Θέμα λίγου χρόνου είναι πια η κατάθεση στη Βουλή του σχεδίου νόμου για τη μεταρρύθμιση του συστήματος επικουρικής ασφάλισης που προωθεί το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Παράλληλα πολύ σύντομα θα ανατεθεί και η μελέτη για την μείωση των ασφαλισιτκών εισφορών την επόμενη διετία.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου εκτιμά ότι παρά τις αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί, η μεταρρύθμιση του συστήματος από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό είναι μονόδρομος. Ηφράση που χρησιμοποίησε ο υφυπουργός Πάνος Τσακλόγλου στη Βουλή «αν το σύστημα δεν αλλάξει , τότε όχι απλώς πηγαίνουμε προς τον βράχο αλλά γκαζώνουμε προς αυτόν» αποτυπώνει πλήρως την πραγματικότητα.
Με τη δημοσιοποίηση του σχεδίου νόμου θα γίνει γνωστό πως θα καλυφθεί το, όχι αμελητέο, κόστος μετάβασης από το αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις το κόστος αυτό ανέρχεται σε 50 έως 60 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σε κάθε συνταξιούχο αντιστοιχούν μόλις 1,6 εργαζόμενοι
Η σταθερή γήρανση του πληθυσμού και η δραματική επιδείνωση της αναλογίας εργαζομένων και συνταξιούχων δημιουργεί, σύμφωνα με τον κ. Τσακλόγλου, την αδήριτη ανάγκη για αλλαγές στο σύστημα αφού σήμερα για κάθε συνταξιούχο αντιστοιχούν 1,6 εργαζόμενοι την στιγμή που για να αποδώσει ομαλά ένα διανεμητικό σύστημα, όπως αυτό που ισχύσει σήμερα στη χώρα μας, απαιτούνται τέσσερις εργαζόμενοι ανά συνταξιούχο.
Ο υφυπουργός Εργασίας θεωρεί ότι το κεφαλαιοποιητικό σύστημα είναι δικαιότερο σε χώρες με γερασμένο πληθυσμό, όπως η Ελλάδα, αφού όπως εξηγεί «οι πολλοί μοιράζονται τις αποταμιεύσεις των πολλών και οι λίγοι των λίγων».
Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία 40ετία στη χώρα μας ο πληθυσμός άνω των 65 ετών σχεδόν διπλασιάστηκε ενώ ο ρυθμός των γεννήσεων φθίνει σημαντικά. Ειδικότερα οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 1960 ήταν 157.000 παιδιά , μειώθηκαν το 1980 σε 148.000, το 2000 σε 103.000 και το 2019 σε 84.000. Εφόσον διατηρηθεί το σύστημα συντάξεων, όπως ισχύει σήμερα δηλαδή αποκλειστικά διανεμητικού χαρακτήρα, θα πρέπει ένας ολοένα και μικρότερος πληθυσμός εργαζομένων να πληρώνει για τις συντάξεις ολοένα και περισσότερων συνταξιούχων.
Το σχέδιο Τσακλόγλου
Η μεταρρύθμιση που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας θα στηρίζεται στους εξής άξονες:
- διαφοροποίηση του ασφαλιστικού κινδύνου, μειώνοντας έτσι την υπερβολική έκθεση του συστήματος στον «δηµογραφικό κίνδυνο».
- Δημόσιος χαρακτήρας του συστήματος , προστατεύοντας τις υφιστάμενες συντάξεις κύριες και επικουρικές, δημιουργώντας αποταμιεύσεις, σημαντικό τμήμα των οποίων θα διατεθεί για χρηματοδότηση επενδύσεων στη χώρα µας.
- Διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων των ασφαλισμένων και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης, δημιουργώντας ισχυρά αντικίνητρα για την ανασφάλιστη και υποδηλωμένη εργασία.
Μέχρι το τέλος του χρόνου ο νέος κεφαλαιοποιητικός φορέας
Στο υπουργείο Εργασίας εκτιμούν ότι μέχρι τα τέλη του έτους θα έχει ολοκληρωθεί η έκδοση της απαραίτητης νομοθεσίας και των σχετικών εγκυκλίων, προκειμένου το ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο της μεταρρύθμισης να είναι πλήρες και να μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς προσκόμματα από το σύνολο των εμπλεκομένων μερών -τη Δημόσια Διοίκηση, εργοδότες και εργαζομένους.
Επίσης θεωρούν ότι μέχρι τα τέλη της χρονιάς που διανύουμε θα έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του ο νέος φορέας για την κεφαλαιοποιητική επικουρική ασφάλιση, δηλαδή θα έχει την κατάλληλη κτιριακή υποδομή, θα έχει επιλεγεί ο επικεφαλής και θα έχει επιτευχθεί μια βασική στελέχωσή του, καθώς και θα έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την προμήθεια πληροφοριακού συστήματος για την υποστήριξη των επιμέρους λειτουργιών του.
Παράλληλος στόχος η μείωση των εισφορών κατά 5 μονάδες
Ταυτόχρονα με τη μεταρρύθμιση των επικουρικών συντάξεων στο υπουργείο Εργασίας προχωρούν τις διαδικασίες για την εκπόνηση οικονομικής μελέτης που θα αποτυπώνει τα πιθανά σενάρια για τις ασφαλιστικές εισφορές και την επιδιωκόμενη μείωση τους μέχρι πέντε ποσοστιαίες μονάδες έως τα τέλη του 2023.
