Το φάντασμα της «Ομικρον» στοιχειώνει την Ευρώπη – και καταφέρει τελειωτικό χτύπημα στις ελπίδες για επιστροφή στην κανονικότητα στο ορατό μέλλον.
Διευρύνονται οι περιορισμοί στα ταξίδια
Η μία μετά την άλλη, χώρες της Ε.Ε. επαναφέρουν περιορισμούς στα ταξίδια, επεξεργάζονται νέα μέτρα περιστολής της κοινωνικής ζωής και επιχειρούν να επιταχύνουν τον ρυθμό του εμβολιασμού, ελπίζοντας να αμβλύνουν τη σφοδρότητα του επερχόμενου κύματος.
Μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη Τετάρτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η Ομικρον θα είναι η κυρίαρχη παραλλαγή ως τον Ιανουάριο.
Η κ. φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η ενισχυτική δόση των εμβολίων παραμένει η καλύτερη άμυνα κατά της νέας παραλλαγής – και ότι παράλληλα η Ε.Ε. έχει εξασφαλίσει πρόσβαση σε εμβόλια δεύτερης γενιάς, που ήδη αναπτύσσονται ειδικά για την αντιμετώπιση της «Ομικρον».
Οι εμπλεκόμενες φαρμακευτικές εταιρείες, είπε, χρειάζονται περίπου 100 μέρες για να τα ετοιμάσουν, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) θα τα εγκρίνει «το ταχύτερο δυνατόν» – και η Ευρώπη μπορεί να παράγει 300 εκατομμύρια δόσεις τον μήνα.
Ερχεται μεγάλη επιβάρυνση των νοσοκομείων
Απηχώντας τα δυσοίωνα ευρήματα του ECDC στην έκθεση της περασμένης Τετάρτης, ο Πιοτ προειδοποιεί ότι «ακόμα και αν αποδειχθεί ότι η νέα παραλλαγή προκαλεί πιο ήπια νόσηση (κάτι που μένει να αποδειχθεί), ο τεράστιος αριθμός κρουσμάτων θα έχει ως αποτέλεσμα μεγάλη επιβάρυνση των νοσοκομείων. Θα είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί».
Ο φημισμένος επιδημιολόγος θεωρεί ότι θα χρειαστούν «ήπιας μορφής lockdowns» στους επόμενους μήνες, ενώ αποκλείει το ενδεχόμενο τα εμβόλια δεύτερης γενιάς να είναι έτοιμα πριν τον Μάρτιο.
Η ραγδαία εξάπλωση της νέας παραλλαγής
Το ζήτημα της ραγδαίας εξάπλωσης της νέας παραλλαγής κυριάρχησε στην πολύωρη συζήτηση για τη διαχείριση της πανδημίας που έλαβε χώρα στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη.
Τις προηγούμενες ημέρες, η Ελλάδα και η Ιταλία έγιναν οι νεότερες χώρες που επέβαλλαν υποχρέωση αρνητικών τεστ ακόμα και στους πλήρως (ή και τριπλά) εμβολιασμένους ταξιδιώτες από άλλες χώρες της Ε.Ε. Το ίδιο είχαν κάνει νωρίτερα η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος. Η Ιταλία, περαιτέρω, επέβαλλε πενταήμερη καραντίνα στους ανεμβολίαστους επισκέπτες στη χώρα.
Στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για το ζήτημα αναφέρεται ότι «απαιτούνται συνεχείς συντονισμένες προσπάθειες ώστε η αντίδραση στις εξελίξεις να βασίζεται στα βέλτιστα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι όποιοι περιορισμοί θα βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια και δεν υπονομεύουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς ή παρακωλύουν σε δυσανάλογα βαθμό την ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ των κρατών-μελών ή τα ταξίδια προς την Ε.Ε.».
