Χάρη σε σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα που σχετίζονται με την ενέργεια (5,7% του ΑΕΠ το 2021-22) που είναι πιθανό να επεκταθούν το 2023, ο ονομαστικός πληθωρισμός παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης στην Ελλάδα, ενώ ο δομικός πληθωρισμός που είναι πάνω από το μέσο της περιοχής, συνάδει με μια επίμονη ώθηση στην ονομαστική ανάπτυξη.
Η Goldman αναμένει ότι το σχετικά ισχυρότερο μακροοικονομικό υπόβαθρο και η μακρά διάρκεια της ευρωπαϊκής οικονομικής βοήθειας θα περιορίσουν τον αντίκτυπο της αύξησης των επιτοκίων στις πληρωμές τόκων της Ελλάδας κάτω από το 3% του ΑΕΠ και θα στηρίξουν τη φθίνουσα πορεία του χρέους προς το ΑΕΠ που εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 150% του ΑΕΠ έως το 2025.
ING: Η ύφεση του χειμώνα ίσως αποδειχθεί πολύ πιο ήπια
Ωστόσο, οι ίδιοι παράγοντες που θα αποτρέψουν μία βαθιά ύφεση θα είναι αυτοί που θα συγκρατήσουν και την ανάκαμψη. Και αυτό, επειδή τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους αναμένεται να περιοριστούν στο δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, με την ενέργεια ωστόσο να προβλέπεται ότι θα παραμείνει ακριβή.
Την ίδια στιγμή, η συνεχιζόμενη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα ανακόψει την ανάκαμψη των κλάδων που θεωρούνται περισσότερο ευαίσθητοι στις επιτοκιακές αυξήσεις στη διάρκεια του 2023, ενώ η προσφορά ενέργειας θα αποτελέσει ξανά το σημείο αιχμής τον χειμώνα του 2023/24. Και όλα αυτά, εξαιτίας της πολύ αδύναμης ανάκαμψης, χωρίς να έχει εξαλειφθεί εντελώς η πιθανότητα μίας συρρίκνωσης της οικονομίας της Ευρωζώνης για το σύνολο του 2023.
Ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει
Ο Νοέμβριος του 2022 σηματοδότησε την πρώτη φορά μετά από 17 μήνες που ο πληθωρισμός αποκλιμακώθηκε χάρη στην αποσυμφόρηση των τιμών ενέργειας. Η ING εκτιμά ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί, όχι όμως απαραίτητα σε κάθε μήνα. Παρότι το κόστος ενέργειας δεν πρόκειται να υποχωρήσει κάτω από τα επίπεδα του 2022, η σύγκριση σε ετήσια βάση θα είναι λιγότερο οδυνηρή απ΄ό,τι υπήρξε το 2022.
Τα πράγματα όμως θα είναι χειρότερα με το δομικό πληθωρισμό. Η έναρξη του 2023 είναι πολύ πιθανόν να συνοδευθεί από μεγάλες αυξήσεις των τιμών. Ταυτόχρονα, οι μισθολογικές αυξήσεις θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν κάποιες ανοδικές πιέσεις στις τιμές του κλάδο παροχής υπηρεσιών. Η ING θεωρεί ότι η μείωση της ζήτησης και τα υψηλά αποθέματα θα επιβραδύνουν τον ρυθμό αύξησης των δομικών τιμών καταναλωτή σε μηνιαία βάση στη διάρκεια του 2023. Ωστόσο και υπό αυτές τις συνθήκες, το Δεκέμβριο του 2023, τόσο ο βασικός όσο και ο δομικός πληθωρισμός, θα κυμανθούν πάνω από το 3%.
Η δημοσιονομική ορθοδοξία
Οι αλλαπέλληλες κρίσεις των τελευταίων ετών ανάγκασαν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προβούν σε ημι-μόνιμα σχεδόν δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, γεγονός που οδήγησε σε σοβαρή επιδείνωση των δημοσιονομικών. Η υποτονική ανάκαμψη θα μπορούσε να αυξήσει τις πιέσεις στις κυβερνήσεις να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τα μέτρα στήριξης, εξέλιξη που με τη σειρά της θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των χρεών.
Ωστόσο, καθώς η ρήτρα διαφυγής δεν αναμένεται να τεθεί ξανά σε εφαρμογή το 2024, οι προϋπολογισμοί του ιδίου έτους θα πρέπει να περιλαμβάνουν πιο περιοριστικές δημοσιονομικές πολιτικές. Αυτό όμως θα γίνει ακόμη πιο περίπλοκο καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Η πρόταση της Κομισιόν να δημιουργήσει ένα μηχανισμό πιο ευέλικτο, «κομμένο και ραμμένο» στις ανάγκες της κάθε χώρας ξεχωριστά προκαλεί μεν αίσθηση, όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος να θεωρηθεί ως χαλάρωση των κανόνων από τις χώρες του Βορρά. Η ING αναμένει ως εκ τούτου εντάσεις τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και μεταξύ των χωρών μελών για δημοσιονομικά ζητήματα.
