Tης Δάφνης Γρηγοριάδη
Ανατρέπονται οι μέχρι τώρα προβλέψεις για την ύφεση στην Ελλάδα εξαιτίας της έξαρσης της πανδημίας. Τα νέα μέτρα περιορισμού και το κλείσιμο της εστίασης πρόκειται να επιδεινώσουν την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας.
Το δ’ τρίμηνο του 2020: Oι μέχρι τώρα προβλέψεις έδειχναν ήπια ύφεση συγκριτικά με τα προηγούμενα τρίμηνα του έτους για την Ελλάδα κάτι το οποίο ανατρέπεται και φυσικά θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ετήσια ύφεση.
Τα νέα δεδομένα: Φανερώνουν ότι η ύφεση και η πτώση του ΑΕΠ θα είναι βαθύτερη όχι μόνο εξαιτίας των νεών μέτρων διάρκειας ενός μήνα, αλλά και εξαιτίας της αύξησης των οικονομικών συνεπειών και στις υπόλοιπες χώρες του πλανήτη και ιδιαίτερα της ΕΕ. Σημαντικοί εμπορικοί εταίροι μας αντιμετωπίζουν νέες προκλήσεις με αποτέλεσμα να δημιουργείται μεγαλύτερο πρόβλημα στην ζήτηση και την προσφορά.
Στροφή προς διμερείς συνεργασίες: Για να αποφύγουμε στον βαθμό που είναι εφικτό τις ανισορροπίες της αγοράς, θα πρέπει να καταφύγουμε σε διμερείς κρατικές συμφωνίες με ευέλικτους όρους για την ομαλότερη λειτουργία του εμπορίου.
Μια κρίση που μας θυμίζει τα μνημόνια…
Μια παρατεταμένη ύφεση θα μοιάζει με κατάσταση αντίστοιχη των μνημονιακών χρόνων καθώς από ότι φαίνεται ο κοροναϊός δεν θα αφήσει συνέπειες ενός παροδικού σοκ. Εκτιμήσεις δείχνουν την πλήρη εξάλειψη του ιού το 2022 γεγονός που σημαίνει ότι βρισκόμαστε προ των πυλών σε μια νέα παγκόσμια κρίση και όχι εκτεθειμένοι απλά σε ένα οικονομικό σοκ.
H κρίση τύπου V τελικά συνέβη μόνο στην Κίνα καθώς είναι η μόνη χώρα η οποία έχει εξαλείψει τον ιό και έχει επανέλθει οικονομικά. Για την Ελλάδα η κατάσταση είναι περίπλοκη καθώς μετά την επιβολή του Lockdown της Άνοιξης , η οικονομική δραστηριότητα δεν επανήλθε στα επίπεδα προ απαγόρευσης κυκλοφορίας. Με το τοπίο να παραμένει θολό, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2021 δεν θα είναι ανάλογος της φετινής ύφεσης.
Τι θα συμβεί στην οικονομία τον Νοέμβριο
Tο μερικό κλείσιμο της οικονομίας θα οδηγήσει στο κλείσιμο καταστημάτων εστίασης, στην αύξηση χρεών η πληρωμή των οποίων αν και έχει ανασταλεί όπως και η καταβολή των δανειακών δόσεων δεν παύουν να παραμένουν και θα πρέπει να αποπληρωθούν τους επόμενους μήνες. Από την άλλη ο κλάδος των super markets θα συνεχίσει με κέρδη όπως εξάλλου συνέβη και την Άνοιξη.
Η λύση είναι μια: Μπορεί το έκτακτο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης να είναι μια καλή επιλογή ώστε οι χώρες να δανείζονται εύκολα και χωρίς έξτρα κόστος όμως δεν θα πάψει να αυξάνεται το δημόσιο χρέος κάθε κράτους- μέλους.
Το ιδανικό θα ήταν διαγραφή των δανείων που έλαβαν τα κράτη από την ΕΚΤ αφού η ίδια δημιουργεί το χρήμα για να το αγοράσει. Η επιλογή αυτή υπό συνθήκες κανονικότητας σαφώς δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Μόνο εάν συμφωνήσουν όλοι οι ηγέτες της Ένωσης λόγω της ιδιαιτερότητας της σημερινής κρίσης. Σε ανάλογες κινήσεις θα μπορούσε να προβεί και η αμερικανική FED ώστε να γίνει ένα συνολικό restart στις παγκόσμιες αγορές, στο σενάριο αυτό οι προκλήσεις θα είναι άλλες όμως θα είναι διαχειρίσιμες .
