Εντείνεται ο προβληματισμός του ΥΠΟΚ για ακρίβεια, υψηλότερο έλλειμμα και χαμηλότερη ανάπτυξη. Οι ανατιμήσεις και οι επιδοτήσεις ρεύματος

Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ αυξάνεται καθώς αποσύρεται η στήριξη στο κόστος ενέργειας

To φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού που πλανιόταν επάνω από την Ευρώπη, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, δεν επέτρεψε να έχουν ήσυχες νύχτες ούτε τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της ελληνικής κυβέρνησης τις προηγούμενες ημέρες.

Για άλλη μία φορά, μετά την οπισθοχώρηση που προκάλεσε η πανδημία, δείχνει να απειλείται η εύθραυστη επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα.

Στον δρόμο που έχει σχεδιαστεί για να οδηγήσει τον προϋπολογισμό σε πλεονάσματα και τα ελληνικά ομόλογα σε επενδυτική βαθμίδα το 2023, φύτρωσαν τα «αγκάθια» του υψηλότερου πληθωρισμού, του χαμηλότερου ρυθμού ανάπτυξης, εξαιτίας και του τουρισμού και της αβεβαιότητας που πλήττει τις επενδύσεις.

Ολα μαζί δημιουργούν νέες ανάγκες μέτρων στήριξης, συνθέτοντας ένα απειλητικό δημοσιονομικό κοκτέιλ.

Θετική εξέλιξη

Παρότι η μη συμπερίληψη της ενέργειας στις κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας, την περασμένη Πέμπτη, ήταν κάπως καθησυχαστική, οδηγώντας σε υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου την Παρασκευή, η επιβάρυνση της οικονομίας και κατά συνέπεια και του προϋπολογισμού θεωρείται αναπόφευκτη.

Το μέγεθός της, πάντως, δεν μπορεί ακόμη να υπολογισθεί, καθώς οι εκτιμήσεις για τη διάρκεια του πολέμου και την επίπτωσή του στο ΑΕΠ είναι προς το παρόν αβέβαιες.

Ετσι, χαρακτηριστικά, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμούσε την Παρασκευή στο βασικό της σενάριο υποχώρηση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ κατά 0,3-0,4%, ενώ ο οίκος Wood προέβλεπε μείωση 2%.

Πολλά τα σενάρια

Τα σενάρια που διατυπώνονται είναι πράγματι πολλά, τόσο ως προς τον χρόνο διάρκειας του πολέμου όσο και ως προς τη συμπεριφορά της Ρωσίας.

Στο υπουργείο Οικονομικών επικαλούνταν ανάλυση σύμφωνα με την οποία, αν ο Ρώσος πρόεδρος θελήσει να χρησιμοποιήσει τις προμήθειες ρωσικού πετρελαίου ως αντίποινα για τις εις βάρος του κυρώσεις, θα αυξηθούν οι τιμές, αλλά αν προσπαθήσει να αποτρέψει την απεξάρτηση των ευρωπαϊκών προμηθειών από τη χώρα του, θα συγκρατήσει σε χαμηλότερα επίπεδα τις τιμές.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αύξηση των τιμών της ενέργειας, αλλά και άλλων προϊόντων, καθώς και η διατήρησή τους σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο διάστημα από τις αρχικές προβλέψεις, θεωρείται δεδομένη.

Κάτι που αποτελεί τον πρώτο πονοκέφαλο για το υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με τον προϋπολογισμό.

Οι δύο στόχοι

Σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής της Κυριακής, αυτό που τους απασχολούσε την προηγούμενη εβδομάδα ήταν: Πρώτον, να συνεχιστεί η επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και ίσως πιο έντονη και, δεύτερον, να στηριχθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά, «εφόσον βρεθεί δημοσιονομικός χώρος».

Δεν θα είναι απλό να εξυπηρετηθούν οι στόχοι αυτοί, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός βρισκόταν ήδη στο όριο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, γι’ αυτό και είχαν αποσυρθεί τα σενάρια περί μείωσης συντελεστών ΦΠΑ και ΕΦΚ καυσίμων.

Τώρα οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες και οι λύσεις για να καλυφθούν είναι δύο: είτε να διευρυνθεί το έλλειμμα, από το 1,4% του ΑΕΠ που προβλέπεται (πρωτογενές), είτε να παρέμβει η Ευρωπαϊκή Ενωση επιδοτώντας με δικούς της πόρους τη στήριξη των νοικοκυριών από την ακρίβεια.

Προς το παρόν, η Κομισιόν καλείται, με βάση την απόφαση του Συμβουλίου Κορυφής της περασμένης Πέμπτης, να προετοιμάσει μέτρα εκτάκτου ανάγκης για το κόστος της ενέργειας.

Το κόστος των επιδοτήσεων

Ο λογαριασμός για τη συνέχιση της στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έναντι των αυξήσεων του ρεύματος μπορεί να καταστεί εφιαλτικός για τον προϋπολογισμό, απαιτώντας από 600 εκατ. ευρώ, με μια τιμή ρεύματος 200 ευρώ/MWH έως 2 δισ. ευρώ με τιμή στα 300 ευρώ/MWH, όπως μεταφέρουν οι πηγές του υπουργείου Οικονομικών και με βάση το υφιστάμενο μοντέλο στήριξης.

Το οικονομικό επιτελείο πόνταρε στη σταδιακή υποχώρηση των τιμών και άρα του επιπέδου στήριξης και στην πλήρη εξάλειψή της στο τέλος Ιουνίου με Ιούλιο.

Με αυτά τα δεδομένα, θα επαρκούσαν οι πόροι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης για τη χρηματοδότηση της επιδότησης. Ωστόσο, τώρα που οι ανάγκες στήριξης πιθανότατα θα αυξηθούν και η διάρκειά τους επιμηκύνεται, θα κληθεί να συνεισφέρει και ο προϋπολογισμός.

Πληθωρισμός και ΑΕΠ

Στο κόστος του πληθωρισμού στον προϋπολογισμό πρέπει να προστεθεί το κόστος του ΑΕΠ, που θα υποχωρήσει, λιγότερο ή περισσότερο. Κάθε μονάδα πτώσης του ΑΕΠ μεταφράζεται σε απώλειες εσόδων 700-800 εκατ. ευρώ.

Το πιο αισιόδοξο σενάριο εδώ είναι να διαψευσθούν απλώς οι ενθουσιώδεις προβλέψεις του τουριστικού κλάδου για 100% ή και παραπάνω των τουριστικών εσόδων του 2019 και να επανέλθει το κυβερνητικό σενάριο για 80%.

Το ΑΕΠ, όμως, πλήττεται και από την εγχώρια κατανάλωση, που θα επηρεαστεί αρνητικά από τον πληθωρισμό, καθώς και από τις επενδύσεις, που μισούν την αβεβαιότητα.

Αποδόσεις ομολόγων

Το μόνο θετικό στην «πολεμική» εικόνα μέχρι στιγμής είναι η συγκράτηση των επιτοκίων των ομολόγων, καθώς εκτιμάται ότι θα καθυστερήσουν τα σενάρια σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ. Ακόμη θετικότερο, ότι τα ελληνικά ομόλογα ακολουθούν την πορεία του πυρήνα της Ευρωζώνης, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές.

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή