Η «ευρωπαϊκή απάντηση», με το πακέτο 540 δισ μέτρων, στη μεγάλη οικονομική κρίση που μαστίζει την Ευρώπη ήταν αναγκαία και χρήσιμη – αλλά όχι ισχυρή, συντονισμένη, φιλόδοξη και ταχεία, όπως απαιτούσαν οι περιστάσεις. Δεν ήταν μια γεναία απαντηση. Ήταν μια απόφαση “με το πιστόλι στον κρόταφο”.
Στο Eurogroup συμφωνήθηκε ένα «πακέτο» ως 540 δισεκατομμύρια, προερχόμενο από τρεις πηγές, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (200 δις), τον ESM (έως 240 δις, που αντιστοιχούν κατ’ ανώτατο όριο στο 2% κάθε εθνικού ακαθάριστου προϊόντος) και ένα ειδικό κοινό «Ταμείο» (100 δις)στήριξης της απασχόλησης. Οι πόροι αυτοί θα κατευθυνθούν, αντίστοιχα, στις επιχειρήσεις, τα κράτη και τους ανέργους. Πρόκειται για μια αρκετά ισχυρή και αρκετά ολοκληρωμένη προσωρινή ένεση επιβίωσης, όχι, ωστόσο, χωρίς προβλήματα και ερωτηματικά: τα ποσά, παρότι ακούγονται μεγάλα, είναι ανεπαρκή για μόνιμη οικονομική στήριξη.
Χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και δευτερευόντως η Γαλλία θα οφεληθούν άμεσα και σημαντικά. Η Ελλάδα θα μπορέσει επίσης να κινητοποίήσει ένα ποσόν γύρω στα 7 με 8 δισ. ευρώ συνολικά (κάτι λιγότερο από 1,5%), με βάση τα εργαλεία – πρόγραμμα SURE, ΕΤΕπ, ESM – που αποφασίστηκαν εχθές στο Eurogroup, σύμφωνα με όσα είπε ο Χρήστος Σταϊκούρας.
- είναι η ένταση και η έκταση της κρίσης,
- το ύψος των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας,
- η πιθανή μελλοντική έξοδος στις αγορές, και
- μια σειρά άλλων προγραμμάτων που ήδη «τρέχουν» για την Ελλάδα.
Με άλλα λόγια, τις γραμμές των 7-8 δισ. ευρώ που μας αναλογούν από το Ευρωπαϊκό πακέτο των 540 ευρώ , μπορούμε να τα έχουμε “καβάτζα” για τις ανάγκες χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, αν τα διαθέσιμά μας και οι τρέχουσες διαδικασίες ευρωπαϊκών χορηγήσεων δεν λειτουργήσουν όλες και στο βαθμό του προγραμματισμού τους.
Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών,«με τα σημερινά δεδομένα δεν θα αξιοποιήσουμε όλα τα εργαλεία», δείχνοντας ωστόσο την προτίμησή του: θα αξιοποιήσουμε όμως σίγουρα τον μηχανισμό για την ενίσχυση της απασχόλησης (πρόγραμμα SURE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- δάνεια με ευνοϊκούς όρους) ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε αυτό που μπορούσε στις υφιστάμενες συνθήκες μιας ημιτελούς “Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης” που … επηρεάζεται (και) από τα εθνικά συμφέροντα των ισχυρών. Όπως επισημαίνεται και στην τακτική (κάθε Σάββατο) ανάλυση του Κώστα Μποτόπουλου:
1. Πρίν την απόφαση των 540 δισ, του Eurogroup, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), με το «πακέτο» αγοράς δημόσιων και ιδιωτικών τίτλων 750 δισ. που ανακοίνωσε, ενισχύει τη ρευστότητα της αγοράς.
- Για την Ελλάδα, η απόφαση της ΕΚΤ να αποδεχτεί χωρίς όριο τα Ελληνικά κρατικά ομόλογα, θα οδηγήσει στην χορήγηση ρευστότητας προς τις Ελληνικές τράπεζες, με στόχο να μην παραλύσει ο επιχειρηματικός κόσμος. Mε βάση το απόθεμα των ομολόγων του Δημοσίου ύψους 18-20 δις ευρώ, υπολογίζεται ότι η ρευστότητα που θα απελευθερωθεί θα είναι ύψους 10 δις ευρώ. Επιπλέον οι όροι του δανεισμού θα είναι σαφώς ευνοϊκότεροι καθώς τα επιτόκια θα είναι χαμηλότερα έως αρνητικά. Σε συνδυασμό δε με την πρόσφατη ένταξη μας στην έκτακτη ποσοτική χαλάρωση λόγω κοροναϊού όπου οι περιορισμοί πλέον έχουν χαλαρώσει, η χρηματοδότηση της οικονομίας γίνεται όλο και πιο προσβάσιμη.
2. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή “έβαλε το χέρι της”. Ο παραμερισμός των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά και η θέση της Προέδρου Ούρσουλα βαν ντερ Λάιεν υπέρ «ομοσπονδιακών» λύσεων τύπου «ευρω-ομολόγων» και ενίσχυσης του κοινού προϋπολογισμού, έδωσαν το δικό τους σήμα στις αγορές και επέτρεψαν στα κράτη-μέλη να θέσουν σε εφαρμογή, εντελώς εκτός “Ευρωπαϊκής ορθοδοξίας”, τα δικά τους «πακέτα» ενίσχυσης των οικονομιών τους . Ήδη η Ελλάδα απελευθερώθηκε για φέτος από τον κορσέ των πλεονασμάτων του 3,5% επί του ΑΕΠ.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφερε, ούτε τώρα που διακυβεύονται πολλά, να σπάσει τον άγραφο κανόνα που έχει επιβάλει κυρίως η Γερμανία: “Δεν υπάρχει αμοιβαιότητα – δεν διαμοιράζοντα τα χρέη των εθνών”. Αυτό οδήγησε σε “πνίξιμο” της ιδέας του ευρωομόλογου, που με δυό λόγια οδηγούσε σε ανάληψη κοινού (αμοιβαίας εγγύησης) χρέους προς όφελος όσων το έχουν ανάγκη.
Διαβάστε επίσης την ανάλυση του Κώστα Μοτόπουλου:Τι κάνει η Ευρώπη σε αυτή την κρίση – Το “μπαζούκας” και οι δυσκολίες
Για περισσότερα νέα, ρεπορτάζ και αναλύσεις: ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
