F-35: Η Ελλάδα θέλει να τα αγοράσει, οι ΗΠΑ θέλουν να τα πουλήσουν, η Τουρκία δεν μπορεί να σταματήσει την πώληση και “ψάχνεται” για F-16

F-35: Η Ελλάδα θέλει να τα αγοράσει, οι ΗΠΑ θέλουν να τα πουλήσουν, η Τουρκία ανησυχεί

Η προοπτική αγοράς από την Ελλάδα μίας μοίρας μαχητικών 5ης γενιάς F-35 από τις ΗΠΑ (με option για αγορά άλλων 20 μαχητικών στο μέλλον) και η θετική υποδοχή από την Ουάσινγκτον αυτής της πρόθεσης δημιουργούν νέα δεδομένα στην ταραγμένη το τελευταίο διάστημα ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, εκτιμούν αμερικανοί αναλυτές.

Η πώληση 20 υπερεξελιγμένων μαχητικών αεροσκαφών στην Ελλάδα, η οποία ήδη έχει προχωρήσει στην αγορά 24 γαλλικών Rafale και τριών φρεγατών Belh@rra – η οποία, αν όλα πάνε καλά, θα αρχίσει από το 2027, μόλις τρία χρόνια μετά την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα Joint Strike Fighter, για την ανάπτυξη των μαχητικών 5ης γενιάς – έχει προκαλέσει αναστάτωση στην Άγκυρα, η οποία βλέπει για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, το στρατηγικό πλεονέκτημα στην περιοχή να μεταφέρεται στην Ελλάδα, τουλάχιστον όσον αφορά στο ζήτημα της εναέριας υπεροχής.

Διακομματικά πυρά από ΗΠΑ

Ταυτόχρονα, η Τουρκία -παρά την θετική εισήγηση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, αλλά και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ- βλέπει ότι το αίτημά της για την αγορά 40 νέων F-16 και την προμήθεια κιτ αναβάθμισης για άλλα 80 παλιότερα αεροσκάφη του ίδιου τύπου να έχει «παγώσει» στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, όπου διακομματικά δέχεται πυρά τόσο για την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, όσο και για τις διαρκείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά, θέμα που η Αθήνα θέτει μετ’ επιτάσεως στους συμμάχους και εταίρους της.

Η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι προκαλεί νέες εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, με την Άγκυρα να αισθάνεται ότι η Ουάσινγκτον χρησιμοποιεί τις διαρκώς βελτιούμενες σχέσεις της με την Αθήνα ως μοχλό πίεσης προς το καθεστώς Ερντογάν, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει δείξει διαθέσεις αυτονόμησης από τις επιταγές των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, διεκδικώντας για τη χώρα ρόλο περιφερειακής -και όχι μόνο…- υπερδύναμης. Από την άλλη, η Ελλάδα μοιάζει σχεδόν αναγκασμένη να προχωρήσει στην αγορά των F-35, όχι μόνο για να αποκτήσει στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας, αλλά και για να αρχίσει να αντικαθιστά τον παλαιότερο στόλο των μαχητικών της.

Ανησυχία στην Τουρκία

Το ζήτημα είναι ότι σταδιακά οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να θεωρούν ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου είναι αποσταθεροποιητική και, στο πλαίσιο αυτό η προσπάθειά τους να διατηρήσουν μια ισορροπιστική στάση ανάμεσα στην Τουρκίας και την Ελλάδα έχει αρχίσει να μειώνεται, εις βάρος της Τουρκίας. Αναλυτές θεωρούν ότι σημαντική μερίδα των πολιτικών στην Ουάσινγκτον έχουν αρχίσει να θεωρούν την Τουρκία ως χαμένο κόπο. Στο πλαίσιο αυτό ίσως το ενδιαφέρον τους για τις αντιδράσεις της Τουρκίας μπροστά στην απόκτηση από την Ελλάδα των F-35 είναι ήδη μειωμένο.

Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου, Τούρκοι αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι η προοπτική η Ελλάδα να αποκτήσει F-35 προφανώς και δεν τους ικανοποιεί. Θεωρούν ότι η Ουάσινγκτον θα επιχειρήσει να διατηρήσει τη διπλωματική και στρατιωτική ισορροπία ανάμεσα στις δύο χώρες, ωστόσο τονίζουν ότι αν προχωρήσει η πώληση των F-35 στην Ελλάδα, τότε η Άγκυρα, από τη μία πλευρά θα βρεθεί στην ανάγκη να «τρέξει» υπό συνθήκες πίεσης το πρόγραμμα του εγχώριου μαχητικού TF-X, και από την άλλη ίσως -αν κυριαρχήσουν οι πιο ακραίες φωνές- χρησιμοποιήσει τους S-400 ως αποτρεπτικό μέσο για τα ελληνικά stealth μαχητικά, κάτι που, όμως, θα προκαλέσει νέες τριβές με το ΝΑΤΟ.

Μοχλός πίεσης στην Άγκυρα

Δεδομένου του σχετικά μεγάλου κόστους απόκτησης και του υψηλότατου κόστους χρήσης και συντήρησης των F-35, γενάται το ερώτημα αν η Ελλάδα πραγματικά τα χρειάζεται ή αν επιδιώκει την αγορά τους για λόγους πρεστίζ. Αμερικανοί αναλυτές εκτιμούν ότι ισχύουν και τα δύο, προσθέτοντας ότι η προοπτική αυτή ίσως υποχρεώσει την Άγκυρα να υποχωρήσει σε ορισμένα ζητήματα, προκειμένου να επανενταχθεί στο πρόγραμμα JSF, αλλά και σημειώνοντας ότι, σε αντίθεση με την Ελλάδα που θεωρεί ότι η Τουρκία την απειλεί, η Άγκυρα ενδιαφέρεται περισσότερο για τους Κούρδους εντός της χώρας, αλλά και στο Ιράκ και τη Συρία.

Οι αναλυτές αναρωτιούνται τι θα γίνει αν η Τουρκία επιχειρήσει να μπλοκάρει (πως;) την πώληση των F-35 στην Ελλάδα; Οι ίδιοι εκτιμούν ότι στην περίπτωση αυτή, οι ΗΠΑ θα μπλοκάρουν με τη σειρά τους την πώληση των F-16 στην Τουρκία, καθώς τα μαχητικά αποτελούν έναν ισχυρό μοχλό πίεσης της Ουάσινγκτον προς την Άγκυρα (το economico.gr έχει ήδη γράψει για το σενάριο η τουρκική πολεμική αεροπορία να πάθει ό,τι και η ιρανική, που υποχρεούται να κανιβαλίζει παλιά ακινητοποιημένα F-14 για να διατηρήσει σε επιχειρησιακή ετοιμότητα όσα μπορούν ακόμα να πετάξουν).

Το κόστος για την Ελλάδα

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, η οποία μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να βγαίνει από τον κυκεώνα της κρίσης του 2010, το κόστος της αγοράς και συντήρησης των F-35 (σήμερα ένα καινούργιο αεροσκάφος κοστίζει περίπου 80 εκατ. δολάρια) αποτελεί άλλο ένα ζήτημα προς επίλυση.

Αν το ποσό της αγοράς «ξεφύγει», αναλυτές εκτιμούν ότι ίσως η Αθήνα μειώσει τον αριθμό των μαχητικών, αγοράσει λιγότερο αναβαθμισμένες εκδόσεις τους ή επιδιώξει να αγοράσει και μεταχειρισμένα αεροσκάφη. Αυτό στο οποίο όλοι συμφωνούν είναι ότι, προς το παρόν, η Ελλάδα έχει τον πρώτο λόγο για την αγορά των μαχητικών 5ης γενιάς, ότι οι ΗΠΑ θέλουν να τα πουλήσουν στην Ελλάδα και ότι η Τουρκία δύσκολα θα σταματήσει την πώληση αυτή.

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή