Μεταξύ «αυτοκριτικής» και διαφοροποίησης από την κεντρική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος παραδέχτηκε χθες σε διεθνές ακροατήριο φοιτητών ότι η κυβέρνηση ηττήθηκε και αναγκάστηκε να συμβιβαστεί στα κελεύσματα των δανειστών, οδηγώντας τη χώρα σε ένα αχρείαστο και οδυνηρό τρίτο μνημόνιο.
Παράλληλα διατύπωσε τη θεωρία ότι «εάν χρησιμοποιείτο ο δημοσιονομικός χώρος μόνο για μειώσεις φόρων, θα αυξάνονταν οι ανισότητες», ενώ παραδέχτηκε ότι «ορισμένες κοινωνικές ομάδες επιβαρύνονται με δυσανάλογα μεγάλο φορολογικό βάρος». Ωστόσο δικαιολογήθηκε ότι αυτό «οφείλεται κυρίως στα Μνημόνια και ότι ο δημοσιονομικός χώρος πρέπει να αξιοποιείται όχι μόνο για τη μείωση φόρων αλλά και για να χτιστεί κράτος ευημερίας».
Αυτά συνέβησαν στη Σχολή Διεθνών Σχέσεων του Παρισιού (Paris School of International Affairs) όπου ο υπουργός Οικονιμικών μίλησε με θέμα «Συμπεράσματα από την ελληνική κρίση για την Ευρώπη» και ακροατήριο κυρίως φοιτητές Πολιτικών Επιστημών.
“Τα μεγάλα μας λάθη”
Κάνοντας απολογισμό της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσακαλώτος ομολόγησε: «Το 2015 ξεκινήσαμε με την άποψη ότι θα καταφέρναμε μια καλύτερη συμφωνία για το χρέος, αλλά ηττηθήκαμε”.
Το μεγαλύτερό μας λάθος ήταν, είπε, ότι “δεν καταλάβαμε πως αυτό το οποίο θεωρούσαμε εμείς ως μέσο άσκησης πίεσης, ήταν αυτό το οποίο ήθελαν οι Γερμανοί, (εννοώντας το Grexit). Ήταν αυτό ακριβώς που ήθελε ο Σόιμπλε. Μετά κάναμε έναν συμβιβασμό: αποδεχθήκαμε το πρόγραμμα, γιατί υπήρξε υπόσχεση για συμφωνία για το χρέος στο τέλος του προγράμματος. Πήραμε τελικά τη συμφωνία αυτή το περασμένο καλοκαίρι”.
Το λάθος μας, λοιπόν, ήταν ότι μάλλον υπερβάλαμε ως προς την ισορροπία δυνάμεων. Ήμασταν πιο αδύναμοι απ’ ό,τι νομίζαμε και αυτό δεν έχει να κάνει με τον προκάτοχό μου Γιάνη Βαρουφάκη. Δεν πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα με άλλον υπουργό τα πράγματα. Και τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης να είχαμε, τα ίδια θα συνέβαιναν! Το θέμα ήταν να νικηθεί μια αριστερή κυβέρνηση.
Το δεύτερο λάθος ήταν ότι είχαμε υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες άμεσης αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής».
Ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι το Grexit θα ήταν επιζήμιο για την Ευρωζώνη, ενώ εκτίμησε ότι το πρόβλημα του χρέους θα πρέπει να επανεξεταστεί σε βάθος χρόνου, καθώς «η ευρωζώνη δεν μπορεί να είναι βιώσιμη με τόσο μεγάλες διαφορές ως προς το ύψος του χρέους μεταξύ των κρατών-μελών, χρειάζεται ευρωπαϊκή λύση».
Υποστήριξε, πάντως, πως η συμφωνία η οποία επετεύχθη στο Eurogroup του περασμένου Ιουνίου για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους ήταν καλή» και πως ο συμβιβασμός της κυβέρνησης το καλοκαίρι του 2015, όταν αποδέχθηκε το 3ο Μνημόνιο, ήταν καλός, γιατί περιλάμβανε την υπόσχεση ότι στο τέλος του προγράμματος θα δοθεί λύση για το χρέος.
«Η συμφωνία που πήραμε μετά το δημοψήφισμα ήταν πολύ καλύτερη, σε σύγκριση με την πρόταση που απορρίφθηκε στο δημοψήφισμα… Μπορώ να πω ότι πήγε καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα. Δεν θα ήμουν τόσο σίγουρος πριν από τρία χρόνια ότι θα είχαμε βγει από το πρόγραμμα, θα είχαμε επιστρέψει στις αγορές, θα υπήρχε ανάπτυξη», είπε ο κ. Τσακαλώτος.
“Υπάρχουν αισιόδοξα σημάδια”
Στην ομιλία του, , ο κ. Τσακαλώτος υποστήριξε ότι «υπάρχουν αισιόδοξα σημάδια για την Ελλάδα σε σχέση με το τέλος της κρίσης: εκδώσαμε 10ετές ομόλογο για πρώτη φορά ύστερα από 9 χρόνια, έχουμε επιστροφή στην ανάπτυξη, πολύ καλές επιδόσεις στις εξαγωγές, τη βιομηχανική παραγωγή, μείωση της ανεργίας, παρότι παραμένει πολύ υψηλή». Ωστόσο, εκτίμησε ότι στην Ευρώπη η κρίση δεν έχει τελειώσει, γιατί εξακολουθεί να υπάρχει ανισότητα και αίσθημα έλλειψης δημοκρατίας.
Ο υπουργός Οικονομικών έκανε εκτενείς αναφορές στην ανάγκη να συγκροτηθεί μια συμμαχία μεταξύ Αριστερών, Σοσιαλδημοκρατών και Πράσινων («Red Red Green Alliance»), επισημαίνοντας πως «είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες εντός και εκτός Ελλάδας». Την εκδήλωση συντόνισε ο πρύτανης της Σχολής και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέττα.
