Ανάλυση του Αχμέτ Γιλμάζ *
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δίνει μάχη για την επιβίωσή του. Η Τουρκία θα διεξαγάγει κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές τον Ιούνιο του 2023 και τόσο το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν όσο και ο εκλογικός εταίρος του, το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), βρίσκονται σε δημοσκοπική πτώση.
Αν και ο Ερντογάν έχει επί του παρόντος τον έλεγχο του δικαστικού σώματος, εάν χάσει την εξουσία, θα μπορούσε να διωχθεί για μια σειρά εγκλημάτων, όπως διαφθορά, ανάρμοστη συμπεριφορά, ακόμη και εγκλήματα πολέμου. Ως εκ τούτου, έχει αρχίσει να κάνει πολιτικές επιλογές εντός και εκτός της χώρας με μοναδικό σκοπό να παραμείνει στην εξουσία.
Φυλακίζουν τους δημοσιογράφους
Η Τουρκία ήταν το 2022 μεταξύ των λίγων χωρών παγκοσμίως που διατηρούν φυλακισμένους δεκάδες δημοσιογράφους που δεν ενέδωσαν στις εντολές του καθεστώτος, μετά το Ιράν, την Κίνα και τη Μιανμάρ, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 14 Δεκεμβρίου από την Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων (CPJ) που εδρεύει στη Νέα Υόρκη.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου του 2022 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, η Τουρκία κατατάσσεται στην 149η θέση από 180 χώρες όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου. Οι φυλακές στην Τουρκία είναι γεμάτες πολιτικούς κρατούμενους. Παρόλα αυτά, ο Ερντογάν κατάφερε να εδραιώσει την εξουσία του εκμεταλλευόμενος τις συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ των παγκόσμιων κέντρων ισχύος εκτός της χώρας και τις πολιτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης εντός της Τουρκίας.
Οι σοβαρές επιπτώσεις της πανδημίας συνέβαλαν στην επιδείνωση της οικονομικής κρίσης στην Τουρκία λόγω κακής διαχείρισης της οικονομίας, ενώ η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άρχισε να οδηγεί σε ασκήσεις ισορροπίας της Άγκυρας τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία, γεγονός που περιορίζει πλέον την ικανότητα ελιγμών του Ερντογάν.
Προειδοποιητικές βολές των ΗΠΑ στον Ερντογάν
Κεκλεισμένων των θυρών, η Ρωσία φαίνεται να απαιτεί από την Τουρκία να ενεργήσει ενάντια στις δυτικές κυρώσεις που της επιβλήθηκαν λόγω του πολέμου της στην Ουκρανία. Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ έρριξαν προειδοποιητικές βολές στον Ερντογάν επιβάλλοντας κυρώσεις στον έμπιστο Ερντογάν και επιχειρηματία Sıtkı Ayan με την αιτιολογία ότι το δίκτυό του διευκόλυνε την πώληση πετρελαίου αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων για το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν (IRGC). ).
Επιπλέον, οι δυτικές χώρες, που δεν στην αρχή δεν ήταν πολύ επικριτικές για τη μη συμμετοχή της Τουρκίας στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, άρχισαν να εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους τώρα, λέγοντας ότι οι τουρκικές εταιρείες προσφέρουν μια προσωρινή λύση στον Πούτιν προκειμένου η Ρωσία να προμηθευτεί ή να εξάγει ορισμένα αγαθά., σπάζοντας έτσι το εμπάργκο.
Η Γερμανία πληρώνει το τίμημα της ενεργειακής εξάρτησης
Η Δύση, ειδικά η ΕΕ, και πιο συγκεκριμένα η Γερμανία, πρέπει να πάρουν μαθήματα από τις ενεργειακές τους σχέσεις με τη Ρωσία του Πούτιν. Η ενεργειακή τους εξάρτηση από τη Ρωσία τους έχει φέρει σε πολύ άσχημη κατάσταση. Ο Πούτιν ηγείται ενός αυταρχικού καθεστώτος που έχει γίνει ακόμα πιο επιθετικό από την εισβολή στη Γεωργία το 2008. Οι γερμανικές αρχές θα έπρεπε να είχαν προβλέψει ότι μια μέρα θα πλήρωναν το τίμημα για την αγορά φθηνής ενέργειας από έναν αυταρχικό. Υεωρώντας ότι μπορούν βοηθήσουν στον εκδημοκρατισμό της Ρωσίας, οι οικονομικοί τους δεσμοί με τη Ρωσία είχαν ως αποτέλεσμα να ενισχύσουν την πολεμική μηχανή του Πούτιν. Ελπίζουμε να μην κάνουν το ίδιο λάθος με τον Ερντογάν.
