Ένα άρθρο της Washington Post από τον αρθρογράφο της Φαρίντ Ζακάρια θέτει ορισμένα κρίσιμα θέματα για το που βαδίζει η Αμερικανική Δημοκρατία. Ιδού, επιγραμματικά, τα βασικότερα:
- Τα μεγαλύτερα προσόντα της Αμερικής – η συνταγματική της δημοκρατία και ο δημοκρατικός της χαρακτήρας – κινδυνεύουν σήμερα να καταρρεύσουν.
- Ο πρόεδρος Τραμπ χρησιμοποιεί εμπρηστικό λόγο που διχάζει το Αμερικανικό λαό, όπως: «Οι ριζοσπάστες Δημοκρατικοί αντίπαλοί μας υποκινούνται από μίσος, προκατάληψη και οργή». «Θέλουν να σας καταστρέψουν και θέλουν να καταστρέψουν τη χώρα μας όπως τη γνωρίζουμε».
- Είναι πλέον φανερό ότι η πόλωση είναι τόσο μεγάλη, που όλα περνούν μέσα από ένα κομματικό πρίσμα και δημιουργούν δηλητηριώδη ατμόσφαιρα.
- Στο παρελθόν οι ΗΠΑ επιβίωσαν από τον μακαρθισμό, το Βιετνάμ και το Γουοτεργκέιτ. Όλες αυτές οι μάχες εξήψαν τα πάθη, αλλά τελικά έλαβαν τέλος, αν και όχι χωρίς πίκρες και απογοητεύσεις. Η ιστορία, ακόμη και η ιστορία μιας ισχυρής και επιτυχημένης χώρας όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είναι μια συλλογή επεισοδίων με καλό τέλος. Είναι γεμάτη με μάχες, με νίκες, ήττες και ισοπαλίες.
- Είναι διαφορετική αυτή η φορά; Ενδεχομένως. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διέρχονται μέσα από διαδικασία που καμιά πλούσια και σταθερή δημοκρατία δεν έχει ποτέ ζήσει: η ιστορικά κυρίαρχη ομάδα της μετατρέπεται σε πολιτική μειονότητα και οι μειονότητες διεκδικούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά τους. Ένα στοιχείο είναι χαρακτηριστικό: Το 70% σχεδόν των Αμερικανών ηλικιωμένων είναι λευκοί και χριστιανοί. Μόνο το 29% των νεαρών ενηλίκων είναι λευκοί και χριστιανοί.
- Υπάρχει και μια άλλη ανησυχητική τάση που απειλεί τον συνταγματικό χαρακτήρα της Αμερικής: η ολοένα αυξανόμενη ισχύς της προεδρίας. Αν το Κονγκρέσο δεν μπορεί να ασκεί πλήρως τις εποπτικές του ικανότητες, να λαμβάνει τα έγγραφα που χρειάζεται και να καλεί τους αξιωματούχους να καταθέτουν, η προεδρία μετατρέπεται σε εκλεγμένη δικτατορία.
- Η νομοθεσία και η κουλτούρα μετά το Γουοτεργκέιτ είχαν πείσει πολλούς Αμερικανούς ότι τα πράγματα είναι υπό έλεγχο. Οι φόβοι όμως που επικράτησαν στο πολιτικό σκηνικό μετά την 11η Σεπτεμβρίου αποδείχθηκαν η πύλη για μια εκτελεστική εξουσία εκτός ελέγχου. Ο πρόεδρος απέκτησε τη δυνατότητα να παρακολουθεί τη ζωή των Αμερικανών, να χρησιμοποιεί στρατιωτική ισχύ κατά βούληση, να βασανίζει κρατουμένους και να φυλακίζει ανθρώπους επ’ αόριστον. Ο πρόεδρος μπορεί τώρα να διατάζει την εκτέλεση Αμερικανών πολιτών που χαρακτηρίζονται – από αυτόν – τρομοκράτες.
- Ο Τραμπ δείχνει να πιστεύει ότι το μεγάλο πρόβλημα της Αμερικής είναι πως η προεδρία είναι πολύ αδύναμη. Ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συμπεριφέρονται σαν να μην υπάρχει το Κονγκρέσο. Η αισιοδοξία για το μέλλον της Αμερικής υποχωρεί ραγδαία.
