Οι δυτικές δυνάμεις από το πρωί της περασμένης Κυριακής, εκτός από το να καταδικάζουν την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ με πυραύλους και drones, σημειώνουν και την εξαιρετικά αποτελεσματική άμυνα που χρησιμοποιήθηκε για να αποκρουστεί μια πραγματική βροχή από βλήματα (στην αεράμυνα συμμετείχαν και αμερικανικές, βρετανικές και γαλλικές δυνάμεις). Όμως, έχουν έτσι τα πράγματα;
Σύμφωνα με το γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο France24, o σχεδιασμός των ιρανικών αντιποίνων είχε ξεκινήσει σχεδόν δύο εβδομάδες πριν το χτύπημα στο Ισραήλ. Αλλά όταν το Ιράν «πάτησε τελικά το κουμπί» αργά το Σάββατο, πολλοί εξέλαβαν την επίθεση ως μια εντυπωσιακή παράσταση, που είχε ως αποτέλεσμα μόνο μικρές ζημιές σε κάποια απομακρυσμένη ισραηλινή στρατιωτική υποδομή και τον τραυματισμό ενός 7χρονου κοριτσιού από μια κοινότητα Βεδουίνων.
Σχέδιο… αποτυχίας
Οι αναλυτές λένε ότι η ιρανική επιχείρηση σχεδιάστηκε για να αποτύχει από την αρχή και είχε χορογραφηθεί προσεκτικά για να αποφευχθεί η πυροδότηση ενός εκτεταμένου περιφερειακού πολέμου. Τουλάχιστον προς το παρόν. Όπως είναι γνωστό, στις 13 Απριλίου, περισσότερα από 170 drones, 30 πύραυλοι κρουζ και 120 βαλλιστικοί πύραυλοι έφυγαν τελικά από τις εξέδρες εκτόξευσης στο Ιράν, φωτίζοντας τον νυχτερινό ουρανό για αρκετές ώρες. Καθώς έφτασαν στο ισραηλινό έδαφος, ωστόσο, σχεδόν όλοι καταρρίφθηκαν.
Και οι λίγοι που στην πραγματικότητα κατάφεραν να διαπεράσουν το περίφημο σύστημα αεράμυνας Iron Dome του Ισραήλ προκάλεσαν μόνο μικρές ζημιές στις υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της ισραηλινής στρατιωτικής βάσης στο νότιο Ισραήλ. Ένα επτάχρονο κορίτσι σε μια πόλη των Βεδουίνων τραυματίστηκε επίσης από θραύσματα όταν ένα από τα ιρανικά βλήματα αναχαιτίστηκε από ισραηλινά πυρά, ανέφεραν οι Times of Israel.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι Αμυντικές Δυνάμεις του Ισραήλ (IDF) υπερηφανεύτηκαν για την επιτυχία τους στην αποτροπή της πολυαναμενόμενης ιρανικής επίθεσης, δημοσιεύοντας μια σειρά αναρτήσεων και βίντεο στην πλατφόρμα X που δείχνουν «πώς μοιάζει το ποσοστό αναχαίτισης κατά 99%». «Είμαστε δυνατοί μαζί ενάντια σε οποιονδήποτε εχθρό», ανέφεραν.
Ερωτηματικά
Σε συνέντευξή του στην ισραηλινή εφημερίδα Ynet, ο Ισραηλινός ταξίαρχος Reem Aminoach, πρώην οικονομικός σύμβουλος του αρχηγού του επιτελείου του IDF, υπολόγισε ότι η άμυνα κόστισε περίπου 4-5 δισεκατομμύρια σέκελ, που αντιστοιχεί σε 1-1,24 δισεκατομμύρια ευρώ. Όμως, η «αποτυχία» της Τεχεράνης άρχισε να προκαλεί σύντομα ερωτηματικά, με τους ειδικούς να αμφισβητούν κατά πόσον ο εντυπωσιακός καταιγισμός πυραύλων και drones του Ιράν είχε σκοπό να προκαλέσει οποιαδήποτε ζημιά.
Αρκετές ώρες πριν από τις επιθέσεις με drone και πυραύλους, το Ιράν είχε επίσης καταλάβει ένα φορτηγό πλοίο που συνδέεται με το Ισραήλ, σηματοδοτώντας ξεκάθαρα ότι μια επίθεση μεγαλύτερης κλίμακας πλησίαζε γρήγορα, ωθώντας το Ισραήλ να κλείσει τα σχολεία του και να απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις. Με άλλα λόγια, το Ιράν φαίνεται ότι έδινε παντού σήματα και προειδοποιήσεις για επικείμενο χτύπημα.
Όταν οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν ανακοίνωσαν τελικά ότι είχαν στείλει ένα μπαράζ drones στο Ισραήλ, η κυβέρνηση είχε ήδη προλάβει να ενισχύσει την άμυνά της, να κλείσει σχολεία και να απαγορεύσει μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε ορισμένες περιοχές. Το γεγονός ότι τα drones θα χρειάζονταν σχεδόν τέσσερις ώρες πριν εισέλθουν στον ισραηλινό εναέριο χώρο έπαιξε επίσης ρόλο υπέρ του Ισραήλ.
Η στόχευση της Τεχεράνης
«Φαίνεται ότι με τις προηγούμενες προειδοποιήσεις που είχε εκδώσει το Ιράν και με το είδος των όπλων που χρησιμοποίησε – drones αργής κίνησης – ήθελε να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες», είπε ο Άλι Βαέζ, επικεφαλής στο think-tank Crisis Group International που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, προσθέτοντας ότι η πρόθεση φαίνεται να ήταν να αποτραπεί «ένας ολοκληρωτικός πόλεμος στην περιοχή».
Ο Julien Barnes-Dacey, διευθυντής του Προγράμματος Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), συμφώνησε, λέγοντας ότι «τα χτυπήματα επικοινωνήθηκαν πολύ καλά». «Η στόχευση ήταν να δείξει μια σταθερή απάντηση [στο χτύπημα της Δαμασκού] και ωστόσο να την κρατήσει επαρκώς υπό έλεγχο ώστε να αποφευχθεί η πρόκληση άμεσου πολέμου».
Σύμφωνα με τον Βαέζ, η επίδειξη δύναμης (αλλά όχι καταστροφής) μπορεί να ήταν ένας τρόπος για το ιρανικό καθεστώς -τουλάχιστον εν μέρει- να ικανοποιήσει τους σκληροπυρηνικούς της χώρας, οι οποίοι πιστεύουν ότι η ηγεσία ήταν πολύ ήπια απέναντι στο Ισραήλ καθώς συνεχίζει να στοχεύει τα ιρανικά συμφέροντα στην περιοχή. «Για ένα καθεστώς όπως αυτό του Ιράν, που έχει χάσει πολλή νομιμότητα στο εσωτερικό, αυτό το 10-15%της εκλογικής περιφέρειας είναι σημαντικό», είπε.
Το μελλοντικό ρίσκο
Αν το Ιράν ήθελε να προκαλέσει πραγματική ζημιά στο Ισραήλ, είπαν και οι δύο αναλυτές, ο χρόνος της επίθεσης θα είχε κρατηθεί κρυφός. Και το Ιράν θα είχε επίσης ζητήσει τη βοήθεια των συμμάχων του – της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ στη Γάζα, της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, των Χούθι στην Υεμένη και των ομάδων πολιτοφυλακής στη Συρία και το Ιράκ– σε μια επίθεση που θα ήταν πιο κοντά στα ισραηλινά σύνορα.
«Είναι πολύ σημαντικό [να σημειωθεί] ότι σε αυτόν τον γύρο, η Χεζμπολάχ δεν μπήκε στη μάχη με κανένα σοβαρό τρόπο», είπε ο Βαέζ, σημειώνοντας ότι μια πιο εμφανής παρέμβαση από την μαχητική ομάδα θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνη λαμβάνοντας υπόψη την ένοπλη δυναμικότητά της και γεωγραφική εγγύτητα. Εάν, ωστόσο, το Ισραήλ αποφασίσει να αντεπιτεθεί στο ιρανικό έδαφος, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος οι σύμμαχοι του Ιράν, γνωστοί και ως «άξονας της αντίστασης», να αποτελέσουν μέρος της απάντησης της Τεχεράνης.
Αν η Χεζμπολάχ εμπλακεί, «θα καταλήξουμε πραγματικά σε έναν περιφερειακό πόλεμο που θα ήταν καταστροφικός», είπε ο Βαέζ. Μετά την επίθεση, η μόνιμη αποστολή του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη σχολίασε στην πλατφόρμα X ότι «το θέμα [της αεροπορικής επιδρομής στο προξενείο του στη Δαμασκό] μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, εάν το ισραηλινό καθεστώς κάνει άλλο λάθος, η απάντηση του Ιράν θα είναι πολύ πιο αυστηρή».
