To μόνο σημείο στο οποίο, μέχρι στιγμής τουλάχιστον και ανεξαρτήτως του τελικού αποτελέσματος, που έχουν πέσει απολύτως «μέσα» οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις στην Αμερική είναι η υψηλή συμμετοχή.
Εν μέσω πανδημίας, οι χθεσινές προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ καταγράφουν το απόλυτο ρεκόρ προσέλευσης των ψηφοφόρων από το 1900 μέχρι σήμερα: Το ποσοστό της συμμετοχής υπολογίζεται στο 50% του συνόλου του πληθυσμού, και όχι απλώς των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Από εκεί και πέρα όμως το «γαλάζιο κύμα», η επέλαση των Δημοκρατικών που προδίκαζαν όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις δεν ήρθε ποτέ, είτε αναδειχθεί νικητής ο Τζο Μπάιντεν, είτε όχι.
Εως χθες, ο μέσος όρος των δημοσκοπικών αποτελεσμάτων έδινε νίκη Μπάιντεν με μια διαφορά από 6,5% έως 7%. Κρίσιμες πολιτείες όπως η Φλόριντα και το Οχάιο, ακόμη και το ρεπουμπλικανικό προπύργιο του Τέξας, φαίνονταν έτοιμες να περάσουν στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών – κάτι που, τελικά δεν έγινε ποτέ.
Ο πιο γνωστός εκλογολόγος των ΗΠΑ, ο Νέιτ Σίλβερ, έδινε στον Μπάιντεν πιθανότητες 89% να νικήσει. Ο ίδιος την προηγούμενη φορά είχε δώσει στη Χίλαρι Κλίντον 70%.
Γιατί διαψεύδονται οι δημοσκοπήσεις
Οι δημοσκοπήσεις διαψεύδονται και πάλι, παρόλο που είχαν γίνει διορθώσεις ως προς την ψήφο των λευκών της εργατικής τάξης στις μεσοδυτικές πολιτείες και είχε ληφθεί υπόψη το βάρος της εκπαίδευσης
Γιατί συνέβη αυτό;
Την πρώτη απάντηση, ίσως την δίνει το exit poll του CNN για τα κριτήρια με τα οποία πήγαν στις κάλπες οι αμερικανοί.
Το κυρίαρχο ζήτημα για τους αμερικανούς αποδείχθηκε πως ήταν η οικονομία, με τις φυλετικές διακρίσεις και την πανδημία του κοροναϊού να ακολουθούν. Επίσης, ήταν μικρή η πλειοψηφία εκείνων που θεωρούσε ότι βασική προτεραιότητα την συγκράτηση της πανδημίας του ιού.
Η οικονομία ήταν το προνομιακό πεδίο του Ντόναλντ Τραμπ.
Υπερτιμήθηκε η επιστολική ψήφος;
Από εκεί και πέρα, προκύπτουν ήδη κι άλλοι επιμέρους μεν, καθοριστικοί δε, παράγοντες που δεν σταθμίστηκαν στην πραγματική τους διάσταση:
Η καθαρή νίκη του Τραμπ στη Φλόριντα, για παράδειγμα, έδειξε ότι πέτυχε σημαντική διείσδυση και απήχηση στους ισπανόφωνους, και ιδιαίτερα τους Κουβανούς, ψηφοφόρους του Μαϊάμι, όπου τελικά ο Τζο Μπάιντεν είχε χειρότερη επίδοση από εκείνη της Χίλαρι Κλίντον το 2016.
Οι δημοσκόποι φαίνεται επίσης ότι υπερτίμησαν το ποσοστό των Δημοκρατικών στις επιστολικές ψήφους, οι οποίες εξακολουθούν να καταμετρώνται σε τρεις κρίσιμες πολιτείες.
Οι δύο κίνδυνοι για την αμερικανική δημοκρατία
Η Αμερική αντιμετωπίζει τώρα δύο κινδύνους. Ο ένας είναι η ανάμιξη των δικαστηρίων στην έκβαση του αποτελέσματος.
Ο Τραμπ, που πήγε πολύ καλύτερα στους ψηφοφόρους οι οποίοι ψήφισαν την Τρίτη, προηγούνταν αρχικά και στις τρεις πολιτείες της «Ζώνης της Σκουριάς», άρχισε να υποχωρεί όμως όταν ξεκίνησε η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων. Είναι το φαινόμενο που ονομάστηκε «κόκκινος αντικατοπτρισμός».
Ο άλλος κίνδυνος είναι να αμφισβητηθεί η νομιμότητα ολόκληρου του συστήματος. Αν ο Τραμπ κερδίσει το σώμα των εκλεκτόρων, θα είναι η δεύτερη φορά που το κάνει έχοντας χάσει στη λαϊκή ψήφο και η τρίτη φορά που θα συμβεί αυτό με έναν Ρεπουμπλικανό αυτόν τον αιώνα. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, ο Μπάιντεν θα είχε ανακηρυχθεί ήδη νικητής.
