«Καμένες» από τις πολυετείς προσπάθειες εξυγίανσης του ισολογισμού τους, οι τράπεζες ακολουθούν πλέον αυστηρά κριτήρια στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων.
Με το σταγονόμετρο τα νέα τραπεζικά δάνεια
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 91% των νέων εκταμιεύσεων έχει δείκτη δανείου προς αξία ακινήτου (LTV – loan to value) κάτω του 80%.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ο δανειολήπτης για την αγορά ενός ακινήτου θα πρέπει να συμβάλει με ίδια κεφάλαια ύψους τουλάχιστον 20% της αξίας του.
Πρόκειται για μια δραστική αλλαγή στη στάση των τραπεζών, οι οποίες πριν από την κρίση του 2010 χορηγούσαν δάνεια που ξεπερνούσαν το 100% της αξίας του ακινήτου, φτάνοντας συχνά ακόμη και το 120%.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΤτΕ, ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη δανείου προς εισόδημα διαμορφώθηκε στο 3,8, στοιχείο που δείχνει ότι το σύνολο των δανείων που εξασφαλίζονται με οικιστικά ακίνητα είναι σχεδόν τέσσερις φορές υψηλότερο από το ετήσιο εισόδημα των δανειοληπτών.
Επίσης, ο σταθμισμένος μέσος όρος εξυπηρέτησης του στεγαστικού δανείου προς το εισόδημα ανήλθε σε 22,6% και ο μέσος όρος του δείκτη εξυπηρέτησης του συνολικού χρέους (μαζί δηλαδή με άλλες υποχρεώσεις, όπως καταναλωτικά δάνεια, κάρτες κ.λπ.) προς το εισόδημα των νοικοκυριών που έλαβαν δάνειο διαμορφώθηκε στο 28,4%. Δηλαδή, οι δόσεις που καλούνται να καταβάλλουν οι δανειολήπτες δεν ξεπερνούν το 1/3 του μηνιαίου εισοδήματος.
Αυστηροί όροι για τη χορήγηση δανείων
Οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν να θέτουν αυστηρούς όρους για τη χορήγηση δανείων, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός από τη μια συρρικνώνει το διαθέσιμο εισόδημα κι από την άλλη αναγκάζει τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν το κόστος του χρήματος. Δηλαδή, και μικρότερο πραγματικό εισόδημα και μεγαλύτερη δόση.
Τα αυστηρά πιστοδοτικά κριτήρια είναι ένας από τους λόγους που η συντριπτική πλειονότητα των αγορών ακινήτων το 2021 έγινε χωρίς προσφυγή σε τραπεζικό δανεισμό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς ακινήτων, πέρυσι έγιναν περίπου 40.000 αγοραπωλησίες.
Τα στεγαστικά δάνεια που χορήγησαν οι τράπεζες ήταν «μόλις» 10.865, παρά το γεγονός ότι είχαν αρκετή ρευστότητα και τα επιτόκια ήταν πολύ χαμηλά, ακόμη και τα σταθερά για δέκα ή είκοσι χρόνια (ένα στα δύο δάνεια ήταν αυτής της κατηγορίας).
Τρία στα τέσσερα ακίνητα αγοράστηκαν με μετρητά
Ουσιαστικά, τρία στα τέσσερα ακίνητα αγοράστηκαν με μετρητά. Πριν από την κρίση, το 80% των συναλλαγών γινόταν με τραπεζικό δανεισμό και μόλις το 20% χωρίς τη μεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Επιπλέον, πολλές από τις αγορές δεν είχαν ως στόχο την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των αγοραστών, αλλά την αξιοποίηση είτε μέσω βραχυχρόνιας ή μακροχρόνιας μίσθωσης είτε της μεταπώλησης σε υψηλότερη τιμή.
Γι’ αυτό η ζήτηση εκδηλώθηκε κυρίως για κατοικίες μεγάλης ηλικίας και χαμηλού κόστους, κατάλληλες για άμεση ανακαίνιση. Σύμφωνα με τη REMAX, 6 στους 10 αγοραστές προτίμησαν κατοικίες ηλικίας άνω των 20 ετών.
Τα νεόδμητα και μέχρι πέντε ετών ακίνητα άγγιξαν το 8%
Τα νεόδμητα και μέχρι πέντε ετών ακίνητα άγγιξαν το 8%. Οι ενδιάμεσες «ηλικιακές» κατηγορίες ακινήτων, δηλαδή από 11 έως 15 έτη, συγκέντρωσαν συνολικά το ενδιαφέρον του 11% των τελικών αγοραστών, ενώ από 6 έως 10 έτη, μόλις το 6%. Στην Αττική, 76% των ακινήτων που πωλήθηκαν ήταν κατασκευασμένα πριν από το 2000.
Επίσης, το 74% των συνολικών πωλήσεων αφορούσε οικιστικά ακίνητα (διαμερίσματα, μεζονέτες/μονοκατοικίες), ενώ τα οικόπεδα και τα επαγγελματικά ακίνητα κατέλαβαν μερίδιο της τάξεως του 18% και 8%, αντιστοίχως, επί του συνόλου των συναλλαγών.
Στην Αττική, το 81% των πωληθέντων ακινήτων ήταν κατοικίες. Τα οικόπεδα – αγροτεμάχια έφτασαν στο 10% του συνόλου των αγοραπωλησιών, ενώ 9% ήταν το ποσοστό για τα επαγγελματικά ακίνητα.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
