Κάθε εβδομάδα με τον Κώστα Μποτόπουλο

Για «εύθραυστα σημεία» της ελληνικής οικονομίας, μάς προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Για «δομική μεταβλητότητα», έκανε αυτή τη βδομάδα λόγο το τμήμα ανάλυσης συστημικής μας τράπεζας. Για «κινδύνους από ενδεχόμενη απώλεια αξιοπιστίας», έκρουσε το καμπανάκι, στη χτεσινή ομιλία του προς τη Γενική Συνέλευση της Τράπεζας της Ελλάδος ο Διοικητής της. Η συνισταμένη όλων των αναλύσεων και των προκλήσεων για την επόμενη μέρα είναι εύκολο να εξαχθεί: η βεβαιότητα της αβεβαιότητας –αλλά ξεκινώντας από πολύ καλύτερη βάση από άλλες χρονιές και περιόδους.

Οι επιδόσεις, οι εκλογές και η συγκυρία

Κάθε βελτιωτική επίδοση βρίσκεται, λόγω εκλογών αλλά και γενικότερης συγκυρίας, μπροστά στη δοκιμασία της επιβεβαίωσης της:

• Σταθερότερο δημοσιονομικό περιβάλλον: ναι, αν δεν ανατραπεί με παροχές και χαλάρωση.
• Υψηλότερη από το μέσο όρο της Ευρωζώνης ανάπτυξη: ναι, αλλά με ανάγκη επιτάχυνσης των μεταρρυθμίσεων –ιδίως στη δημόσια διοίκηση, την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, τη μείωση των διοικητικών βαρών- και έμφασης στις πραγματικές και όχι στις αριθμητικές επιδόσεις (για «χαμηλότερο του αναμενομένου ρυθμό απορρόφησης των κονδυλίων από το ταμείο ανάκαμψης» έκανε λόγο ο Διοικητής της κεντρικής τράπεζας).
• Αυξημένη πιθανότητα πιστοληπτικής αναβάθμισης, που θα κινδυνέψει, ή θα καθυστερήσει, όμως, σε περίπτωση απώλειας, οικονομικής, θεσμικής (πχ από τρίτες εκλογές ή από αδυναμία συγκρότησης κυβέρνησης) ή πολιτικής αξιοπιστίας.
• Σχετική ύφεση του πληθωρισμού, αλλά επιμονή που του προσδίδει δομικά χαρακτηριστικά.
• Θέση της Ελλάδας στην «καλή πλευρά» του νέου παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων, με τα γεωπολιτικά όμως σύννεφα να απειλούν ολοένα και περισσότερο την παγκόσμια οικονομία.

Οι «κρυφοί δείκτες»

Αλλά και στους «κρυφούς δείκτες», στους οποίους έχουμε επανειλημμένα εστιάσει μέσα από αυτές τις στήλες, η βελτίωση διατηρεί μέσα της το σπόρο της αμφισημίας:

• Αποφεύχθηκε το ενεργειακό μπλακάουτ, αλλά όχι το ανέλεγκτο ανεβοκατέβασμα των τιμών πετρελαίου, που καραδοκεί για να αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό, άρα και τις τιμές στα βασικά προϊόντα.
• Αυξήθηκε –σε επίπεδα κοντά στο 40%- η χρήση καρτών για αγορές από το κοινό, όμως παραμένουν σε ιδιαίτερα ψηλά, για την Ευρωζώνη, ποσοστά η σκιώδης οικονομία, η φοροδιαφυγή, η κερδοσκοπία, το οικονομικό έγκλημα.
• Εμφανίστηκαν –επιτέλους- προσδοκίες αναβάθμισης του ελληνικού Χρηματιστηρίου, που παραμένει όμως δομικά «ρηχό» και αρκετά αποκομμένο από τις παγκόσμιες εξελίξεις.
• Βελτιώθηκε η κερδοφορία και, κυρίως, η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, παραμονεύει, όμως, το φάσμα μιας «νέας γενιάς» κόκκινων δανείων (άλλος ένας κίνδυνος που ρητά ανέφερε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος).
• Διατηρείται (οριακά) η κοινωνική ειρήνη, αλλά η οικονομία και η ηγεσία του τόπου απέχει ακόμη πολύ από το να μοιράζει ορθολογικά και δίκαια το «μέρισμα» αυτής της ειρήνης.

Η προσδοκία της ισορροπίας

Η αναζητούμενη, συνεπώς, ισορροπία έχει προδιαγεγραμμένα αλλά όχι εύκολα επιτεύξιμα χαρακτηριστικά:

• Δημοσιονομική σταθερότητα, αλλά και αλλαγές, που συνήθως, και πάντως σε πρώτο στάδιο, κλονίζουν τη σταθερότητα.
• Βελτίωση της σχέσης τραπεζών-πραγματικής οικονομίας, αλλά με την τελευταία να μην εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τον τραπεζικό τομέα και σε κάποιες περιπτώσεις να μην τον λαμβάνει καν υπόψη.
• Συμμετοχή στο διεθνές γίγνεσθαι, αλλά και επηρεασμός από τις συνεχείς αναταραχές του.
• Λήψη υπόψη της λαϊκής έκφρασης και βούλησης μέσα από τις εκλογές, αλλά και αποτροπή της πιθανότητας οι εκλογές να αποτελέσουν εφαλτήριο ακυβερνησίας.
• Σταθερό τιμόνι, αλλά όχι αναγκαστικά στραμμένο στην ίδια κατεύθυνση:

Η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας βελτιώθηκε αλλά έχει ακόμα μεγαλύτερα περιθώρια βελτίωσης -θα έπρεπε να μας το έχουν διδάξει τα απανωτά λάθη, οι απανωτές κρίσεις κι οι απανωτές διασώσεις την ύστατη στιγμή.

Κώστας Μποτόπουλος

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο