Τα Erdoganomics, η ανορθόδοξη οικονομική πολιτική του Ταγίπ Ερντογάν που απείλησε να στείλει στην… κόλαση την τουρκική λίρα, αποτελούν και επισήμως παρελθόν εδώ και δύο εβδομάδες. Και από την περασμένη εβδομάδα, ο νέος επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας έχει στείλει σήμα ανακωχής στις αγορές με μια ιδιαίτερα επιθετική αύξηση επιτοκίων – αύξηση, που τα οδήγησε από το 10,25% στο 15%.
Όμως, παρά την ολοκληρωτική στροφή, η λίρα δεν αντέχει. Το τουρκικό νόμισμα, την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, μετά την αλλαγή ηγεσίας στο υπουργείο Οικονομικών και την κεντρική τράπεζα, επέδειξε μια ορμητική δυναμική ανάκαμψης. Και μετά την αύξηση των επιτοκίων ανέβηκε έως τις 7,5 λίρες ανά δολάριο.
Νέα κάθοδος στην κόλαση για την λίρα
Προχθές όμως, φάνηκαν τα πρώτα σημάδια ανάσχεσης. Και χθες, ξανάρχισε η… κάθοδος στην κόλαση για το τουρκικό νόμισμα με την ισοτιμία του να υποχωρεί σε νέο ιστορικό χαμηλό στις 8,1 λίρες ανά δολάριο.
Η πρόβλεψη των αναλυτών είναι πως αυτή η κάθοδος θα συνεχιστεί και θα ενταθεί. Και οι εξηγήσεις που δίνουν είναι δύο:
Η πρώτη είναι πως η στροφή από την ανορθόδοξη οικονομική πολιτική ήρθε πολύ αργά – too little, too late. Και πως οι δομικές πια πληγές της τουρκικής οικονομίας, σε συνδυασμό με τις κινήσεις υψηλού γεωπολιτικού ρίσκου και αβεβαιότητας του Ταγίπ Ερντογάν οδηγούν ντε φάκτο σε νέο γύρο νομισματικής αστάθειας.
Η δεύτερη είναι πως, ακριβώς λόγω της βαθιάς ζημιάς στην οικονομία, τα υψηλά επιτόκια σε συνδυασμό με τα αρνητικά καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα μπορεί να φοβίζουν αντί να καθησυχάζουν τις αγορές.
Δείτε επίσης: Η Ελλάδα θωρακίζεται:Την άνοιξη τα πρώτα Rafale – Μέσα στο 2021 η προμήθεια των πρώτων F 35. Στόχος η κυριαρχία στο Αιγαίο
Παράλληλα με την αύξηση των επιτοκίων, η κεντρική τράπεζα έλαβε και μέτρα στήριξης του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών: Ορισε ότι ο λόγος των δανείων, των τιτλοποιήσεων και των swaps προς τις καταθέσεις πρέπει να είναι άνω του 90% για τις τράπεζες λιανικής και 70% για τις επενδυτικές τράπεζες.
Goldman Sachs: Τα Erdoganomics είναι ακόμη εδώ
Η Goldman Sachs όμως προειδοποιεί ότι η αύξηση των επιτοκίων φαινομενικά μπορεί να είναι υποστηρικτική για τη λίρα, προϊόντος του χρόνου όμως και λόγω της παράλληλης κρίσης στο ισοζύγιο πληρωμών, μπορεί να δημιουργήσει ερωτήματα ως προς το κατά πόσο έχει δύναμη και επίδραση στην τουρκική οικονομία.
Ακόμη περισσότερο, σημειώνει ότι η απομόχλευση των τραπεζών μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερους δείκτες σε ό,τι αφορά τη μείωση του εξωτερικού χρέους και περισσότερες εκροές από τον τραπεζικό τομέα.
Εν ολίγοις, εκείνο που ουσιαστικά υπανίσεται η Goldman Sachs είναι ότι η ρυθμιστική απόφαση της κεντρικής τράπεζας μπορεί να είναι μια ακόμη εκδοχή των Erodganomics: Να στοχεύει στην χαμηλότερη πιστωτική επέκταση και, ως εκ τούτου, στην αποδοχή χαμηλότερης οικονομικής ανάπτυξης, προς τεχνητή υποστήριξη του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Ο Fitch προειδοποιεί για τραπεζική κρίση
Την ίδια ώρα, και ο οίκος Fitch προειδοποιεί ότι εάν δεν σταθεροποιηθεί η λίρα, η Τουρκία μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με τραπεζική κρίση.
Η Fitch επισημαίνει ότι οι τράπεζες της Τουρκίας μπορούν προς το παρόν να εξυπηρετήσουν το βραχυπρόθεσμο -εξωτερικό- χρέος, ενώ έχουν τη δυνατότητα να αντέξουν κι έναν μέτριο όγκο εκροών κεφαλαίων.
Ωστόσο, στην επόμενη κρίση θα πιεστούν περαιτέρω, καθώς η εξάρτησή τους από την κεντρική τράπεζα έχει καταστεί καίρια.
«Η διαθέσιμη ρευστότητα σε ξένο νόμισμα του τραπεζικού κλάδου ανήλθε σε 82 δισεκ. δολ. στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2020 και κρίνεται επαρκής για να καλυφθεί ένα βραχυπρόθεσμο χρέος και μέτριες εκροές καταθέσεων σε ξένο νόμισμα», αναφέρει.
Προσθέτει όμως ότι περισσότερο από το ήμισυ της ρευστότητας σε ξένο νόμισμα των τραπεζών περιλαμβάνει τοποθετήσεις στην κεντρική τράπεζα, κυρίως με τη μορφή ανταλλαγής συναλλαγματικών.
Αρνητικά τα συναλλαγματικά διαθέσιμα
Υπολογίζει επίσης ότι τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα της κεντρικής τράπεζας είχαν αρνητική ροή στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2020.
Κι αυτό σημαίνει, όπως τονίζει η Fitch, ότι το συναλλαγματικό ισοζύγιο της Τουρκίας θα μπορούσε να υποστεί ισχυρή πίεση εάν οι τράπεζες επρόκειτο να εξοφλήσουν σημαντικά ποσά ξένου χρέους χρησιμοποιώντας τη ρευστότητά τους στην κεντρική τράπεζα, καθώς «αυτό το χρέος αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων της».
Διαβάστε επίσης
Θα ξεπεράσει τα 920 εκατ. ευρώ το clawback για εξωνοσοκομειακά φάρμακα
