Mόνιμη κατάπαυση πυρός στην Λιβύη: Τι σημαίνει η συμφωνία για την Ελλάδα– Ο ρόλος Ερντογάν στην επόμενη μέρα, ο Χάφταρ και το τουρκολιβυκό σύμφωνο

Λιβύη κατάπαυση πυρός

Νέο κεφάλαιο στην ιστορία της Λιβύης, αλλά και νέο γεωπολιτικό πόκερ για την ανατολική Μεσόγειο και την Ελλάδα, ανοίγει η συμφωνία μόνιμης κατάπαυσης του πυρός που ανακοίνωσαν τα Ηνωμένα Εθνη.

Η συμφωνία υπεγράφη στη Γενεύη, μετά από μακρές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ανάμεσα στους εκπροσώπους των ενόπλων δυνάμεων των δύο βασικών στρατοπέδων – της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) με έδρα την Τρίπολη και του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA), με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ, ο οποίος ελέγχει το ανατολικό τμήμα της χώρας.

Πρόκειται για «σημαντικό σημείο καμπής προς την κατεύθυνση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Λιβύη», τόνισε η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ, Στέφανι Ουίλιαμς.

Αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων

«Ο δρόμος προς μια μόνιμη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ήταν συχνά μακρύς και δύσκολος», πρόσθεσε η Ουίλιαμς στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την υπογραφή της συμφωνίας.

Οι όροι της συμφωνίας δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρως γνωστοί, όμως η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ όμως δήλωσε ότι μία από τις βασικές ρήτρες της είναι η αποχώρηση από την Λιβύη όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων μέσα σε διάστημα τριών μηνών, αρχής γενομένης από σήμερα.

Η πρόβλεψη αυτή αφορά τόσο την Ρωσία όσο και την Τουρκία, που αμφότερες είχαν άμεση εμπλοκή στον λιβυκό εμφύλιο από αντίπαλα στρατόπεδα.

Και, όπως τονίζουν διπλωματικοί αναλυτές σημαίνει ότι η «τράπουλα» ξαναμοιράζεται για όλους – συμπεριλαμβανομένων και των τρίτων χωρών που αναμείχθηκαν στην λιβυκή κρίση και τώρα θα διεκδικήσουν ρόλο στην επόμενη μέρα.

Ο ρόλος της Τουρκίας και το “παζάρι” του Ερντογάν

Το πρώτο ερώτημα είναι εάν, εκτός από τη Μόσχα, δόθηκε και το «πράσινο φως» για να κλείσει η εκκεχειρία. Ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν έδειξε στην πρώτη του αντίδραση να αμφισβητεί την βιωσιμότητα της συμφωνίας: “Η σημερινή συμφωνία κατάπαυσης πυρός”, είπε, “δεν συνήφθη στο υψηλότερο, αλλά σε κατώτερο επίπεδο. Για μένα, μοιάζει να στερείται αξιοπιστίας“.

Το μήνυμα αυτό, όπως λένε οι αναλυτές, μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: Είτε πως η συμφωνία δεν αρέσει στην Αγκυρα, άρα θα κάνει και ό,τι μπορεί για να την τορπιλίσει – είτε ότι ο Ερντογάν παζαρεύει ήδη και διεκδικεί αυξημένα ανταλλάγματα και κατοχύρωση του ρόλου της Τουρκίας στο νέο πολιτικό τοπίο στην Λιβύη.

Το δεύτερο δεδομένο είναι πως η κατάπαυση πυρός είναι ούτως ή άλλως εύθραυστη, δεδομένης και της ύπαρξης διάσπαρτων ένοπλων ομάδων στην χώρα με διαφορετικές επιδιώξεις και ξένα κέντρα αναφοράς και στήριξης. Εδώ, το καίριο ζητούμενο είναι η συγκρότηση νέας κυβέρνηση εθνικής ενότητας και να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων θα γίνει αποδεκτό από όλους.

Η τύχη του τουρκολυβικού συμφώνου

Το τρίτο δεδομένο, που αφορά κυρίως την Ελλάδα, είναι πως η Τουρκία ως εμπλεκόμενη τρίτη πλευρά θα επιδιώξει να διαφυλάξει τα κεκτημένα της εμπλοκής της στον λιβυκό εμφύλιο – και το πρώτο, και κύριο, εξ αυτών των κεκτημένων είναι το τουρκολυβικό σύμφωνο.

Το μείζον ερώτημα, δηλαδή, είναι εάν η όποια νέα κυβέρνηση προκύψει στην Λιβύη θα διατηρήσει και την παράνομη συμφωνία για την ΑΟΖ που είχε υπογράψει ο Ταγίπ Ερντογάν με τον Φαγέζ αλ-Σάρατζ.

Με βάση όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, το άρθρο 2 της συμφωνίας προβλέπει, πέραν της αποχώρησης των ξένων δυνάμεων, και το “πάγωμα” όλων των συμφωνιών στρατιωτικής συνεργασίας ή συνεργασίας ασφαλείας που έχουν συναφθεί με τρίτες χώρες έως ότου σχηματιστεί νέα κυβέρνηση στην Λιβύη.

Το ζητούμενο είναι αφενός εάν το τουρκολιβυκό σύμφωνο εμπίπτει σ’ αυτές τις “συνεργασίες ασφαλείας” και αφετέρου – και κυρίως – τι θα ισχύει αφού προκύψει νέα κυβέρνηση και ποιοι θα είναι οι συσχετισμοί σε αυτήν.

Εδώ, οι αναλυτές λένε ότι ο στρατηγός Χάφταρ, με τον οποίο είχε συμμαχήσει η ελληνική πλευρά θα έχει προφανώς λόγο στις διαπραγματευσεις. Σημειώνουν όμως επίσης πως ο Σάρατζ μπορεί μεν να έχει παραιτηθεί από την ηγεσία της κυβέρνησης της Τρίπολης – και αυτό θεωρείται ότι ήταν κίνηση στο πλαίσιο προετοιμασίας της εκεχειρίας -, αλλά εξακολουθεί να έχει ερείσματα και να επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις στην Λιβύη.

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή