Δραματικές αναμένονται οι συνέπειες τόσο για την επάρκεια όσο και στις τιμές από την απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων, κυρίως σιτηρών, από τα λιμάνια της Ουκρανίας, μετά τις επιθέσεις που δέχτηκε ο στόλος της στην Κριμαία.
Η συμφωνία για τα σιτηρά
Η Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου στην Τουρκία και έκτοτε έχουν εξαχθεί από την Ουκρανία περίπου εννέα εκατομμύρια τόνοι σιταριού, αραβόσιτου, ηλιελαίου, βρώμης, ελαιοκράμβης και σόγιας κάτι που είχε ως συνέπεια να μειωθούν οι τιμές των τροφίμων παγκοσμίως.
Η απόφαση του Κρεμλίνου αυξάνει πλέον τον κίνδυνο για νέα αύξηση στην τιμή των σιτηρών και άλλων τροφίμων παγκοσμίως.
Το Σάββατο, 29 Οκτωβρίου 2022, τουλάχιστον δύο ρωσικά πλοία υπέστησαν ζημιές σε μεγάλο λιμάνι της Κριμαίας.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι δύο πλοία, ανάμεσα τους ένα ναρκαλιευτικό, υπέστησαν «μικρές ζημιές» κατά τη διάρκεια φερόμενης επίθεσης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας (drones) σε πλοία του πολεμικού ναυτικού και πολιτικών πλοίων που ελλιμενίστηκαν στη Σεβαστούπολη στις 4:20 π.μ. και που επρόκειτο να συμμετέχουν στη διασφάλιση του διαδρόμου σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της Ουκρανίας.
Το υπουργείο είπε ότι 16 drones χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση και ότι «ειδικοί» του βρετανικού ναυτικού είχαν βοηθήσει στο συντονισμό της «τρομοκρατικής» επίθεσης. Ανέφερε επίσης ότι οι ρωσικές δυνάμεις τα «απώθησαν».
Η Ουκρανία κατηγορεί τη Μόσχα ότι ψεύδεται
H Oυκρανία αρνείται τους ισχυρισμούς της Μόσχας ότι βρίσκεται πίσω από την επίθεση.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας κατηγόρησε μάλιστα τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί ένα «ψευδές πρόσχημα» για να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία εξαγωγής προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας.
«Καλώ όλα τα κράτη να απαιτήσουν από τη Ρωσία να σταματήσει τα παιχνίδια πρόκλησης πείνας και να δεσμευτεί εκ νέου στις υποχρεώσεις της», έγραψε ο Ντμίτρο Κουλέμπα στο Twitter.
Ένας σύμβουλος του υπουργείου Εσωτερικών της Ουκρανίας υποστήριξε ότι ο «απρόσεκτος χειρισμός εκρηκτικών» προκάλεσε τις εκρήξεις σε τέσσερα πολεμικά πλοία στον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας.
Ο Aντον Χεραστσένκο έγραψε στο Telegram ότι τα πλοία περιελάμβαναν τη φρεγάτα “Admiral Makarov”, ένα πλοίο προσγείωσης και ένα πλοίο που μετέφερε πυραύλους κρουζ που χρησιμοποιήθηκαν σε μια θανατηφόρα επίθεση τον Ιούλιο σε μια πόλη της δυτικής Ουκρανίας.
Τα Ηνωμένα Έθνη και η Τουρκία
Τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται σε επαφή με τις ρωσικές αρχές μετά από αναφορές ότι η Μόσχα αναστέλλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία εξαγωγής προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας δήλωσε το Σάββατο ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ, Στεφάν Ντούτζαριτς.
«Είναι ζωτικής σημασίας όλα τα μέρη να απέχουν από οποιαδήποτε ενέργεια που θα θέσει σε κίνδυνο την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα Σιτάρια, η οποία είναι μια κρίσιμης σημασίας ανθρωπιστική προσπάθεια που έχει ξεκάθαρα θετικό αντίκτυπο στην πρόσβαση σε τρόφιμα για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», υπογράμμισε ο Ντούτζαριτς.
«Η Τουρκία δεν έχει λάβει επίσημη ενημέρωση» από τη Ρωσία για την αποχώρησή της από τη διεθνή συμφωνία για τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, μιας συμφωνίας της οποίας η Άγκυρα είναι ένας από τους εγγυητές μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη, δήλωσε μια πηγή ασφαλείας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Η παρέμβαση Γκουτέρες
Η ρωσική ανακοίνωση για την αναστολή της συμφωνίας, έγινε μια ημέρα μετά τις δηλώσεις του επικεφαλής του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος προέτρεψε τη Ρωσία και την Ουκρανία να ανανεώσουν τη συμφωνία. Ο Γκουτέρες προέτρεψε επίσης άλλες χώρες, κυρίως στη Δύση, να επισπεύσουν την άρση των εμποδίων που εμποδίζουν τις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων.
Ο Γκουτέρες υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη ανανέωσης της συμφωνίας που μεσολάβησαν για την επίτευξή της τα Ηνωμένα Έθνη και η Τουρκία τον Ιούλιο, η οποία έληγε κανονικά στις 19 Νοεμβρίου, «για να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια σε όλο τον κόσμο και να αμβλύνει τα δεινά που προκαλεί αυτή η παγκόσμια κρίση κόστους ζωής η οποία πλήττει δισεκατομμύρια ανθρώπους».
Νωρίτερα το Σάββατο, το TASS μετέδωσε δηλώσεις του υπουργού Γεωργίας Ντμίτρι Πατρούσεφ, ο οποίος φέρεται να είπε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να εφοδιάσει με 500.000 τόνους σιτηρών τις φτωχές χώρες μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες, με τη βοήθεια της Τουρκίας.
Οι ισχυρισμοί της Μόσχας
Η Μόσχα υποστηρίζει ότι μόνο το 3% των εξαγόμενων τροφίμων από την Ουκρανία έχουν πάει σε φτωχές χώρες, ενώ τα μισά φορτία είχαν ως προορισμό χώρες της Δύσης.
Eπιπλέον, ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βασίλι Νεμπένζια είχε πει πριν την αναστολή της συμφωνίας, πως η Μόσχα συζητούσε τη πιθανότητα της ανανέωσής της. «Η Ρωσία πρέπει να δει την εξαγωγή των σιτηρών και των λιπασμάτων της στην παγκόσμια αγορά, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ από την αρχή της συμφωνίας».
Πηγή: Associated Press, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ-Xinhua