Διεφθαρμένος και αυταρχικός, ένας μικρός Πούτιν
Ο Τούρκος πρόεδρος είχε προ πολλού κάνει την αμετάκλητη επιλογή του να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα των διεφθαρμένων, αυταρχικών καθεστώτων και η Τουρκία δεν μπορεί να αναστρέψει αυτή την πορεία αν δεν πέσει η κυβέρνηση Ερντογάν από την εξουσία. Θα προσπαθήσει να πείσει τη Δύση να δώσει την υποστήριξή της, άλλοτε με απειλές και άλλοτε με ελκυστικές προσφορές. Όσο περισσότερο τον ανέχεται η Δύση, τόσο πιο πιθανό είναι να γίνει ένας μικρός Πούτιν.
Ο Ερντογάν προσφέρθηκε πρόσφατα να φέρει το αέριο του Τουρκμενιστάν στην Ευρώπη, ένα έργο που πιθανότατα θα πάρει χρόνια για να υλοποιηθεί. Γνωρίζει ότι η ενέργεια είναι ένα ζήτημα που εξασφαλίζει τη σταθερότητα της Ευρώπης και θέλει να χρησιμοποιήσει τη γεωγραφική θέση της Τουρκίας για να διαπραγματευτεί. Ζητά από τη Δύση να κλείσει τα μάτια στις παράνομες ενέργειες του εντός και εκτός Τουρκίας. Τώρα παλεύει να παραμείνει στην εξουσία και κάνει κάποιες παράνομες και απαράδεκτες κινήσεις για να πετύχει αυτόν τον στόχο. Για παράδειγμα, ο Ερντογάν έχει τον πλήρη έλεγχο του δικαστικού σώματος στην Τουρκία, όπως αποδεικνύεται από την ποινή φυλάκισης και την πολιτική απαγόρευση που επιβλήθηκε στον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Ekrem İmamoğlu σε μια πολιτικά φορτισμένη δίκη την περασμένη εβδομάδα.
Η υπόθεση Ιμάμογλου και η εισβολή στη Συρία
Ο İmamoğlu θεωρείται ο ισχυρότερος αντίπαλος του Ερντογάν στις επικείμενες εκλογές εάν παρουσιαστεί ως υποψήφιος πρόεδρος και ως εκ τούτου, ο Ερντογάν προφανώς προσπαθεί να εμποδίσει την υποψηφιότητά του. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η προσπάθειά του να εισβάλει στη βόρεια Συρία για να αποσπάσει την προσοχή του κοινού στην Τουρκία από τη φτώχια και να φιμώσει την αντιπολίτευση. Μετά από μια βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, η κυβέρνηση του Ερντογάν έσπευσε να κατηγορήσει το παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) για την επίθεση, η οποία στοίχισε τη ζωή σε έξι ανθρώπους και στη συνέχεια διεξήγαγε αεροπορικές επιδρομές στη βόρεια Συρία σε κουρδικές ομάδες ως αντίποινα. Η Τουρκία απειλεί ακόμη και με χερσαία επίθεση στη βόρεια Συρία. Στη συνέχεια, όμως, ο ύποπτος για τη βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη διαπιστώθηκε ότι είχε δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL) και τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, τους κύριους εχθρούς των μαχητών κουρδικών ομάδων στη Συρία. Υποστηρίχτηκε επίσης ότι είχε δεσμούς με έναν αξιωματούχο του MHP. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) που τελούν υπό την ηγεσία των Κούρδων αρνήθηκαν ότι είχαν οποιοδήποτε ρόλο στην επίθεση στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ερντογάν και η Δύση
Ο Ερντογάν θέλει η Δύση να αλλάξει την προσέγγισή της απέναντι στην Τουρκία, κάτι που κατά τη γνώμη μου σημαίνει να κλείνει τα μάτια στις ενέργειες του διεφθαρμένου καθεστώτος του. Έδωσε αυτό το μήνυμα κυριολεκτικά στην εναρκτήρια ομιλία στο TRT World Forum 2022 στις 11 Δεκεμβρίου:
- «Οι πρόσφατες κρίσεις αποκάλυψαν πόσο εύθραυστη είναι η αρχιτεκτονική της ασφάλειας και της ευημερίας πάνω στην οποία έχει οικοδομηθεί η Ευρώπη. Η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να παίξει βασικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Αλλά πρώτα, η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει την προσέγγισή της προς την Τουρκία, από τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, σύμφωνα με το πνεύμα της συμμαχίας και της εταιρικής σχέσης». Και στο τέλος της ομιλίας του απείλησε: «Δεν υπάρχει λύση σε παγκόσμια και περιφερειακά ζητήματα χωρίς τη συμβολή της Τουρκίας».
