H πολιτική Ερντογάν στην οικονομία έχει ξεφύγει πια ακόμη και από τα όρια της «ανορθοδοξίας»: Ο τούρκος πρόεδρος ασκείται πλέον μεταξύ οικονομικού ακτιβισμού και νομισματικής «τζιχάντ», παίζοντας ρώσικη ρουλέτα με την λίρα που καταρρέει.
Τρεις νέες καρατομήσεις τραπεζιτών από τον Ερντογάν
Χθες, με μια νέα κίνηση-καμικάζι, απέλυσε όλα τα στελέχη της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας που είχαν διαφωνήσει με την μείωση των επιτοκίων. Εστειλε απ’ ευθείας την ισοτιμία της λίρας στα τάρταρα και σε νέο αρνητικό ιστορικό ρεκόρ, άφησε τις αγορές και άνοιξε τον ασκό του Αιόλου όπως, τουλάχιστον, δείχνουν οι δραματικές προειδοποιήσεις των διεθνών τραπεζών.
Ο Ερντογάν απέλυσε τρία κορυφαία στελέχη της κεντρικής τράπεζας: Τους δύο υποδιοικητές Σεμίχ Τουμέν και Ουγκούρ Ναμίκ Κουτσούκ και το μέλος του Δ.Σ. Αμπντουλάχ Γιαβάς. Οι αλλαγές ήρθαν μετά από μια συνάντηση αργά την Τετάρτη μεταξύ του Ερντογάν και του διοικητή Σαχάπ Καβτσίογλου, σύμφωνα με το Bloomberg.
Και οι τρεις είχαν διαφωνήσει με κεντρικές επιλογές που είχε πάρει ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Σαχάπ Καβτσίογλου, καθ’ υπαγόρευση του Ταγίπ Ερντογάν. Οι Γιαβάς και Κουτσούκ είχαν διαφωνήσει με την τελευταία απόφαση της νομισματικής επιτροπής για μείωση των επιτοκίων και ο Τουμέν είχε αντιταχθεί στην πολιτική πωλήσεων των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας σε ξένο νόμισμα για να στηριχτεί η λίρα.
Τρόμος στις αγορές: Ερχεται νέα μείωση επιτοκίων;
Το γεγονός ότι τους αντικατέστησε με δύο πρόσωπα της απολύτως εμπιστοσύνης του, την Τάχα Τσακμάκ και τον Γιουσούφ Τούνα, τρομοκρατεί τις αγορές εν όψει ενός νέου, κρίσιμου σταθμού για την λίρα: Την επόμενη συνεδρίαση της νομισματικής επιτροπής στις 21 Οκτωβρίου, όπου όλοι πλέον φοβούνται πως ο Ερντογάν θα έχει δώσει εντολή νέας μείωσης των επιτοκίων στο Καβτσίογλου, παρ’ ότι ο πληθωρισμός στην Τουρκία εκρήγνυται και τρέχει πλέον με τον ιλιγιγιώδη ρυθμό του 19%.
Η ισοτιμία της λίρας έπεσε χθες στις 9,19 έναντι του δολαρίου, κάνοντας «βουτιά» 1% σε νέο αρνητικό ρεκόρ όλων των εποχών. Από τις αρχές του χρόνου έχει υποχωρήσει κατά 19% εν μέσω των ανησυχιών για την ασύμετρη νομισματκή πολιτική που ακολουθεί η χώρα. Τωρα, ο φόβος είναι ότι έπεται ακόμη μεγαλύτερη κατάρρευση, με δεδομένη την διακήρυξη του Ερντογάν ότι παραμένει αταλάντευτα «εχθρός» των υψηλών επιτοκίων.
Τον Σεπτέμβριο η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έκανε την πρώτη ακτιβιστική κίνηση: Μείωσε απροσδόκητα το παρεμβατικό της επιτόκιο στο 18% από 19% παρ’ ότι ο πληθωρισμός άγγιζε το 20%.
Η απόφαση αυτή, όπως και η χθεσινή απόλυση των τριών τραπεζιτών, ερμηνεύεται από τις αγορές ως νέα ευθεία παρέμβαση του Ερντογάν στην ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Σύμφωνα με το Reuters, οι παρεμβάσεις αυτές έχουν οδηγήσει πλέον σε πλήρη απώλεια της αξιοπιστίας της τουρκικής κεντρικής τράπεζας, καθώς έχει προηγηθεί και η αποπομπή από τον Ερντογάν τριών διοικητών της κεντρικής τράπεζας μέσα στα τελευταία δυόμιση χρόνια.
Δραματικές προειδοποιήσεις από τις διεθνείς τράπεζες
Τούτων δοθέντων, οι προβλέψεις των διεθνών αναλυτών και τραπεζών για το μέλλον της λίρας είναι πια σχεδόν δραματικές: Η ιαπωνική Mitsubishi UFJ προειδοποιεί ότι η υποτίμηση της λίρας θα επιταχυνθεί, και δη άμεσα.
“Υπάρχει πλέον αυξημένος κίνδυνος να επιταχυνθεί η εξασθένιση της λίρας βραχυπρόθεσμα μετά την ανακοίνωση ότι ο πρόεδρος Ερντογάν απέλυσε τρία μέλη της επιτροπής καθορισμού επιτοκίων της CBRT”, αναφέρει σε έκθεσή της.
“Οι τελευταίες εξελίξεις», προσθέτει, «παρέχουν περαιτέρω στοιχεία για την ισχυρή επιρροή του προέδρου Ερντογάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής στην Τουρκία και της έλλειψης ανεξαρτησίας της TCMB (της τουρκικής κεντρικής τράπεζας). Θα δημιουργήσει περαιτέρω αμφιβολίες μεταξύ των επενδυτών σχετικά με την επιθυμία/ικανότητα της Τουρκίας να περιορίσει τους αυξανόμενους κινδύνους πληθωρισμού που θα συνεχίσουν να διαβρώνουν την αξία της λίρας”.
“Οι πιθανότητες μιας νέας μείωσης των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση στις 21 Οκτωβρίου έχουν πλέον αυξηθεί. Υπό το φως αυτών των εξελίξεων, η λίρα θα συνεχίσει να αποδυναμώνεται πιο γρήγορα και περισσότερο από ό,τι περιμέναμε”, καταλήγει η ιαπωνική τράπεζα.
