Αν και η καθαρή επενδυτική θέση της Ελλάδας βελτιώθηκε το 2023, παραμένει η χαμηλότερη στην ΕΕ. Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Θεμάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις πάγιες διαρθρωτικές αδυναμίες της οικονομίας, οι επενδύσεις των επιχειρήσεων από το 34% του ΑΕΠ το 2008 έφτασαν στο 13,4% του ΑΕΠ το 2019 και στο 15% του ΑΕΠ το 2022, παραμένοντας όμως περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τον κοινοτικό μέσο όρο. Ένας πολύ βασικός ανασταλτικός παράγοντας για νέες επενδύσεις παραμένει το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης δανείστηκαν υπερβολικά για να επιβιώσουν, έχοντας σήμερα ένα από τους υψηλότερους δείκτες δανεισμού ως ποσοστό των κερδών τους. Τονίζεται, παρ’ όλα αυτά, ότι τα χαμηλότοκα δάνεια ύψους 17,3 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δίνουν ανάσα στις χορηγήσεις προς τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Οι μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης
«Η διατήρηση της συνετής δημοσιονομικής πολιτικής και η έγκαιρη υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραμένουν κρίσιμοι παράγοντες για τη διασφάλιση της δομικής αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας», σημειώνεται ακόμη στα συμπεράσματα της έκθεσης.
Η διατήρηση του μεταρρυθμιστικού momentum σε τομείς όπως η λειτουργία του δημοσίου, η εφαρμογή της δικαιοσύνης και τα κόκκινα δάνεια θεωρούνται κρίσιμοι για τη συνέχεια, ενώ εξίσου κρίσιμη είναι η διασφάλιση του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 2%.
«Επιπλέον, η μείωση του επενδυτικού κενού εξαρτάται από τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, καθώς και στην ενίσχυση του χρηματοοικονομικού τομέα και των κεφαλαιαγορών», σημειώνεται ακόμη στην έκθεση.
Βελτιώθηκαν μια σειρά από μακροχρόνιες αδυναμίες
Ωστόσο, η Ελλάδα κατάφερε το 2023 να βελτιώσει μια σειρά από μακροχρόνιες αδυναμίες της οικονομίας της, καθώς το δημόσιο χρέος, το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η ανεργία υποχώρησαν την προηγούμενη χρονιά.
Η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ συνέχισε να υποχωρεί, παραμένοντας η υψηλότερη στην ΕΕ, με τους κινδύνους για τη βιωσιμότητα του χρέους βραχυπρόθεσμα να παραμένουν χαμηλοί. Η αναμενόμενη περαιτέρω βελτίωση στα δημοσιονομικά ισοζύγια αναμένεται να διασφαλίσει ότι το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται.
Για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, η έκθεση της Κομισιόν σημειώνει πως αυτό αυξήθηκε σημαντικά την τριετία 2020-2022 και μειώθηκε κατά ένα τρίτο το 2023, κυρίως λόγω των ευνοϊκών εξελίξεων στις εισαγωγές και της εξαγωγές, παραμένει ωστόσο σημαντικά υψηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα.
