Θα μπορούσε να ονομάζεται και ως το «χρονικό μιας προαναγγελθείσας πίεσης»: σταδιακά η Δύση θα χάσει την υπομονή της με τον Τούρκο πρόεδρο και τα παιχνίδια που παίζει με τον πόλεμο στην Ουκρανία και θα αρχίσει να του ζητά ξεκάθαρες θέσεις, ειδικά στο θέμα των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας.
Ανάγκη να αυξηθεί η πίεση στη Ρωσία
Έτσι, την ώρα που η ΕΕ ενέκρινε νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε στον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι υπάρχει ανάγκη «να αυξηθεί η πίεση και η απομόνωση της Ρωσίας» για να την αναγκάσει να «εγκαταλείψει» την «επιθετικότητά» της κατά της Ουκρανίας, ανέφερε το Ελιζέ, σχετικά με τηλεφωνική επικοινωνία των δύο προέδρων, προσθέτοντας ότι «σε αυτό το πλαίσιο, ο αρχηγός του κράτους υπογράμμισε την πρόκληση της καταπολέμησης οποιασδήποτε παράκαμψης των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί».
Πίσω από τις διπλωματικές (αλλά όχι τόσο…) διατυπώσεις της γαλλικής προεδρίας, ωστόσο, κρύβεται (αλλά όχι τόσο…) η δυσφορία του ΝΑΤΟ με την επαμφοτερίζουσα στάση της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία επιδιώκει να τα έχει καλά τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο, με τον Ερντογάν, μάλιστα, να φιλοδοξεί να παίξει το ρόλο του… ειρηνοποιού, μεταξύ του Ρώσου ομολόγου του, Βλαντίμιρ Πούτιν, και του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ιδίως μετά τη συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών και ρωσικών σιτηρών που επιτεύχθηκε με μεσολάβηση και της Άγκυρας.
Ξεκάθαρο μήνυμα
Το μήνυμα Μακρόν είναι απολύτως ξεκάθαρο: ο Ερντογάν θα πρέπει να σταματήσει να πατά σε δύο βάρκες και να τηρήσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις έναντι του ΝΑΤΟ και των Ευρωπαίων εταίρων του, υιοθετόντας τις πολύ σκληρές και οδυνηρές για την οικονομία κυρώσεις της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας. Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα φέρει την Άγκυρα σε τροχιά σύγκρουσης με τη Μόσχα, κάτι που ο Ερντογάν θέλει να αποφύγει όπως… ο διάβολος το λιβάνι, καθώς οι ρωσοτουρκικές σχέσεις βαίνουν διαρκώς βελτιούμενες, με κέρδη για την Τουρκία (αλλά και για τη Ρωσία).
Αν και επισήμως δεν έχει υπάρξει σχετική κουβέντα, στα παρασκήνια πολλές χώρες-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ δεν κρύβουν τη δυσφορία τους για τη στάση που τηρεί η Τουρκία, την ίδια ώρα που εκείνες βιώνουν τις συνέπειες από τα αντίποινα της Μόσχας για τις κυρώσεις, ενώ η Άγκυρα από τη μία πλευρά με τη στάση της υποσκάπτει την αποτελεσματικότητα των μέτρων κατά της Ρωσίας, και από την άλλη προχωρά σε συμφωνίες με τη Μόσχα που αυξάνουν -έστω και δυνητικά- την ισχύ και την επιρροή της στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, αλλά και της κεντρικής Ευρώπης.
«Δίκαιη ειρήνη» ζητά ο Ερντογάν
Μπροστά σε αυτά, ο Ερντογάν επιχείρησε και πάλι να παραστήσει τον μεσολαβητή και σύμφωνα με την Τουρκική Προέδρία, ζήτησε μια «δίκαιη ειρήνη» στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν. «Ο πρόεδρος Ερντογάν τόνισε την ανάγκη να επιτευχθεί μια δίκαιη ειρήνη για να αποφευχθούν περαιτέρω απώλειες ζωών και καταστροφών», ανέφερε η μάλλον σύντομη ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι ο Ερντογάν τάσσεται υπέρ της επανέναρξης ισχύος της συμφωνίας για εξαγωγές σιτηρών που υπέγραψαν Μόσχα και Κίεβο υπό την αιγίδα της Τουρκίας.
Η κίνηση αυτή του Ερντογάν, προφανώς εντάσσεται στην προσπάθειά του να δείξει ότι συντάσσεται -τουλάχιστον στα λόγια- με τη θέση των Ευρωπαίων και των Ατλαντιστών, όσον αφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία, χωρίς, ωστόσο, επί της ουσίας να παίρνει θέση και χωρίς να διευκρινίζει τι εννοεί με τον όρο «δίκαιη λύση», καθώς μια τέτοια λύση προσεγγίζεται διαφορετικά από το Κίεβο και διαφορετικά από τη Μόσχα. Εν ολίγοις, όπως λέει και ο λαός, «πολύ λάδι, αλλά από τηγανήτα τίποτα…».
