Η ρητορική τους σύγκρουση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, ο Ταγίπ Ερντογάν έφθασε να αμφισβητήσει δημόσια ακόμη και την διανοητική ικανότητα του γάλλου προέδρου, και ο Εμμανουέλ Μακρόν έφθασε να ρισκάρει ακόμη και διπλωματικό επεισόδιο με την Τουρκία βγαίνοντας «μπροστάρης» της Δύσης κόντρα στο ακραίο Ισλάμ.
Τηλεδιάσκεψη Ερντογάν – Μακρόν την επόμενη Τρίτη
Όλα αυτά όμως δείχνουν να περνούν – επί του παρόντος τουλάχιστον – στο αρχείο της ιστορίας και της «προ Μπάιντεν» τάξης πραγμάτων. Και την επόμενη Τρίτη, σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδίδει η γαλλική εφημερίδα L’Opinion ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Εμμανουέλ Μακρόν έχουν κλείσει «ραντεβού κατευνασμού».
Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδίδει η L’Opinion, οι πρόεδροι της Γαλλίας και της Τουρκίας «θα συνομιλήσουν τηλεφωνικά ή με τηλεδιάσκεψη , σε ένα νέο βήμα προσέγγισης μεταξύ της Γαλλίας και της Τουρκίας, μετά από μήνες υψηλών εντάσεων».
Η προσέγγιση αυτή είχε ξεκινήσει από τις αρχές του χρόνου: Ηταν στις 10 Ιανουαρίου όταν ο Εμμανουέλ Μακρόν είχε απαντήσει θετικά και ιδιοχείρως στην επιστολή-πρόσκληση για επικοινωνία του τούρκου ομολόγου του: «Αγαπητέ Tayyip, ας μιλήσουμε! Στη διάθεσή σας για μια τηλεδιάσκεψη », έγραψε το ιδιόχειρο σημείωμα του γάλλου προέδρου.
Προσέγγιση στα “ήσσονα ζητήματα”
Η L’Opinion σημειώνει πως η τελευταία επικοινωνία μεταξύ Μακρόν και Ερντογάν είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όμως από τον Δεκέμβριο ξεκίνησε μια «ρητορική εκεχειρία» μεταξύ Αγκυρας και Παρισιού.
‘Εκτοτε μεσολάβησαν πυκνές διπλωματικές διεργασίες και παρασκήνιο και η προσπάθεια που γίνεται είναι να ξεκινήσει η επαναπροσέγγιση από τα λεγόμενα «ήσσονα» ζητήματα , όπως αυτά της διδασκαλίας της τουρκικής γλώσσας στην Γαλλία και της καταπολέμησης της διεθνούς τρομοκρατίας.
Στο πρώτο θέμα, οι πληροφορίες του γαλλικού Τύπου αναφέρουν ότι η Τουρκία να αντικατασταθεί η ισχύουσα «διδασκαλία γλωσσών και πολιτισμού προέλευσης» από την «διεθνή διδασκαλία ξένων γλωσσών».
Την τουρκική γλώσσα θα διδάσκουν στο πλαίσιο του μαθήματος περίπου 200 τούρκοι εκπαιδευτικοί αποσπασμένου στη Γαλλία για 12.000 με 15.000 μαθητές.
Παράλληλα, ενισχύονται οι δίαυλοι συνεργασίας στο θέμα της τρομοκρατίας και στις 5 και 8 Φεβρουαρίου δύο γάλλοι μαχητές τζιχαντιστές μεταφέρθηκαν και παραδόθηκαν στη Γαλλία από τις τουρκικές αρχές .
Γιατί ο Μακρόν κάνει πίσω απέναντι στον Ερντογάν
Βεβαίως, μένουν πάντα ανοιχτές οι διαφορές των δύο πλευρών στα μεγάλα γεωπολιτικά ζητήματα (ανατολική Μεσόγειος, Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο-Καραμπάχ).
Διεθνείς αναλυτές όμως επισημαίνουν ότι οι τελευταίες εξελίξεις στην Λιβύη με το σχηματισμό νέας κυβέρνησης που, σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον, ικανοποιεί και την Τουρκία και τη Ρωσία, οδηγούν ντε φάκτο την Γαλλία εκτός παιχνιδιού στην περιοχή.
Το γεγονός αυτό ίσως δίνει κι ένα μέρος των απαντήσεων στο γιατί ο Εμμανουέλ Μακρόν κάνει πίσω στον «ανένδοτο» κατά της Αγκυρας και υπαναχωρεί απέναντι στον Ερντογάν.
Για τον τούρκο πρόεδρο, οι λόγοι για τους οποίους ζητά ανακωχή είναι προφανείς. Η έλευση του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο και η αυστηρή μέχρι σήμερα στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στην Αγκυρα τον ωθεί αναγκαστικά στην αναζήτηση συμμάχων όπου δει, και στο κλείσιμο των περισσότερων δυνατών μετώπων.
Η αλλαγή στην αμερικανική ηγεσία όμως δείχνει ικανός παράγοντας επαναπροσδιορισμού στάσης και για τον Εμμανουέλ Μακρόν, καθώς όλοι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή οδηγούνται σε μια πορεία συσπείρωσης.
Πρόσθετος παράγοντας της αλλαγής πλεύσης του Μακρόν, όπως επισημαίνουν έμπειροι διπλωματικοί παράγοντες είναι και η εξομάλυνση των σχέσεων των μοναρχιών του Κόλπου με το Ισραήλ και το Κατάρ – μια εξέλιξη, που ανοίγει, δύσκολο έστω, πεδίο αποκατάστασης των σχέσεων και της Τουρκίας με τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ.
Μοντέλο Πούτιν;
Οι νέοι αυτοί συσχετισμοί αφήνουν περιορισμένα περιθώρια στον Μακρόν να παίξει ηγετικό και διακριτό ρόλο στην περιοχή, καθώς το μόνο στήριγμά του πλέον είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Κατά τις ίδιες πηγές, δε, και κινούμενος σε γραμμή γεωπολιτικού ρεαλισμού ο Εμμανουέλ Μακρόν μπορεί και να μπαίνει στον πειρασμό να ακολουθήσει το παράδειγμα του Βλαντιμίρ Πούτιν: Αντί για μια διαρκή σύγκρουση με την απρόβλεπτη Τουρκία ίσως σκέφτεται να επιλέξει μια ελεγχόμενη, και σε συγκεκριμένα πεδία, σχέση συνεργασίας με τον Ερντογάν.
