Μιλώντας ανοιχτά για διαφορές υποδέχθηκε τον Τούρκο ομόλογό του ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, σε ένα “κρύο” καλωσόρισμα. Από την πλευρά του, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, “έκανε τα στραβά μάτια” και δήλωσε αισιόδοξος κάνοντας λόγο για πώληση των F-16 στην Τουρκία επειδή αυτό θα είναι “υπέρ της αμοιβαίας ωφέλειας Τουρκίας και ΝΑΤΟ”.
Από την άλλη, ο Τούρκος ομόλογός του, επισήμανε ότι «εμείς επίσης θα μιλήσουμε για σημαντικά ζητήματα σε διμερές επίπεδο, σε επίπεδο διμερής αμυντικής συνεργασίας, αλλά και ιδιαίτερα σε σχέση με τα F-16. Και όπως προείπα θα το δούμε μαζί. Αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για την Τουρκία αλλά και για το ΝΑΤΟ, αλλά και για τις ΗΠΑ. Άρα αναμένουμε την έγκριση που θα συνάδει πάντα με τα κοινά μας ζωτικά συμφέροντα».
Το ΝΑΤΟ και τα ελληνοτουρκικά
Στην κοινή δήλωση που ακολούθησε,μετά τις συνομιλίες (είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υπήρξε κοινή συνέντευξη Τύπου) όλες οι διατυπώσεις παραπέμπουν σε τοποθετήσεις των δύο πλευρών και σε “γενικής αποδοχής” θέσεις για τα ανοιχτά θέματα (κυρίως διεύρυνση του ΝΑΤΟ, ζήτημα που επέμεινε η αμερικανική πλευρά). Αυτό σε αντάλλαγμα της επαναδιατύπωσης της γνωστής άλλωστε θέσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ ότι “συzητά” και υποστηρίζει το καυτό για την Τουρκία θέμα των F!6. “Συζήτησαν για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ-Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού του στόλου των F-16 της Τουρκίας” αναφέρει η κοινή δήλωση.
Για τα ελληνοτουρκικά υπήρξε μια “άχρωμη” διατύπωση: “Ο υπουργός Μπλίνκεν και ο υπουργός Τσαβούσογλου συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και συμφώνησαν στη σημασία της διατήρησης της σταθερότητας και των διαύλων επικοινωνίας”.
Αναλυτές στην Ουάσιγκτον επισημαίνουν ότι ο Μπλίντεν ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός στις υποσχέσεις του προς τον Τσαβούσογλου, καθώς επίκειται και το ταξείδι του στην Αθήνα στις 20 Φεβρουαρίου με σκοπό να ανανεώσει τον στρατηγικό διάλογο με την Ελλάδα, που είναι η συνέχεια των συζητήσεων της Ουάσιγκτον.
Επίσης υπενθυμίζουν ότι Κορυφαίοι πολιτικοί του αμερικανικού Κογκρέσου, μεταξύ αυτών και ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, αντιτίθενται στην πώληση των εν λόγω αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών στην Τουρκία παρά την υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν. Αυτό άλλωστε φάνηκε και από τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ:
“Όπως γνωρίζετε υπάρχει μια διαδικασία για τέτοιου είδους πωλήσεις, αυτού του είδους τις μεταβιβάσεις. Είναι μια διαδικασία η οποία περιλαμβάνει το Κογκρέσο, φυσικά, και θα αρνηθούμε να σχολιάσουμε λεπτομέρειες αυτής της διαδικασίας έως ότου υπάρξει επίσημη ειδοποίηση προς το Κογκρέσο. Δεν είμαστε ακόμα σε θέση να το κάνουμε αυτό, η θέση μας δεν έχει αλλάξει. Είναι δίκαιο να πω και δεν νομίζω ότι έτσι προδίδω τίποτα μυστικά γιατί οι συνάδελφοι στο Κογκρέσο είναι αρκετά μαχητικοί για αυτό, ότι υπάρχουν ισχυρές απόψεις στο Κογκρέσο”.
Ρουκέτες Ρούμπιν στον Ερντογάν
“Υποδεχόμενος” τον Τσαβούσογλου, ο Μάικλ Ρούμπιν (πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου και στέλεχος σήμερα του American Enterprize Institute, που ειδικεύεται και σε θέματα που αφορούν στην Τουρκία), σε άρθρο του* τάσσεται κατά της προμήθειας F-16 στην Τουρκία: “Οποιαδήποτε αύξηση της αεροπορικής ισχύος της Τουρκίας θα υπονομεύσει την περιφερειακή ασφάλεια, αναφέρει. Η χώρα αυτή βλέπει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μια ευκαιρία για κέρδος και όχι ως υπεράσπιση της ελευθερίας”.
“Ο Eρντογάν, συνεχίζει ο Ρούμπιν, δεν χρησιμοποιεί τις αεροπορικές του δυνάμεις για να περιφρουρήσει την Μαύρη Θάλασσα αλλά για να βομβαρδίσει τα κουρδικά χωριά στο Ιράκ και τη Συρία. Τα τουρκικά F-16 εξακολουθούν να παρενοχλούν τους Yezidis που προσπαθούν να συνέλθουν από το τραύμα που τους άφησε το Ισλαμικό Κράτος”.
“Πρόβα για εισβολή στην Ελλάδα οι υπερπτήσεις στο Αιγαίο”
“Ο Τούρκος πρόεδρος, έχει επίσης αναπτύξει F-16 στο Αζερμπαϊτζάν και απειλεί ανοιχτά να καταλάβει την Αρμενία. Οι υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο, οδηγώντας στην άποψη ότι αποτελούν μέρος μιας πρόβας για εισβολή. Το να δώσουμε F-16 στην Τουρκία είναι σαν να δίνουμε στη Ρωσία πυραύλους να χτυπήσει την Ουκρανία ή να παρέχουμε στη Hezbollah γιλέκα αυτοκτονίας.
Η επιβράβευση του τουρκικού εκβιασμού και η ενθάρρυνση του μελλοντικού εκβιασμού του Eρντογάν θα υπονόμευε το οποιοδήποτε όφελος θα έφερνε στο ΝΑΤΟ, η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας”.
“Προμήθεια με προϋποθέσεις”
Το συμπέρασμα του Ρούμπιν είναι ότι “το Κογκρέσο θα πρέπει να προχωρήσει με την πώληση των F-35 στην Ελλάδα, αλλά θα πρέπει να θέσει όρους για την πώληση των F-16 στην Τουρκία οι οποίοι να περιλαμβάνουν τον τερματισμό της κατοχής στην Κύπρο, την απόσυρση των Τουρκικών δυνάμεων από το Ιράκ και τη Βόρεια Συρία και τον τερματισμό των υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά καθώς και την άρση του αποκλεισμού της Αρμενίας”.
“Η σύνεση θέλει τόσο την πώληση των F-16 όσο και τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ να περιμένουν μετά την αλλαγή καθεστώτος στην Τουρκία”, καταλήγει.
(*) Άρθρο του Michael Rubin στο περιοδικό Washington Examiner – «Biden is half right on Eastern Mediterranean arms sales»
