Αν υπάρχει ένα πρόγραμμα ανάπτυξης οπλικού συστήματος που πλέον έχει μετατραπεί στον μυθικό «λευκό ελέφαντα» αυτό είναι το stealth μαχητικό 5ης γενιάς, το περίφημο F-35: ενώ αρχικά προοριζόταν ως ένα ελαφρό μαχητικό, ένα F-16 5ης γενιάς, σήμερα έχει καταλήξει να είναι το ακριβότερο και πιο σύνθετο οπλικό σύστημα στην ιστορία.
Και, όπως ένας αναλυτής συστημάτων μπορεί να διαβεβαιώσει, όσο πιο σύνθετη είναι μια πλατφόρμα, τόσο πιο δύσκολες γίνονται οι διαδικασίες που την αφορούν (κατασκευή, συντήρηση, χρήση), αλλά και τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες για καθυστερήσεις και προβλήματα. Το economico.gr έχει γράψει εκτενώς για τα θέματα αυτά, ωστόσο, σε τακτική βάση προκύπτουν και νέα. Έτσι, σήμερα, η κατασκευάστρια εταιρεία ανακοίνωσε και νέες καθυστερήσεις στις παραδόσεις νέων μαχητικών.
«Πάγωμα» παραδόσεων
Συγκεκριμένα, η Lockheed Martin ανακοίνωσε ότι δεν θα αρχίσει τις παραδόσεις νέων F-35, μέχρι να ολοκληρωθούν οι έρευνες για το ατύχημα με πρωταγωνιστή ένα τέτοιο αεροσκάφος (για την ακρίβεια, ένα F-35B των Πεζοναυτών), που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο στο Τέξας. Η έρευνα για το περιστατικό, η οποία είναι ακόμη σε εξέλιξη, αποκάλυψε ότι η δυσλειτουργία ενός σωλήνα καυσίμου υψηλής πίεσης στον κινητήρα F135 που κατασκευάζεται από την εταιρεία Pratt & Whitney είναι η αιτία του ατυχήματος.
«Προς το παρόν, η αποδοχή νέων κινητήρων έχει ανασταλεί. Η διάρκεια της παύσης δεν μπορεί να καθοριστεί επί του παρόντος και είναι δύσκολο να πούμε πόσο θα διαρκέσει, δεδομένης της τρέχουσας έρευνας» ανέφερε το Γραφείο Κοινού Προγράμματος των F-35 μετά το εντυπωσιακό, όσο και απρόσμενο ατύχημα. Από την πλευρά της, η Pratt & Whitney δεν προέβη σε κάποιο σχόλιο, ωστόσο, το βέβαιο είναι ότι μέχρι να λυθεί το πρόβλημα η παραγωγή και παράδοση των μαχητικών παραμένει «στον πάγο».
Τα παλιά αεροσκάφη
Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται. Δηλαδή, προφανώς κάποια στιγμή τα ουκ ολίγα προβλήματα του F-35 θα επιλυθούν. Ωστόσο, όσο καθυστερεί η πλήρης ενσωμάτωση του αεροσκάφους στις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ, τόσο πάει πίσω ένας τεράστιος σχεδιασμός, καθώς το F-35 είχε αρχικά σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει ένα σωρό άλλα παλιότερα αεροσκάφη: τα F/A-18 C/D της Αεροπορίας και των Πεζοναυτών, τα Harrier των Πεζοναυτών, και τα Α-10 και κυρίως τα F-16 της Αεροπορίας.
Όλα αυτά είναι παλιά αεροσκάφη, τα οποία, ωστόσο, όσο τα F-35 καθυστερούν, τόσο θα πρέπει να παραμένουν σε μάχιμη κατάσταση. Κι αυτό δεν είναι εύκολο: πολλά είναι τόσο παλιά που οι γραμμές παραγωγής έχουν κλείσει -για κάποια και οι κατασκευάστριες εταιρείες-, τα ανταλλακτικά και τα εξαρτήματα είναι σπάνια και ούτε λόγος για αναβάθμισή τους, ώστε να ανταποκρίνονται στις τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και στις νέες συνθήκες του πολέμου. Όλα αυτά σημαίνουν ένα πράγμα: μεγάλο κόστος.
Ζογκλέρ
Στην ουσία, σήμερα, π.χ. η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ είναι αναγκασμένη να κάνει τον… ζογκλέρ ανάμεσα σε τρεις διαφορετικούς στόχους: επαρκή αριθμό αεροσκαφών βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και διαχείριση ζητημάτων κόστους. Από την άλλη, το Κογκρέσο πιέζει για συμπίεση του κόστους, αλλά και για ετοιμότητα σε μεγάλο βαθμό, κάτι που το F-35 ακόμα δεν έχει καταφέρει να επιτύχει, ώστε να… συγχωρεθούν άλλα προβλήματα που το αεροσκάφος κατά καιρούς, αλλά και κατά τις εκθέσεις για την πορεία του προγράμματος, παρουσιάζει.
Όλα αυτά, σημαίνουν ότι όσο το πρόγραμμα «σέρνεται», τόσο οι ανάγκες για συντήρηση παλιών αεροσκαφών θα είναι αυξημένες, τόσο το κόστος θα είναι υψηλό, τόσο οι πολιτικοί θα γκρινιάζουν και τόσο η πίεση, ώστε το F-35 να γίνει ετοιμοπόλεμο «εδώ και τώρα» θα αυξάνεται.