Μπίζνες του Ερντογάν με τον ISIS
Εφόσον το να κλείνουν τα μάτια στις ενέργειες του αυταρχικού καθεστώτος του Πούτιν (πριν επιτεθεί στην Ουκρανία) δεν βγήκε σε καλό στη Δύση, το να κάνει το ίδιο για έναν άλλο δικτάτορα δεν θα είχε διαφορετικά αποτελέσματα. Και δεν έχει.
Επιπλέον, η Ρωσία αποκάλυψε το 2015 ότι ο Ερντογάν και τα μέλη της οικογένειάς του συμμετείχαν άμεσα στο παράνομο εμπόριο πετρελαίου του ISIS στη Συρία. Η ενημέρωση τύπου τους είναι ακόμα στο διαδίκτυο. Όμως η Δύση έκανε τα στραβά μάτια και σε αυτό.
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, αποκαλύφθηκε η παράνομη μεταφορά όπλων από την Τουρκία στο ISIL και σε άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις που συνδέονται με την Αλ Κάιντα στη Συρία. Οι στρατιωτικοί και αστυνομικοί καθώς και οι εισαγγελείς που αποκάλυψαν την παράνομη μεταφορά όπλων στη Συρία βρίσκονται στη φυλακή από το 2014.
Το να κλείσει κάποιος τα μάτια σε όλα αυτά δεν κάνει τον Ερντογάν δημοκράτη ούτε τον αποτρέπει από τη διαφθορά. Και βεβαίως δεν βοηθά την Φινλανδία και τη Σουηδία να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ…
Απογοήτευση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ
Είναι απογοητευτικό ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ δεν αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις παρανομίες του Ερντογάν και αντ’ αυτού απλώς τις χρησιμοποιούν ως μέσα για να τον εκβιάσουν σε ορισμένες περιπτώσεις ή να πολιτεύονται απέναντί του. Για παράδειγμα, όταν ο Ερντογάν μπλόκαρε τα πετρελαιοφόρα με προορισμό την ΕΕ, οι ΗΠΑ ενήργησαν για να επιβάλουν κυρώσεις στον επιχειρηματία Ayan. Η Τουρκία έχει αποσυρθεί από το να μπλοκάρει τα πετρελαιοφόρα προς το παρόν, αλλά ο Ερντογάν είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη Ρωσία με κάποιο τρόπο, εκτός εάν λάβει μια πολύ ισχυρή προειδοποίηση από τη Δύση.
Από την άλλη πλευρά, πολλοί δυτικοί ηγέτες ευχαρίστησαν την Τουρκία για την απόφασή της να κλείσει τα τουρκικά στενά στα ουκρανικά και ρωσικά πολεμικά πλοία. Του έδωσαν επαίνους που δεν άξιζε γιατί σύμφωνα με το άρθρο 19 της Σύμβασης του Μοντρέ, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να κλείσει τα στενά στα πολεμικά πλοία των χωρών που βρίσκονται σε πόλεμο.
Συνολικά, πρέπει να υπάρξει μια πιο αποφασιστική προσέγγιση όχι μόνο εναντίον του Ερντογάν αλλά και εναντίον όλων των δικτατόρων. Ελπίζουμε η ΕΕ και το ΝΑΤΟ να μάθουν το μάθημά τους από την υπόθεση Πούτιν και να μην επαναλαμβάνουν πλέον τα ίδια λάθη με τον Ερντογάν. Διαφορετικά, ο Ερντογάν θα τους προκαλέσει προβλήματα με τον ίδιο τρόπο που τους δημιούργησε ο Πούτιν.
- (*)Ο Αχμέτ Γιλμάζ, είναι τούρκος διανοούμενος, κάτοχος μεταπτυχιακού στις διεθνείς στρατηγικές ασφάλειας. Χρησιμοποιεί ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
