Το μέτρο και το εύρος της αναμέτρησης δόθηκε από δύο παράλληλες, υψηλού συμβολισμού ομιλίες:
«Απέναντι στην αμαρτωλή Ευρώπη η μόνη φωνή που υψώνεται σήμερα είναι η φωνή του μουσουλμανικού κόσμου» διαμήνυσε χθες ο Ταγίπ Ερντογάν, σε έναν πύρινο λόγο για την εθνική επέτειο της Τουρκίας – την 97η επέτειο του Εθνικού Αγώνα.
«Η Γαλλία δέχεται επίθεση», δήλωσε σχεδόν την ίδια ώρα ο Εμμανουέλ Μακρόν από την Νίκαια και τον τόπο της τρομοκρατικής επίθεσης από έναν τυνήσιο τζιχαντιστή που στοίχησε την ζωή σε τρεις ανθρώπους. «Δεν θα υποκύψουμε», πρόσθεσε, «δεν θα κάνουμε καμία υποχώρηση στις αξίες που συγκροτούν την Γαλλία. Και, κυρίως, στην ελευθερία του να πιστεύει κάποιος ή να μην πιστεύει».
Σύγκρουση προσώπων ή σύγκρουση δύο κόσμων;
Θα μπορούσε να είναι, εν είδει και αυτοεκπληρούμενης προφητείας, η όψιμη επιβεβαίωση του Χάντιγκτον – η σύγκρουση των πολιτισμών. Ευτυχώς, είναι κάτι πολύ λιγότερο και, κυρίως, είναι κάτι διαφορετικό.
«Η αναμέτρηση Ερντογάν και Μακρόν είναι ένα νόμισμα με δύο όψεις. Είναι μια σύγκρουση προσώπων και πολιτικών φιλοδοξιών, αλλά είναι και μια σύγκρουση πολιτισμική», λέει στο NBC ο Sinan Ulgen, αναλυτής τουρκικών και διεθνών σχέσεων στο πολιτικό think tank Carnegie Europe.
«Η σύγκρουσή τους, ειδικά σε ρητορικό επίπεδο», προσθέτει, «έχει θεατρικά στοιχεία. Αμφότεροι υποκινούνται από εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες, ταυτόχρονα όμως αμφότεροι θεωρούν ότι εκπληρώνουν και μια αποστολή τιμής. Και μέσα από αυτό το διπλό πρίσμα, βλέπουν και την ευκαιρία να γεμίσουν τα γεωπολιτικά κενά της παγκόσμιας σκηνής».
Ο Ερντογάν ως “παγκόσμιος ηγέτης” του Ισλάμ
Για τον Ταγίπ Ερντογάν η ευκαιρία αυτή γιγαντώνεται με την αυτό-ανάδειξή του σε «παγκόσμιο ηγέτη» του Ισλάμ. Στην πραγματικότητα, εκπροσωπεί πολύ λιγότερα απ’ όσα νομίζει κι απ’ όσα θα ήθελε. Απευθύνεται πρωτίστως στις μη ενσωματωμένες μουσουλμανικές κοινότητες της Ευρώπης και επιχειρεί, μέσω αυτών, να προκαλέσει ρήγμα στον «εχθρό» εκ των έσω.
Και, παραπλεύρως, συσπειρώνει τα μειοψηφικά αντιπολιτευτικά συστήματα του αραβικού τόξου της βόρειας Αφρικής – ακριβώς, δηλαδή, τα συστήματα εκείνα που τροφοδοτούν και στηρίζουν τον φανατικό ισλαμισμό και την τζιχάντ.
Το μετριοπαθές και πλειοψηφικό Ισλάμ, είτε πρόκειται για την Αίγυπτο είτε για την Σαουδική Αραβία, δεν είναι μαζί του, είναι απέναντί του. Και, πολύ περισσότερο, στην συγκεκριμένη αναμέτρηση μεγάλο μέρος του είναι με την πλευρά του Μακρόν.
Ο Μακρόν και η ευκαιρία της Ευρώπης
Ο Εμμανουέλ Μακρόν ποντάρει σ’ αυτό και επιχειρεί να το κεφαλαιοποιήσει. Είτε επειδή θέλει να επαναφέρει την Γαλλία στο επίκεντρο του γεωπολιτικού παιχνιδιού στην Μέση και την Εγγύς Ανατολής, είτε επειδή βλέπει μπροστά του τις εκλογές του 2022 μαζί με την απειλή της Μαρίν Λεπέν, είτε επειδή όντως – στον όποιο βαθμό – θέτει εαυτόν στην υπηρεσία των μεγάλων γαλλικών και ευρωπαϊκών αξιών.
Ακόμη κι έτσι, η επιλογή Μακρόν να ηγηθεί της μάχης κόντρα στο φανατικό τόξο του Ισλάμ ίσως είναι η ευκαιρία για την Ευρώπη: Η ευκαιρία να απαντήσει συντεταγμένα και αποφασιστικά στην πολιτική τζιχάντ του Ερντογάν.
Προϋπόθεση γι αυτό παραμένει η εγκατάλειψη της – κρυμμένης πάντοτε στις ρητορικές εκφράσεις αλληλεγγύης – ουδετερότητας του Βερολίνου.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
