Η κρίση και η ύφεση θα είναι πιό βαθιές από όσο νομίζαμε – Η οικονομία μετά την πανδημία δεν θα είναι ίδια

Το 2022 αναποδογύρισε η Ευρώπη, και το 2023 θα παραμείνει αναποδογυρισμένη
Του Κώστα Μποτόπουλου

Η κρίση, και η ύφεση, θα είναι πιο βαθιές από όσο ως κάποια στιγμή ελπίζαμε. Το «καλό σενάριο», για την παγκόσμια, την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία έχει ξεπεραστεί. Πλέον γνωρίζουμε ότι η κρίση είναι χειρότερη από εκείνην του 2008-2012, που στην Ελλάδα κράτησε ως το 2019.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Η πανδημία συνέβαλε ώστε:

  • η οικονομία να πέσει σε χαμηλότερο σημείο από όσο βρέθηκε ακόμα και στο χαμηλότερο σημείο της χρηματοοικονομικής κρίσης,
  • η κρίση να αγγίξει πιο πολλές χώρες και πεδία οικονομίας,
  • η ανάκαμψη να παρουσιάζει δομικά προβλήματα παρά το ότι αναμένεται η πανδημία να εξουδετερωθεί σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Στην Ευρωζώνη η ύφεση βρίσκεται στο 12%

Σήμερα που μιλάμε, ο μέσος όρος ύφεσης για το δεύτερο τρίμηνο του 2020 είναι κοντά στο 10% για το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ. Στην Ευρωζώνη βρίσκεται στο 12%: Με «πρωταθλήτρια» την Ισπανία (18,5%), από κοντά Γαλλία και Ιταλία (γύρω στο 13%), τη Γερμανία κοντά στο 10% (ποτέ δεν ξεπέρασε το 3% επί χρηματοοικονομικής κρίσης).

Η εκτός Ευρωζώνης (και σε λίγες μέρες Ευρωπαϊκής Ένωσης) Βρετανία γνωρίζει τη χειρότερη ύφεση στην ήπειρό μας (στην οποία θέλει-δεν θέλει ανήκει) και στη μεταπολεμική ιστορία της, με 20,4%.

Σε επίπεδο «μοντέλου», οι σκανδιναβικές χώρες, παρά το διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας, αντιστάθηκαν, ως σύνολο, καλύτερα: Φινλανδία: -3,2%, Νορβηγία -6,3%, Δανία -7,4%, Σουηδία -8,6%. Γεγονός, ιδιαίτερα εύγλωττο για τον τύπο οικονομικής τους οργάνωσης αλλά και για τις κοινωνίες τους.

-10% η ύφεση στις ΗΠΑ, 24% στην Ινδία

Αλλά και στις άλλες ηπείρους και οικονομίες, μεγάλες και μικρές, αναδυθείσες και αναδυόμενες, η πτώση είναι βαθύτερη και πολύ απλωμένη:

  • 10% στις ΗΠΑ (ό,τι και να λέει ο Τραμπ και παρόλο που δεν φταίει αποκλειστικά ο Τραμπ),
  • 24% στην Ινδία (μπορούμε να μιλάμε για κατάρρευση), -7% στην Αυστραλία (για πρώτη φορά σε ύφεση μετά το 1990),
  • 10% στη Βραζιλία (ο ιός αποτέλειωσε το έργο που είχε αρχίσει ο Μπολσονάρο, όμως όχι ακόμα τον ίδιο το Μπολσονάρο),
  • 7,8% στην Ιαπωνία (χειρότερη επίδοση από τότε που χρησιμοποιούνται παρεμφερείς δείκτες, στη δεκαετία του 1980).

Εκτός ύφεσης η Κίνα

Μόνο η Κίνα, ο πρωταίτιος της πανδημίας αλλά και ο πιθανός μεγάλος γεωπολιτικός νικητής από αυτήν, αντιστέκεται, λόγω μεγέθους, γρήγορης λήψης μέτρων και έλλειψης διαφάνειας, και, με άνοδο 11,5% στο δεύτερο τρίμηνο, μετά την πτώση 10% στο πρώτο, βρίσκεται εκτός ύφεσης (αν και όχι βέβαια στα προ πανδημίας επίπεδα ανάπτυξης).

Στην Ελλάδα η ύφεση ίσως περάσει το 10%

Στη χώρα μας με ύφεση 15% στο δεύτερο τρίμηνο, τις επιδόσεις τουρισμού και την αβεβαιότητα να μη μπορούν να βελτιωθούν ως το τέλος τους έτους, το τελικό νούμερο θα είναι κοντά, και μάλλον πάνω, από το 10%, όσο κι αν το ξορκίζουμε.

  • Είναι βουνό, όχι όμως απαγορευτικό για διάβαση, αν γίνουν αυτά που όλοι ξέρουμε ότι πρέπει να γίνουν.

Ακόμα γενικότερα, και χειρότερα, η ύφεση επηρέασε τα δημόσια οικονομικά των χωρών, αλλά και το εμπόριο, τις υπηρεσίες, την εφοδιαστική αλυσίδα, τις μεταφορές. Και μετέβαλε ακόμα πιο βαθιά τη σχέση τραπεζών-αγορών κεφαλαίων, με την άνοδο των τελευταίων παρά τη γενική ύφεση να αποτελεί συγχρόνως αίνιγμα και απειλή.

Η «πλήρης ανάκαμψη» θα αργήσει

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήδη χτύπησε το καμπανάκι ότι η διεθνής οικονομική δυναμική δέχθηκε ισχυρότερο πλήγμα από όσο είχε αρχικά προβλεφθεί, ότι «πλήρης ανάκαμψη» θα αργήσει -και μπορεί να μην έρθει ποτέ.

Στα «θετικά» το ότι έρρευσαν μεγάλα πακέτα βοήθειας με δημόσιο χρήμα (με τελευταίο παράδειγμα το ιστορικό πακέτο ύψους 100 δις ευρώ στη Γαλλία). Ότι δεν διχάστηκαν τα πολιτικά συστήματα όπως είχε γίνει κατά την χρηματοοικονομική κρίση. Ότι δεν δημιουργήθηκε πανικός στις κοινωνίες. Ότι δεν κατέρρευσαν οι τιμές των ακινήτων και δεν επηρεάστηκαν βασικές αξίες και αγαθά. Και ότι οι αγορές κεφαλαίων όχι μόνο αντέχουν αλλά και –με κάποιο παράξενο τρόπο- πείθουν.

Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να είναι κανείς Ρουμπινί για να καταλάβει ότι η παγκόσμια οικονομία μετά την πανδημία δεν θα είναι, και ούτε θα γίνει, παρόμοια με την προ πανδημίας.

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή