Tο τελευταίο επταήμερο η Σουηδία εμφανίζει μηδενικό αριθμό θανάτων από κορονοϊό. Και χθες Τρίτη, εμφάνιζε έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς μετάδοσης του ιού σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (ECDC), το σύνολο των νέων κρουσμάτων της σκανδιναβικής χώρας για το 14ημερο έως την Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου αντιστοιχούσε σε 22,2 ανά 100.000 κατοίκους.
Στην Ισπανία, ο αντίστοιχος αριθμός βρισκόταν στα 279, στα 158,5 στη Γαλλία, στα 118 στην Τσεχία, στα 77 στο Βέλγιο και στα 59 στη Βρετανία.
Επίσης, 22 από τις 31 ευρωπαϊκές χώρες που εξέτασε το ECDC είχαν υψηλότερους ρυθμούς μετάδοσης.
Τα νέα κρούσματα, που πλέον ανακοινώνονται για τη Σουηδία μόνο από την Τρίτη μέχρι την Παρασκευή, κινούνται περίπου στους ίδιους ρυθμούς όπως στα μέσα Μαρτίου, ενώ τα στοιχεία της εθνικής υπηρεσίας υγείας δείχνουν ότι μόνο το 1,2% από τα 120.000 τεστ που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα την προηγούμενη εβδομάδα βγήκαν θετικά.
Η δικαίωση της «χαλαρής» στρατηγικής Τένγκελ;
Το ερώτημα που προκύπτει είναι εύλογο: Πέτυχε το σουηδικό πείραμα την μεγάλη ανατροπή;
Και δικαιώνεται η στρατηγική του Άντερς Τέγκνελ, του επικεφαλής επιδημιολόγου της χώρας – του «σουηδού Τσίόδρα – , ο οποίος στην πρώτη φάση της πανδημίας είχε γίνει το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης για την χαλαρή του στρατηγική;
Το μόνο βέβαιο, όπως είπε ο ίδιος ο Αντερς Τένγκελ σε συνέντευξή του στο France-24, είναι πως η Σουηδία «δεν έχει την αναζωπύρωση της ασθένειας που βλέπουν πολλές άλλες χώρες».
Ολες οι υπόλοιπες χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των σκανδιναβών γειτόνων της Σουηδίας, είχαν επιβάλει lockdown την άνοιξη. Την τελευταία εβδομάδα όμως η Σουηδία είχε λιγότερες ημερήσιες λοιμώξεις από τη Νορβηγία και τη Δανία, ενώ μόνον 13 ασθενείς βρίσκονταν σε ΜΕΘ στα σουηδικά νοσοκομεία.
Με αυτά τα νούμερα, ο Τένγκελ δηλώνει δημοσίως «γενικώς ικανοποιημένος από την στρατηγική της χώρας». Και προσθέτει ότι «στο τέλος, θα δούμε πόσο διαφορετικά θα είναι τα αποτελέσματα μιας στρατηγικής που είναι πιο βιώσιμη, μπορεί να διατηρηθεί για περισσότερο καιρό, αντί για μια στρατηγική αλλεπάλληλων lockdown και αποσπασματικών ανοιγμάτων».
Ποια μέτρα είχε εφαρμόσει η Σουηδία
Στην πρώτη φάση της πανδημίας, σε αντίθεση με άλλες χώρες, η Σουηδία έκλεισε τα σχολεία για τα παιδιά πάνω από 16 ετών, όμως κράτησε εκείνα που απευθύνονταν σε μικρότερους μαθητές ανοιχτά, επιμένοντας στη φυσική παρουσία στις τάξεις. Τώρα, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια λειτουργούν και πάλι κανονικά.
Επίσης είχε απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις άνω των 50 ατόμων και σύστηνε στους πολίτες άνω των 70 και στις ευπαθείς ομάδες να αυτό-απομονωθούν.
Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση ζήτησε – αντί να επιβάλει – στον πληθυσμό των 10 εκατομμυρίων να σέβεται τις αποστάσεις και να εργάζεται από το σπίτι κατά το δυνατόν, πράγματα που σε μεγάλο βαθμό εφαρμόστηκαν. Τα καταστήματα, τα μπαρ, τα εστιατόρια και τα γυμναστήρια παρέμειναν ανοιχτά.
Η «βιώσιμη στρατηγική» και τα lockdown
Ο Τέγκνελ έχει επιμείνει ότι ο στόχος δεν είναι η επίτευξη άμεσα ανοσίας της αγέλης αλλά η καθυστέρηση της εξάπλωσης του κοροναϊού, τόσο όσο χρειάζεται ώστε οι υγειονομικές υπηρεσίες να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν.
Εξαρχής μάλιστα υποστήριζε ότι η στρατηγική της Σουηδίας ενδέχεται να αποδειχθεί περισσότερο βιώσιμη μακροπρόθεσμα.
Η προσέγγιση αυτή δέχτηκε σφοδρή κριτική τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας του, καθώς ο αριθμός των θανάτων είχε αυξηθεί κατακορυφα. Με 574 νεκρούς ανά εκατομμύριο πολιτών, το τίμημα του κοροναϊού που πλήρωσε η Σουηδία είναι πέντε φορές υψηλότερο σε σχέση με εκείνο της Δανίας και 10 φορές σε σχέση με της Νορβηγίας και της Φιλανδίας, Παραμένει όμως χαμηλότερο σε σχέση με εκείνο άλλων κρατών που επέβαλαν lockdown, όπως η Βρετανία, η Ισπανία και η Ιταλία.
Το βαρύ πλήγμα στα γηροκομεία
Ο Τέγκνελ δήλωσε στο France-24 ότι η υψηλή θνητότητα της χώρας του δεν σχετίζεται με τη γενικότερη στρατηγική του, αλλά με την αποτυχία να αποτραπεί η εξάπλωση του κοροναϊού στα γηροκομεία.
Εκεί, η πανδημία αποδείχθηκε καταστροφική, προκαλώντας τους περισσότερους από τους 5.846 θανάτους της Σουηδίας. «Φυσικά κάτι πήγε λάθος σε σχέση με αυτό το ζήτημα», εξήγησε.
Η κυβέρνηση δήλωσε την Τρίτη ότι αίρει την απαγόρευση επισκέψεων στα γηροκομεία για πρώτη φορά μετά από μήνες, ξεκινώντας από τον Οκτώβριο. Η υπουργός κοινωνικών υποθέσεων, Λένα Χάλενγκρεν, προειδοποίησε: «Θα πάρουμε ένα ρίσκο με την άρση της απαγόρευσης. Θέλω όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας».
Η ατομική ευθύνη
Ο Γιόχαν Κάρλσον, γενικός διευθυντής της Σουηδικής Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας, είπε επίσης την περασμένη εβδομάδα ότι η στρατηγική ήταν επιτυχής επειδή ήταν ειλικρινής στα μηνύματά της προς τους πολίτες που ήταν ξεκάθαρα και συνεπή, με την έμφαση να δίνεται στην ατομική ευθύνη.
«Στόχος της προσέγγισής μας είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι να αντιληφθούν ότι πρέπει να ακολουθούν τις συστάσεις και τις οδηγίες που υφίστανται», εξήγησε. «Δεν υπάρχουν άλλα τρικ μέχρι να καταστούν διαθέσιμες ιατρικές λύσεις, και κυρίως εμβόλια. Ο σουηδικός πληθυσμός έχει πειστεί».
«Κινδυνεύουμε λιγότερο από ό,τι οι άλλες χώρες»
Ο Γιόνας Λούντβιγκσον, καθηγητής επιδημιολογίας στο διακεκριμένο Ιστιτούτο Καρόλινσκα της Στοκχόλμης, τόνισε: «Η στρατηγική της Σουηδίας έχει υπάρξει συνεπής και βιώσιμη. Κατά πάσα πιθανότητα πλέον διατρέχουμε μικρότερο κίνδυνο εξάπλωσης σε σχέση με άλλες χώρες».
Η Γαλλία κατέγραψε το Σάββατο 10.561 νέα κρούσματα σε μία μόλις ημέρα, τον υψηλότερο αριθμό από την έναρξη της πανδημίας. Η Ισπανία έχει επίσης καταγράψει ανησυχητική αύξηση στις αρχές του μήνα, ενώ έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που ξεπέρασε τις 500.000 λοιμώξεις.
Την Κυριακή, η Τσεχία σημείωσε την υψηλότερη αύξηση νέων λοιμώξεων σε μία ημέρα, για Τρίτη συναπτή ημέρα, ενώ και η Βρετανία κατέγραψε άνοδο των ημερήσιων κρουσμάτων.
