Σε ανεξέλεγκτη υποτίμηση οδηγείται η λίρα και η τουρκική οικονομία μπαίνει σε βαθιά κρίση από την “εκστρατεία” που έχει εξαπολύσει ο Ταγίπ Ερντογάν ενάντια στα υψηλά επιτόκια.
Το τουρκικό νόμισμα βούτηξε 15% την Τρίτη, με την ισοτιμία του να ξεπερνά τις 13 λίρες το δολάριο για πρώτη φορά στην ιστορία. Η πτώση της λίρας για ενδέκατη διαδοχική ημέρα είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων είκοσι ετών. Μόνο τον Νοέμβριο έχει χάσει το ένα τρίτο της αξίας της.
- Οι πολίτες στην Τουρκία άρχισαν να επαναστατούν ενάντια στις λάθος οικονομικές πολιτικές και το βράδυ της Τρίτης βγήκαν στους δρόμους σε διάφορες επαρχίες της χώρας, για να διαμαρτυρηθούν για την αύξηση του κόστους ζωής και την οικονομική ύφεση.
Η πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη έκλεισε με αστυνομικό οδόφραγμα.
Στη Χαλκηδόνα και στα Ταταύλα, ο κόσμος βγήκε στου δρόμους χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια, καλώντας τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να παραιτηθεί.
Νωρίτερα, διαδήλωση πραγματοποίησαν πολίτες και μπροστά από την Κεντρική Τράπεζα στην Άγκυρα, ζητώντας και πάλι την παραίτηση Ερντογάν.
Η ομιλία Ερντογάν προκάλεσε πανικό
Το τελευταίο sell off προκλήθηκε μετά τη χθεσινή ομιλία του Τούρκου προέδρου, με την οποία υπερασπίστηκε τα χαμηλά επιτόκια που έχουν οδηγήσει υψηλότερα τον πληθωρισμό και έχουν προκαλέσει τον εκνευρισμό των επενδυτών, οι οποίοι βλέπουν ότι η νομισματική πολιτική γίνεται όλο και πιο παράλογη και απρόβλεπτη, σε μια χώρα όπου ο πρόεδρος ασκεί βαθιά επιρροή.
Τη στιγμή που οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες στον κόσμο εξετάζουν τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής καθώς η ανάκαμψη τροφοδοτεί τον πληθωρισμό, η Τουρκία έχει μειώσει κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες τα επιτόκια από τον Σεπτέμβριο.
«Για τους επενδυτές, τα σχόλια του Ερντογάν σημαίνουν ένα πράγμα: δεν θα έχουν κανέναν να τους προστατεύσει, όταν ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να διαβρώνει την αξία των στοιχείων ενεργητικού τους», δήλωσε η Ίμα Σαμάνι, αναλύτρια FX στη Monex Europe. «Τα σχόλια του Ερντογάν μπορεί να ερμηνευτούν γενικά ως ένδειξη επιπολαιότητας και ως σημάδι στις αγορές ότι ο κύκλος χαλάρωσης δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα» πρόσθεσε.
Ερντογάν: Προτεραιότητα στις εξαγωγές
Ο Ερντογάν υπερασπίστηκε τη Δευτέρα τα μέτρα, τα οποία έχουν δεχθεί σχεδόν καθολική κριτική από οικονομολόγους και ακόμα και από πρόσωπα του κύκλου του, τονίζοντας ότι αποτελούν μέρος μιας μακροπρόθεσμης στροφής στην ασκούμενη πολιτική, η οποία δίνει προτεραιότητα στις εξαγωγές και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Ο Τούρκος πρόεδρος, του οποίου η δημοτικότητα βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα πριν τις εκλογές του 2023, είναι αυτός που κινεί τα νήματα στην κεντρική τράπεζα. Έχει διώξει τους διοικητές που δεν ακολούθησαν τις εντολές του, έχει επικαλεστεί τη θρησκεία για να δικαιολογήσει τα χαμηλότερα επιτόκια και έχει επιτεθεί κατά των «υποτελών οικονομολόγων» που έχουν αμφισβητήσει το ανορθόδοξο δόγμα του ότι τα υψηλά επιτόκια είναι η αιτία του πληθωρισμού και όχι το φάρμακο για τις υψηλές τιμές.
«Είναι σαν να έχουν βάλει ένα παιδί επικεφαλής σε πυρηνικό εργοστάσιο», τόνισε ο Κερίμ Ρότα, υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής στο αντιπολιτευτικό Κόμμα του Μέλλοντος. Σε δηλώσεις του στο κανάλι Halk, ο Ρότα, πρώην τραπεζίτης, υποστήριξε ότι εκατομμύρια Τούρκοι που αμείβονται σε λίρες θα ζημιωθούν από την πολιτική αυτή.
Θα φέρει η κρίση πολιτικές εξελίξεις;
Η αποφασιστικότητα του Ερντογάν να οδηγήσει χαμηλότερα το κόστος δανεισμού έχει οδηγήσει την Τουρκία σε αχαρτογράφητα ύδατα, με πολλούς αναλυτές να διερωτούνται κατά πόσον η κρίση θα τον αποδυναμώσει. Η απότομη πτώση του νομίσματος αυξάνει το κόστος των αγαθών για τους πολίτες, με την εργατική τάξη που αποτελεί και την κομματική του βάση να είναι αυτή που δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα. Δημιουργεί επίσης ρίσκα για τον τραπεζικό τομέα.
Κιλιντσάρογλου: Ζήτημα εθνικής ασφάλειας
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, το κόμμα του οποίου κέρδισε τις τοπικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα το 2019, αποκάλεσε τον Ερντογάν «θεμελιώδες ζήτημα εθνικής ασφάλειας για τη δημοκρατία της Τουρκίας». «Έχεις μετατρέψει την τουρκική λίρα σε ένα απαξιωμένο νόμισμα. Έχεις βάλει προς πώληση την οικονομική μας ανεξαρτησία», υπογράμμισε απευθυνόμενος στον τούρκο πρόεδρο.
Η κατάρρευση της λίρας έχει επίσης οδηγήσει υψηλότερα τις αγορές μετοχών, το real estate και τις εξαγωγές της χώρας.