Η αντίσταση στην υποχρεωτικότητας των τεστ από τους εμβολιασμένους
Σειρά ηγετών τοποθετήθηκαν δημοσίως κατά της υποχρέωσης τεστ για εμβολιασμένους ταξιδιώτες, μεταξύ των οποίων ο Ολαφ Σολτς και ο Εμανουέλ Μακρόν. Μιλώντας σε δημοσιογράφους νωρίτερα, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαβιέ Μπετέλ είπε ότι η προσέγγιση χωρών όπως η Ελλάδα και η Ιταλία θα επιδράσει αρνητικά στην εκστρατεία εμβολιασμού.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, από την πλευρά του, τοποθετήθηκε σθεναρά υπέρ του συντονισμού των «27» στην τοποθέτησή του στη συνεδρίαση.
Ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Ντράγκι, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές ( Καθημερινή της Κυριακής), τόνισαν τον κίνδυνο του επερχόμενου κύματος της «Ομικρον», ανέδειξαν τις προσπάθειές τους να επιταχύνουν τον εμβολιασμό (ενισχυτικές δόσεις, εμβολιασμός παιδιών 5-11 ετών) και υπογράμμισαν την ανάγκη να γίνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιβραδυνθεί η διάδοση της νέας παραλλαγής.
Εν τω μεταξύ, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τη νέα Σύσταση του Συμβουλίου για τις μετακινήσεις, που αναμένεται να περιλαμβάνει αναφορά στις ενισχυτικές δόσεις. H κ. φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε ότι η Κομισιόν (με πράξη κατ’ εξουσιοδότηση) θα θέσει προσεχώς χρονικό όριο εννέα μηνών για τα πιστοποιητικά εμβολιασμού για όσους δεν έχουν λάβει ενισχυτική δόση. Παραμένει αβέβαιο το πώς μπορεί να ενταχθεί το ζήτημα της υποχρέωσης τεστ στη νέα κοινή Σύσταση.
Οι ανακολουθίες
Πέρα από το ζήτημα του κατακερματισμού που ήδη λαμβάνει χώρα σχετικά με τους όρους για τα ταξίδια εντός Ε.Ε., η χρησιμότητα του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού COVID έχει διαβρωθεί και από τις διαφορετικές χρήσεις του σε εθνικό επίπεδο.
Ο ταξιδιώτης που θα επισκεφτεί μία χώρα όπου όλες οι δραστηριότητες προϋποθέτουν ενισχυτική δόση νωρίτερα από τους εννέα μήνες θα πρέπει κι αυτός να προσαρμοστεί σε αυτά τα δεδομένα.
Από τη μία, αυτό ωθεί ολοένα και περισσότερους Ευρωπαίους να κάνουν την ενισχυτική δόση• από την άλλη, συμβάλλει στην αποδόμηση του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού COVID και σε έναν κατακερματισμό που αποθαρρύνει την ελεύθερη κυκλοφορία.
Για τις χώρες εκτός Ε.Ε.
Οσον αφορά τις χώρες εκτός Ε.Ε., η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε στους ηγέτες την κατάργηση της απαγόρευσης ταξιδιών από το νότιο τμήμα της Αφρικής.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, αντ’ αυτού, πρότεινε όλοι οι ταξιδιώτες με προέλευση εκτός Ε.Ε. να κάνουν τεστ PCR πριν την αναχώρηση και κατά την άφιξή τους σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Στα συμπεράσματα επαινούνται η Νότια Αφρική και η Μποτσουάνα για την «επαγρύπνηση και τη διαφάνεια» με την οποία χειρίστηκαν τον εντοπισμό της «Ομικρον».
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, ήταν κοινή η θέση των ηγετών ότι δεν πρέπει να «τιμωρούνται» χώρες που ενεργούν έτσι με οριζόντιες απαγορεύσεις.
Ως την περασμένη Πέμπτη το 67% των Ευρωπαίων ήταν πλήρως εμβολιασμένοι, ενώ σε 62 εκατομμύρια (14%) είχε χορηγηθεί και η ενισχυτική δόση, που θεωρείται κρίσιμης σημασίας κατά της «Ομικρον».
