιφυλακτικότητα και στα δύο ερωτήματα και δεν δείχνουν να πείθονται από τις διαβεβαιώσεις Ερντογάν. Θεωρούν ότι ο τούρκος πρόεδρος δύσκολα θα εγκαταλείψει τις αντισυμβατικές οικονομικές θέσεις του και πιστεύουν ότι η στροφή της οικονομικής πολιτικής της Αγκυρας δεν θα έχει διάρκεια.
Αφότου πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του 2020 στα πρόθυρα κανονικής κρίσης πληρωμών, η Τουρκία έκανε ξαφνική στροφή πολιτικής το Νοέμβριο, η οποία συνέπεσε με την αναδιάρθρωση του οικονομικού επιτελείου της και βελτίωσε τις προοπτικές, όπως επισημαίνει η Capital Economics.
Θα αντεξει η λίρα και η τουρκική οικονομία;
Οι δηλώσεις του Ερντογάν ότι η χώρα θα πρέπει να «καταπιεί το πικρό χάπι» και ότι «θα εστιάσει περισσότερο στο να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία των οικονομικών πολιτικών της» ακολουθήθηκαν γρήγορα από μία απότομη αύξηση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.
Όλα αυτά βοήθησαν να στηριχθεί η λίρα, να ανακτηθεί μέρος από τη χαμένη αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας και να γεννηθούν ελπίδες ότι η στροφή στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική είναι πραγματική. «Υπάρχουν σίγουρα λόγοι για να είναι κανείς αισιόδοξος», σημειώνει η Capital Economics, καθώς οι κινήσεις αυτές στηρίχθηκαν και από περαιτέρω βελτιώσεις του θεσμικού πλαισίου, κυρίως σε σχέση με τον τραπεζικό κλάδο.
Δεν υπάρχουν πολλά περισσότερα που θα μπορούσαν να γίνουν σε αυτό το στάδιο και το πρόσφατο ράλι της λίρας μπορεί και να συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, επισημαίνει ο οίκος.
Ωστόσο, προσθέτει πως υπάρχει μεγάλος βαθμός αμφιβολίας ότι αυτή η αλλαγή πολιτικής θα διαρκέσει.
“Η οικονομία ορθοδοξία της Τουρκίας δεν κρατά πάνω από 1-2 χρόνια”
Αν η ιστορία έχει κάτι να δείξει, τονίζει ο οίκος, είναι πως οι μετατοπίσεις προς την ορθόδοξη προσέγγιση της πολιτικής στην Τουρκία τείνουν να διαρκούν όχι περισσότερο από 1-2 χρόνια πριν μια νέα βουτιά της λίρας πυροδοτήσει νέα στροφή στην πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Και το σίγουρο είναι, όπως τονίζει η Capital Economics, ότι ο Ερντογάν κάθε άλλο παρά έχει εγκαταλείψει τις αντισυμβατικές οικονομικές απόψεις του. Εάν η ανάκαμψη της οικονομίας της Τουρκίας δυσκολευτεί να επιδίξει ορμή και ισχύ, εάν ο πληθωρισμός παραμείνει υψηλός και η λίρα δεν διατηρηθεί σε ανοδική τροχιά, ο Ερντογάν μπορεί να αποφασίσει ότι η ορθόδοξη προσέγγιση δεν λειτουργεί και να επιστρέψει στον… παλιό του εαυτό.
Ο γεωπολιτικός παράγοντας και οι κυρώσεις
Η Capital Economics επισημαίνει και την απειλή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, η οποία όπως τονίζει, δεν προέρχεται μόνο από τις ΗΠΑ, αλλά και από την ΕΕ, καθώς η όλο και πιο επιθετική εξωτερική πολιτική της χώρας την φέρνει σε αντιπαράθεση με τη Δύση. Μέχρι στιγμής, οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί – όπως αυτές που σχετίζονται με την απόκτηση των ρωσικών S-400 από την Τουρκία – είναι ήπιες και στοχεύουν κυρίως σε συγκεκριμένα άτομα ή οντότητες.
Ωστόσο, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι ο Ερντογάν πρόκειται να αλλάξει τακτική και, ως εκ τούτου, οι αναλυτές της Capital Economics θεωρούν ότι τα περαιτέρω και ισχυρότερα μέτρα από τις ΗΠΑ ή / και την ΕΕ είναι πολύ πιθανά. Η δεινή εξωτερική θέση της χώρας σημαίνει ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τα οφέλη από τη στροφή στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική και να ωθήσουν εκ νέου την Τουρκία σε μια πλήρη κρίση του ισοζυγίου πληρωμών.
