Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε επενδύσει πολλά στο ταξίδι του στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να απευθυνθεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ: επεδίωκε συναντήσεις με τον Τζο Μπάιντεν και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ήθελε να ζητήσει αλλαγές στη σύνθεση των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, να προμοτάρει το βιβλίο του, να εγκαινιάσει τον «Οίκο της Τουρκίας», γενικώς να προβάλλει την εικόνα ενός ηγέτη με ισχύ και δυναμική.
Καθώς ο Τούρκος πρόεδρος ετοιμάζεται να αναχωρήσει από το «Μεγάλο Μήλο», ο απολογισμός της επίσκεψής του μοιάζει πολύ πιο φτωχός. Η ομιλία του στη ΓΣ του ΟΗΕ πραγματοποιήθηκε σε μισοάδεια αίθουσα -και λόγω της πανδημίας του κοροναϊού-, οι πολυπόθητες συναντήσεις με τον Μπάιντεν και τον Μητσοτάκη δεν έγιναν ποτέ, μια ομιλία του με επιχειρηματίες ήταν μάλλον άνευρη και σίγουρα δεν τους έκανε σοφότερους για το μέλλον των τουρκο-αμερικανικών σχέσεων.
Πανηγύρια προπαγάνδας
Τι έμεινε; Τα εγκαίνια του «Τουρκικού Οίκου», ενός ουρανοξύστη 36 ορόφων στην καρδιά του Μανχάταν, όπου θα στεγαστούν από τούδε οι διπλωματικές και πολιτιστικές αποστολές της χώρας στη Νέα Υόρκη, ένα έργο που κόστισε πολλά εκατομμύρια δολάρια. Ο Ερντογάν φρόντισε να προβάλλει πολύ το συγκεκριμένο έργο και ο προπαγανδιστικός μηχανισμός του έκανε το παν για να δώσει πανηγυρικό τόνο στα εγκαίνια, αλλά φαίνεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος κρούει ανοιχτές θύρες.
Μόνο οι πολύ φανατικοί οπαδοί του, οι παρατρεχάμενοι του ΑΚΡ και οι Τούρκοι επιχειρηματίες μοιάζουν να ενδιαφέρονται για τα προπαγανδιστικά σόου του Ερντογάν και οι τελευταίοι θα είναι από τους πρώτους που θα τον εγκαταλείψουν μόλις φανεί ότι ο Τούρκος πρόεδρος είναι σε αποδρομή από την εξουσία, όπως έχουν κάνει με τόσες και τόσες κυβερνήσεις στο παρελθόν. Για τους υπόλοιπους Τούρκους, ο «Τουρκικός Οίκος» είναι απλώς πεταμένα λεφτά σε μια περίοδο που η χώρα έχει προβλήματα.
Τα όνειρα του Ερντογάν
Τι άλλο μένει; Η προσπάθεια του Ερντογάν να πείσει ότι ο ίδιος και ο Μπάιντεν βρίσκονται «στην ίδια σελίδα» κατά την αγγλική έκφραση, έστω κι αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν τον συνάντησε (ωστόσο, είδε τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας και της Βρετανίας) και το προμοτάρισμα του βιβλίου του «Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός»: ο Τούρκος πρόεδρος μετέφερε μαζί του κούτες με αντίτυπα σε διάφορες γλώσσες προκειμένου να τα μοιράσει στους ηγέτες που θα συναντούσε.
Στο επίκεντρο του βιβλίου βρίσκεται το αίτημα της Τουρκίας για «άνοιγμα» του αριθμού των μονίμων μελών του ΣΑ του ΟΗΕ που σήμερα είναι πέντε (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία), ώστε να «χωρέσει» και αυτή. Γίνεται; Μάλλον όχι και σίγουρα όχι στην τρέχουσα συγκυρία, όσο κι αν ο Ερντογάν θα ήθελε κάτι τέτοιο διακαώς, ώστε να δείξει ότι οι μαξιμαλιστικές φιλοδοξίες του έχουν αντίκρυσμα και πέρα από τους μηχανισμούς προπαγάνδας που έχει στη διάθεσή του.
Βατερλό με Μητσοτάκη
Όσο για την συνάντηση με Μητσοτάκη, που ο Ερντογάν προανήγγειλε αναχωρώντας από την Τουρκία, μάλλον η εικόνα του Έλληνα πρωθυπουργού να συναντάται με τον μεγάλο αντίπαλό του, τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, δεν ταίριαζε με τις επιδιώξεις της Άγκυρας, ούτε έδειξε ότι ο Ερντογάν και οι συνεργάτες του έχουν καλή εικόνα για το πώς γίνονται αυτά τα πράγματα και πώς μπορούν να αξιοποιήσουν τη ΓΣ του ΟΗΕ για σημαντικές επαφές.
Τελικά, παρά τους πανηγυρικούς τόνους της Άγκυρας, την επίσκεψη Ερντογάν στη Νέα Υόρκη θα «στοιχειώνουν» τα λόγια του Μπουλέντ Αρίντς, ο οποίος μαζί με τον Ερντογάν και τον Αμπντουλάχ Γκιούλ ίδρυσαν το 2001 το ΑΚΡ: η προπαγάνδα τελειώνει εκεί που αρχίζουν τα προβλήματα. Ο Αρίντς τόνισε ότι μια κρίση ακρίβειας έφερε το ΑΚΡ στην εξουσία και μια κρίση ακρίβειας θα το ρίξει από εκεί, υπενθυμίζοντας στον Ερντογάν ότι τα βιβλία και οι ουρανοξύστες δεν τρώγονται…
