Ιδιαίτερη αξία έχει η χρονική συγκυρία κατά την οποία επέλεξε η Ουάσιγκτον να ανακοινώσει χθες την απόφαση για άρση του εμπάργκο πώλησης αμερικανικών μη φονικών όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Ενδεικτική της σημασίας της ήταν η έντονη αντίδραση της Άγκυρας, η οποία διεμήνυσε ότι δηλητηριάζει τις προσπάθειες για επίτευξη ειρήνης στην περιοχή.
Όπως υπογραμμίζει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών «η απόφαση των ΗΠΑ για την άρση του εμπάργκο όπλων κατά της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης αγνοεί την ισότητα και την ισορροπία μεταξύ των δύο λαών στο νησί. Είναι βέβαιο ότι αυτή η απόφαση θα πλήξει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος».
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι σε μια περίοδο εν εξελίξει προσπαθειών για μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ΗΠΑ λαμβάνουν μια τέτοια απόφαση που είναι ασύμβατη με το πνεύμα της συμμαχίας.
«Αναμένουμε από τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν την απόφασή τους και να υποστηρίξουν τις υπάρχουσες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή», συμπληρώνει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, προειδοποιώντας πως σε διαφορετική περίπτωση: «Η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα για την Κύπρο, θα λάβει αποφασιστικά τα απαραίτητα μέτρα για να εγγυηθεί την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων σύμφωνα με τη νομική και ιστορική ευθύνη της».
Χθες ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ενημέρωσε τηλεφωνικά τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη για την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο που επιβλήθηκε στην Κύπρο το 1987, για τους μη φονικούς εξοπλισμούς. Η χρονική επιλογή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εν μέσω κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο και απειλών από την Τουρκία για εποικισμό της Αμμοχώστου, γίνεται αντιληπτή και ως ένα έμμεσο μήνυμα, ότι η Ουάσιγκτον προχωρεί σε κινήσεις ενίσχυσης και όχι υπονόμευσης της σταθερότητας στην περιοχή. Με αφορμή τη συνομιλία του με τον κ. Πομπέο, ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε το ζήτημα του τουρκικού επεκτατισμού στην Αμμόχωστο. Η άρση του εμπάργκο θα έχει ισχύ για ένα χρόνο και θα μπορεί να ανανεώνεται σε ετήσια βάση.
Την ίδια στιγμή στην Αθήνα εκτιμάται ότι μετά την εκατέρωθεν κύρωση της συμφωνίας ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου, επίκειται και η ανάρτηση των σχετικών χαρτών στον ΟΗΕ. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη την Παρασκευή, όπου θα συναντηθεί με τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, τον οποίο θα ενημερώσει για τις συμφωνίες Ελλάδας με Ιταλία και Αίγυπτο, αλλά και τις παρατυπίες που διαπράττονται από την Τουρκία βάσει του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Χθες, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανήλθε στη χρήση προσβλητικών τόνων για την Ελλάδα, λέγοντας ότι «κάποιοι προσπαθούν να υλοποιήσουν την κρυφή ατζέντα τους, βάζοντας μπροστά στην Τουρκία ένα κράτος που έχει διατηρήσει την ύπαρξή του κρυπτόμενο πίσω από άλλους στη διάρκεια της ιστορίας του». Και πρόσθεσε ότι «βαρεθήκαμε αυτό το θέατρο σκιών. Γίνεται γελοίο να βάζεις μπροστά μια χώρα που δεν μπορεί να κάνει τίποτε καλό για τον εαυτό της, ως δόλωμα στην Τουρκία, μια περιφερειακή και παγκόσμια δύναμη». Σε ανάλογα προσβλητικό τόνο, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ Ομέρ Τσελίκ χαρακτήρισε την Ελλάδα «κράτος-πειρατή», ενώ άφησε αιχμές και κατά της Γαλλίας. Σημειώνεται ότι κατά πληροφορίες το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκωλ» δεν θα έλθει στην περιοχή.
«Τελευταία ευκαιρία»
Από την πλευρά της Ε.Ε., ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς επισήμανε χθες ότι η Τουρκία έχει έως τις 25 Σεπτεμβρίου να βρει έναν τρόπο συνεργασίας με την Ε.Ε. «Ψάχνουμε έναν τρόπο να δώσουμε μια τελευταία ευκαιρία στην Τουρκία. Αν στις 25 βρεθούμε σε μια τέτοια κατάσταση, είναι λογικό να επιβληθούν κυρώσεις. Αυτή τη στιγμή όλο το πλέγμα των κυρώσεων είναι πάνω στο τραπέζι», είπε (Alpha) o κ. Σχοινάς.
