«Ήταν απίστευτο. Απίστευτο. Γιατί δεν ήταν μια οργή. Ήταν ένα κείμενο, το οποίο αναγνώστηκε με ήρεμη φωνή, με απολύτως σαφή σειρά συλλογισμών. Η άλλη πλευρά τα έχασε τελείως. Δεν το περίμενε. Άφησε το κείμενο, άρχισε να απαντά απ’ έξω…».
H περιγραφή ανήκει στον Νίκο Δένδια, έγινε κατά την συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη, και αφορά τις κατά ριπάς βολές Πομπέο κατά Τσαβούσογλου στην τελευταία – και κατά πολλούς καταλυτική για τις ισορροπίες στην συμμαχία – σύνοδο του ΝΑΤΟ.
Πομπέο: Υπονομευτής του ΝΑΤΟ η Τουρκία
Ηταν η σύνοδος της περασμένης Τρίτης, στην οποία ο Μάικ Πομπέο κατηγόρησε ανοιχτά, και ενώπιον του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, την Τουρκία ως «υπονομευτή του ΝΑΤΟ» και χαρακτήρισε «δώρο προς την Ρωσία την απόκτηση των S-400.
Κατά το Reuters, η τοποθέτηση Πομπέο που έκανε έξαλλο τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν σε «μετρημένους» τόνους, το σκηνικό όμως ήταν «συγκρουσιακό».
Κατά τους προσεκτικούς παρατηρητές των εξελίξεων σε Ουάσιγκτον και ΝΑΤΟ το δημόσιο «κατηγορώ» του – απερχόμενου – αμερικανού υπουργού Εξωτερικών κατά της Αγκυρας ήρθε τρεις ημέρες πριν από την κατάθεση στο Κογκρέσο και στο νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ της πρόβλεψης για κυρώσεις, εντός 30 ημερών, κατά της Τουρκίας για τους S-400.
Κατά διπλωματικές πηγές με γνώση των σύνθετων ισορροπιών μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας, δεν είναι επίσης άνευ σημασίας το γεγονός πως η σκληρή στάση Πομπέο έρχεται στην αποδρομή της κυβέρνησης Τραμπ. Και πως, ακόμη, δεν γίνεται ερήμην ακόμη και του ίδιου του «φίλου του Ερντογάν» Ντόναλντ Τραμπ.
Η ανοχή της Δύσης προς τον Ερντογάν τελειώνει
Κοινώς, είτε πρόκειται για διοίκηση Τραμπ είτε για διοίκηση Μπάιντεν, το μήνυμα που εκπέμπεται πια από το κατεστημένο Εξωτερικών και Ασφάλειας των ΗΠΑ, αλλά και από τον σκληρό πυρήνα του ΝΑΤΟ, είναι πως η ανοχή της Δύσης απέναντι στην Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν τελειώνει.
Και τελειώνει επειδή πλέον οι αποσταθεροποιητικές κινήσεις του Ερντογάν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής – είτε στην Συρία, είτε στο Ιράν, είτε στο Ιράκ – απειλούν ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, όπως του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας. Και επειδή επίσης, όπως έγραψε και η γερμανική Tagesspiegel ο μεγαλύτερος κίνδυνος εν όψει του επαναπροσδιορισμού και της νέας στρατηγικής του ΝΑΤΟ δεν είναι εξωτερικός αλλά προέρχεται από την εξ των έσω υπονόμευση.
Taggespiegel: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το ΝΑΤΟ είναι η Τουρκία
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος του ΝΑΤΟ προέρχεται από το εσωτερικό – από την Τουρκία», έγραψε η γερμανική εφημερίδα, εξηγώντας:
«Οσο σημαντικό είναι να εξετάσουμε τους πιθανούς κινδύνους από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της προτροπής για προσαρμογή των συστημάτων ελέγχου του ΝΑΤΟ στην παγκόσμια κατάσταση, ακόμα πιο σημαντικοί είναι για το μέλλον οι εσωτερικοί κίνδυνοι.
Συχνά οι αποφάσεις μπλοκάρονται, επειδή μεμονωμένες χώρες κάνουν κατάχρηση της αρχής της ομοφωνίας ως μέσου πίεσης για την επίτευξη των δικών τους στόχων.
Γενικά αυξάνεται ο αριθμός των μελών που θεωρούν δεδομένο ότι μπορούν να απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα της Συμμαχίας, ακόμη και αν επιδιώκουν εγωιστικούς στόχους που στρέφονται κατά του κοινού συμφέροντος.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτή την άποψη είναι εδώ και χρόνια η Τουρκία. Στη Συρία διεξήγαγε πόλεμο εναντίον των Κούρδων, παρόλο που ήταν οι εκεί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Κάνει εξοπλιστικές συμφωνίες με τη Ρωσία ανεξάρτητα από το ότι αυτές έχουν ως συνέπεια, ευαίσθητα δεδομένα για τους εξοπλισμούς και τις επικοινωνίες να πέφτουν στα χέρια ενός δυνητικού αντιπάλου».
Ως εκ τούτων, το μήνυμα του Πομπέο προς τον Τσαβούσογλου μάλλον ήταν ένα ψύχραιμο μεν, ηχηρό δε «game over». Με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται εάν δεν έγινε, ούτε αυτή την φορά, αντιληπτό από την Αγκυρα.
