Το 2021 εκτός όλων των άλλων που έφερε, άφησε πίσω του και ένα μεγάλο… κενό. Μετά από 16 χρόνια στο τιμόνι της Γερμανίας και -όπως πολλοί υποστηρίζουν, και τα γεγονότα μάλλον τους δικαιώνουν- της Ευρώπης, η Άνγκελα Μέρκελ… εγκατέλειψε το κτίριο, όπως λένε για τις… εμφανίσεις του Έλβις σε διάφορα σημεία των ΗΠΑ.
Παρά τα πολλά που της προσάπτονται, πολλά εκ των οποίων απολύτως δικαίως, η Άνγκελα Μέρκελ αποτελούσε ένα σταθερό σημείο μέσα στις αντιφάσεις, αντιθέσεις και αντινομίες της «Γηραιάς Ηπείρου». Η αποχώρησή της από την ενεργό πολιτική αφήνει ένα μεγάλο «κενό εξουσίας», το οποίο κάποιοι ηγέτες θεωρείται ότι θα επιχειρήσουν να καλύψουν, αλλά, το ερώτημα είναι αν θα τα καταφέρουν.
Για την ώρα, ως… μνηστήρες για την άτυπη θέση του «ηγέτη» της Ευρώπης εμφανίζονται ο διάδοχος της Μέρκελ στην καγκελαρία, Όλαφ Σολτς, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, και ο Ιταλός πρωθυπουργός κοινής αποδοχής, Μάριο Ντράγκι. Ο καθένας απ’ αυτούς, για διαφορετικούς λόγους θα μπορούσε να είναι ο διάδοχος της Μέρκελ στην «ηγεσία» της ΕΕ, ωστόσο, τα πράγματα ίσως δεν είναι τόσο απλά.
Ο Σολτς
Για παράδειγμα, ο Όλαφ Σολτς έχει δηλώσει ότι «θέλουμε να αυξήσουμε την στρατηγική κυριαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και να υπερασπισθούμε καλύτερα «τα κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα», όπως αναφέρεται στην συμφωνία της νέας κυβέρνησης συνασπισμού. Ωστόσο, για να πετύχει κάτι τέτοιο θα πρέπει να ανατρέψει τελείως την κληρονομιά της Μέρκελ: την «διπλωματία» της διαρκούς αναζήτησης συμβιβασμών, της αναμονής στις κρίσεις και προτεραιότητας προς τα οικονομικά συμφέροντα , ακόμη και όταν πρόκειται για σχέσεις με αυταρχικά καθεστώτα όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Ο Σολτς, ως υπουργός Οικονομικών της τελευταίας GroKo κυβέρνησης CDU-SPD φάνηκε να συνεννοείται άψογα με την Μέρκελ, να μην παρεκλίνει πολύ από τον γερμανικό οικονομικό δογματισμό, να μοιάζει να επιδιώκει τους συμβιβασμούς και τις συμφωνίες. Επίσης, η κυβέρνησή του, μαζί με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους τον υποχρεώνει να κινείται με προσοχή, τηρόντας τις ισορροπίες για να μην κινδυνεύσει ο συνασπισμός. Υπό αυτές τις συνθήκες, δύσκολα θα μπορούσε να αναλάβει ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες για την Ευρώπη και τη Γερμανία.
Ο Μακρόν
Στο Παρίσι, πάλι, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μονίμως έκανε προτάσεις για βήματα μπροστά της ΕΕ και μονίμως τις έβλεπε να… διαλύονται στο… τείχος του Βερολίνου, θεωρείται ως ο καταλληλότερος για να πάρει στα χέρια του τις τύχες της Ευρώπης. Πολλώ δε μάλλον που άρχισε από χθες και η εξάμηνη γαλλική προεδρία της ΕΕ. Η αποχώρηση της Μέρκελ «θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία στο γαλλικό όραμα για την Ευρώπη να ξεδιπλωθεί», μία φιλοδοξία που τρέφει ο Εμανουέλ Μακρόν από την άφιξή του στο Μέγαρο των Ηλυσίων, σύμφωνα με ανάλυση του Alexandre Robinet-Borgomano που δημοσιεύεται από το Institut Montaigne.
«Ο πρόεδρος Μακρόν ηγείται της κούρσας» για την ηγεσία της Ευρώπης, «την στιγμή που οι αυτόκλητες απόπειρές του για να δώσει στην Ευρωπαϊκή Ενωση σαφές πολιτικό όραμα έχουν μέχρι στιγμής φρεναριστεί», γράφει η Helen Thompson, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Cambridge σε πρόσφατο άρθρο της στους New York Times. Ωστόσο, ο Γάλλος πρόεδρος έχει μπροστά του μία δύσκολη χρονιά, έχοντας να αντιμετωπίσει την άνοιξη τις προεδρικές εκλογές με αβέβαιο αποτέλεσμα. Έτσι, η Γαλλία μπορεί να απορροφηθεί σε εσωτερικές πολιτικές ανησυχίες που θα φρενάρουν την ανάπτυξη των μεγάλων ευρωπαϊκών οραμάτων.
Ο Ντράγκι
Τέλος, στους υποψηφίους για την άτυπη ηγεσία της Ευρώπης προστίθεται και ο Μάριο Ντράγκι, ο Ιταλός πρωθυπουργός που θεωρείται ως ο «άνθρωπος των επικίνδυνων αποστολών». Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ «έβγαλε το μπαζούκας» που έσωσε την ευρωζώνη από παρατεταμένη κρίση χρέους, κινήθηκε δυναμικά όταν έπρεπε και διπλωματικά όταν χρειάστηκε και ανέλαβε να βγάλει την Ιταλία από μια βαθιά πολιτική κρίση η οποία απειλούσε και τη χώρα και την Ευρώπη.
Επίσης, υπέγραψε με τον Μακρόν γαλλοϊταλική συνθήκη, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο. Ωστόσο, ο «Σούπερ Μάριο» είναι πιθανόν να μετακινηθεί εντός του 2022 στην Ιταλική Προεδρία. Επίσης, είναι απασχολημένος με το να προσπαθεί να οδηγήσει την Ιταλία σε ασφαλή ύδατα και να βγάλει και άκρη με το πολιτικό «χάος» που επικρατεί στη χώρα. Ως εκ τούτου, έχει πολύ γεμάτα τα χέρια του, για να μπορέσει να εκφράσει το όραμά του για την Ευρώπη.
Εν τέλει, η Helen Thompson εμφανίζεται απαισιόδοξη: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδυναμωθεί από τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, είναι βαθιά διαιρεμένη εσωτερικά και δεν μπορεί να αυτή την στιγμή να έχει ηγεσία, κανείς δεν θα γίνει ο καινούργιος “κα. Μέρκελ”», λέει η καθηγήτρια του Cambridge. «Η πραγματικότητα, για να το πω χοντρά, είναι ότι ούτε ο Γερμανός καγκελάριος ούτε η γαλλική κυβέρνηση μπορούν να ηγηθούν της Ευρώπης (…) και, απουσία ηγεσίας, η Ευρώπη οδεύει προς την στασιμότητα», εκτίμησε μελαγχολικά.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
