Το σοκ που ζει η ευρωζώνη από την πανδημία του κορονοϊού θα αφήσει μακροπρόθεσμες πληγές στην οικονομία της, όμως αυτή τη φορά η εικόνα διαγράφεται διαφορετική από εκείνη της κρίσης χρέους: Χώρες όπως η Ελλάδα ή η Πορτογαλία οι οποίες και χτυπήθηκαν περισσότερο στο παρελθόν, αναμένεται να βγουν από την τρέχουσα κρίση με τις μικρότερες πληγές, όπως εκτιμά η Morgan Stanley σε 12σέλιδη ανάλυσή της.
Η σύγκριση της κορονο-κρίσης με την κρίση του ευρώ
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η Ευρώπη υπέστη σημαντικές πληγές μετά τις κρίσεις του 2008 και του 2011. Η παραγωγή της ευρωζώνης μειώθηκε το 2009 και, ακόμη και όταν ανέκαμψε στο αρχικό της επίπεδο και στον ρυθμό ανάπτυξης, δεν επέστρεψε ποτέ στην προ της κρίσης τάση.
Η ανάλυση της Morgan Stanley υποδηλώνει ότι αυτό οφειλόταν κυρίως στα τραύματα στην αγοράς εργασίας, τα οποία αντισταθμίστηκαν εν μέρει μόνο από μικρές θετικές συνεισφορές από το κεφάλαιο και την τεχνολογία. Η συμβολή του κεφαλαίου στην ανάπτυξη σε επόμενες περιόδους παρέμεινε πολύ κάτω από τα επίπεδα πριν από την κρίση.
Ο βαθμός των οικονομικών πληγών, διέφερε βέβαια σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ενώ η Γερμανία δεν παρουσίασε καθόλου πληγές, οι περισσότερες άλλες χώρες, ειδικά οι χώρες της περιφέρειας, υπέφεραν έντονα.
Οι τρεις μεγάλες διαφορές
Αυτή τη φορά, επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα, οι πληγές που θα αφήσει η πανδημία είναι πιθανό να είναι και μικρότερες και πιο ομοιόμορφα κατανεμημένες, για τρεις κυρίως λόγους.
- Πρώτον, η διάρκεια της ύφεσης της πανδημίας είναι σημαντικά μικρότερη από το διάστημα 4-5 ετών της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης συν την κρίση χρέους της ευρωζώνης.
- Δεύτερον, οι κλάδοι που χαρακτηρίζονται από κοινωνική επαφή είναι αυτοί που πλήττονται πιο έντονα από την πανδημία, και έτσι δεν υπάρχει σημαντική διάβρωση των δεξιοτήτων εργασίας, περιορίζοντας έτσι τον αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας.
- Τρίτον, και το πιο σημαντικό, η πολιτική απάντηση αυτή τη φορά ήταν πολύ ισχυρότερη και ταχύτερη από ό,τι σε προηγούμενες κρίσεις, και σχεδιάστηκε για να φτάσει σε όλες τις γωνιές της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της περιφέρειας που “χτυπήθηκαν” πιο έντονα.
Με την παραγωγή το 2024 να αναμένεται να είναι περίπου 3,5% χαμηλότερη από τις προβλέψεις προ πανδημίας, σίγουρα η πανδημία θα αφήσει πολλές νέες πληγές. Ωστόσο, το έλλειμμα παραγωγής μετά από πέντε χρόνια αναμένεται να είναι μικρότερο από ό,τι στα πέντε χρόνια μετά την κρίση του ευρώ.
Μόλις στο 1,5% η επίπτωση στο ελληνικό ΑΕΠ μετά από μια πενταετία
Το πιο ενδιαφέρον, επισημαίνει, είναι το μοτίβο των πληγών μεταξύ των χωρών: το ΔΝΤ δεν αναμένει έντονες διαφορές όπως αυτές που σηματοδότησαν την κρίση χρέους της ευρωζώνης. Η τυπική απόκλιση του πενταετούς ελλείμματος είναι μικρή, 1,5%, λιγότερο από το ένα έβδομο του επιπέδου της τελευταίας κρίσης.
Επίσης, αν και η Ισπανία και η Ιταλία εξακολουθούν να συγκαταλέγονται μεταξύ των χωρών που θα πληγούν περισσότερο, δεν θα υποστούν τις ίδιες βαριές συνέπειες που δέχθηκαν από την την κρίση του ευρώ. Μάλιστα, όπως επισημαίνει η Morgan Stanley., η Ελλάδα και η Πορτογαλία, οι οποίες και χτυπηθηκαν περισσότερο κατά την τελευταία κρίση, μεσοπρόθεσμα αναμένεται να πληγούν λιγότερο από την πανδημία.
Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα το πλήγμα στο ΑΕΠ μετά την πάροδο της πενταετίας (2024) θα είναι μόλις 1,5%, για την Πορτογαλία 2,2% ενώ για την Ισπανία και την Ιταλία για παράδειγμα, στο 4,7% και 4,1% αντίστοιχα.
Αυτή τη φορά, όπως τονίζει η Morgan Stanley, οι χώρες της περιφέρειας αναμένεται να λάβουν σημαντική δημοσιονομική στήριξη από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό εξηγεί τις περιορισμένες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας στην Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Η Ιταλία και η Ισπανία θα καταλήξουν με σχετικά μεγαλύτερες πληγές από την πανδημία, με τους πόρους του Ταμείου ως ποσοστό του ΑΕΠ να είναι πολύ χαμηλότεροι από εκείνους της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας.
Ωστόσο η Morgan Stanley προειδοποίει πως αν και η διάθεση εμβολίων υπήρξε αιτία δικαιολογημένης αισιοδοξίας σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές, η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα των εμβολίων δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη λόγω των μεταλλάξεων.
