Την επίλυση δύο σημαντικών ζητημάτων, πριν την έναρξη των φετινών φορολογικών δηλώσεων επεξεργάζεται αυτές τις μέρες το οικονομικό επιτελείο σε συνεργασία με τους θεσμούς, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή υπέρμετρων φόρων σε φορολογούμενους που έχουν πληγεί από την υγειονομική κρίση.
Ηλεκτρονικές αποδείξεις και τεκμήρια διαβίωσης
Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση αναμένεται να προτείνει την αναστολή του μέτρου των ηλεκτρονικών αποδείξεων για τους πληττομένους και τους συνταξιούχους και όχι για το σύνολο των φορολογουμένων.
Η πρόταση για τα τεκμήρια διαβίωσης προβλέπει επίσης το «πάγωμά» τους για ένα έτος για όσους βρίσκονται σε αναστολή εργασίας καθώς και για τους ελεύθερους επαγγελματίες που εντάσσονται στους πληττόμενους ΚΑΔ.
Σύμφωνα με πληροφορίες ( Καθημερινή της Κυριακής ), το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών:
• Ηλεκτρονικές αποδείξεις
Η νομοθεσία που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στα εισοδήματα του 2020 προβλέπει την υποχρέωση συγκέντρωσης e-αποδείξεων ίσες με το 30% του εισοδήματος.
Στην περίπτωση που κάποιοι δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το ανωτέρω ποσοστό, θα επιβαρυνθούν με πέναλτι 22% επί της διαφοράς των αποδείξεων που έπρεπε να συγκεντρωθούν και αυτών που συγκεντρώθηκαν.
Η κρίση της πανδημίας όμως περιόρισε αισθητά την κατανάλωση κυρίως εκείνων που βρέθηκαν σε αναστολή εργασίας αλλά και τους επαγγελματίες. Για τις ανωτέρω κατηγορίες το σχέδιο προβλέπει την αναστολή του μέτρου.
Επίσης είναι εξαιρετικά πιθανόν να ανασταλεί το μέτρο και για τους συνταξιούχους (εξαιρούνται από την υποχρέωση e-αποδείξεων οι άνω των 70 ετών), ενώ δεν αποκλείεται και για τους υπόλοιπους να περιορισθεί το ποσοστό από το 30% στο 20%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών, το 85% των υπόχρεων φορολογουμένων έχει ήδη «πιάσει» τον στόχο και δεν τίθεται θέμα πρόσθετων φορολογικών επιβαρύνσεων.
• Τεκμήρια
Η πρόταση του οικονομικού επιτελείου προβλέπει την αναστολή του μέτρου για όσους έχουν πληγεί από την κρίση. Δηλαδή, αυτοί που βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης εργασίας και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που είχαν μεγάλη μείωση του τζίρου.
Το 2019 πιάστηκαν στα τεκμήρια 1,9 εκατ. φορολογούμενοι, οι οποίοι φορολογήθηκαν για μεγαλύτερα εισοδήματα, ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Ο φόρος, ωστόσο, που πλήρωσαν δεν ξεπέρασε τα 140-150 εκατ. ευρώ.
Τα τεκμήρια είναι η μεγαλύτερη παγίδα πρόσθετων φόρων για τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, απειλούν χιλιάδες φορολογουμένους που προχωρούν στην αγορά ενός καινούργιου ή μεταχειρισμένου αυτοκινήτου.
Και αυτό γιατί στο τεκμήριο διαβίωσης, το οποίο προσδιορίζεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά και την παλαιότητα του αυτοκινήτου, έρχεται να προστεθεί και το ποσό που διέθεσε ο φορολογούμενος για να αποκτήσει το Ι.Χ., το οποίο αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος του τεκμαρτού εισοδήματος.
Εάν μάλιστα το αυτοκίνητο είναι μεγάλου κυβισμού, 1.929 κ.ε. και άνω, τότε ο ιδιοκτήτης του καλείται να πληρώσει και φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Σημειώνεται ότι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης αποτελούν οι κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα δίδακτρα που πληρώνονται σε ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια, η δαπάνη για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, τα σκάφη αναψυχής, οι πισίνες, ενώ υπάρχει και η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογουμένου που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση.
Παράδειγμα
Ελεύθερος επαγγελματίας με φορολογητέο εισόδημα το 2019 ύψους 30.000 ευρώ. Ο ανωτέρω επαγγελματίας διαθέτει ακίνητο 90 τ.μ. στην περιοχή του Χαλανδρίου. Διαθέτει επίσης ένας αυτοκίνητο 3.000 κ.ε. το οποίο το αγόρασε το 2017. Τα τεκμήρια διαμορφώνονται ως εξής:
• Τεκμήριο διαβίωσης: 3.000 ευρώ (άγαμος).
• Τεκμήριο αυτοκινήτου: 17.800 ευρώ.
• Τεκμήριο ακινήτου: 3.850 ευρώ.
Σύνολο τεκμηρίων: 24.650 ευρώ.
Θα φορολογηθεί επί των πραγματικών εισοδημάτων καθώς είναι υψηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα τεκμήρια, καταβάλλοντας το ποσό των 7.300 ευρώ.
Ο ίδιος επαγγελματίας το 2020 είχε μείωση των εισοδημάτων συνεπεία της υγειονομικής κρίσης. Το φορολογητέο εισόδημα συρρικνώθηκε κατά 50% και συγκεκριμένα διαμορφώθηκε στις 15.000 ευρώ. Ο φόρος επί των πραγματικών εισοδημάτων ανέρχεται στις 3.100 ευρώ.
Ωστόσο, με βάση τη νομοθεσία πέφτει στην παγίδα των τεκμηρίων και θα φορολογηθεί για εισόδημα 24.650 ευρώ και συγκεκριμένα θα πληρώσει στην εφορία το ποσό των 4.402 ευρώ. Δηλαδή, 1.302 ευρώ περισσότερα.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, σε περίπτωση που το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο από εκείνο που προκύπτει με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες, ο φόρος υπολογίζεται επί του εισοδήματος που προκύπτει από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης.
Ωστόσο, ο ανωτέρω επαγγελματίας αναμένεται να εξαιρεθεί από τα τεκμήρια με βάση την κυβερνητική πρόταση.
