Με τον πληθωρισμό να καλπάζει οδηγώντας στην ένδεια εκατομμύρια τούρκους και με τις τουρκικές τράπεζες να κλονίζονται, ο Ταγίπ Ερντογάν ανακαλύπτει τώρα και οικονομικό πραξικόπημα:
Όπως δήλωσε ο τούρκος πρόεδρος, η κυβέρνησή του έχει αποτρέψει εξωτερικές επιθέσεις κατά της οικονομίας της που στόχο είχαν να γονατίσει τη χώρα και την λίρα. Προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, ο Ερντογάν την Πέμπτη και παρομοίωσε τα κίνητρα πίσω από τις εν λόγω «επιθέσεις» με την υποτιθέμενη αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Οι «αόρατοι» εξωτερικοί εχθροί
Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του επιρρίπτουν συχνά πυκνά την ευθύνη για την οικονομική διάλυση της χώρας σε αόρατους εξωτερικούς εχθρούς και επιθέσεις που λένε ότι σχεδιάστηκαν διεθνώς από ξένες δυνάμεις ή ομάδες που θεωρούνται τρομοκράτες από την Άγκυρα. Ο τούρκος πρόεδρος, για μια ακόμη φορά, έρχεται να υποστηρίξει τώρα ότι η αστάθεια στη λίρα, η οποία σημειώνει το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο εδώ και μήνες, ήταν αποτέλεσμα τέτοιων επιθέσεων.
«Υπάρχουν παιχνίδια που σχεδιάζονται μέσω της συναλλαγματικής ισοτιμίας, του πληθωρισμού, του τριγώνου των επιτοκίων. Αυτό το παιχνίδι έχει τον ίδιο στόχο: να βάλει την οικονομία μας σε κρίση, όπως και η 15η Ιουλίου (απόπειρα πραξικοπήματος)”, δήλωσε ο Ερντογάν σε μέλη του κυβερνώντος κόμματος του ΑΚΡ.
Reuters: Νέα ανακεφαλαιοποίηση για τις τουρκικές τράπεζες
Το μήνυμα Ερντογάν περί διεθνούς «οικονομικού πραξικοπήματος» ήρθε την ώρα που ο πληθωρισμός στην Τουρκία καλπάζει στο 17,5%, τα επιτόκια βρίσκονται στο 19% και οι τουρκικές τράπεζες δίνουν μάχη επιβίωσης ενώπιον του δυσθεώρητου κόστους δανεισμού.
Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες που μεταδίδει το Reuters οι κρατικές τουρκικές τράπεζες έχουν φθάσει σε οριακό σημείο κεφαλαιακής επάρκειας και προωθείται η εκ νέου ανακεφαλαιοποίησή τους.
Το Reuters, επικαλούμενο κυβερνητικές και τραπεζικές πηγές στην Αγκυρα, δείχνει ως πιθανότερο σενάριο μια νέα, ισχυρή κεφαλαιακή «ένεση» από τα δημόσια ταμεία, προκειμένου οι κρατικές τράπεζες να αντέξουν και να σηκώσουν το βάρος του νέου γύρου μαζικού δανεισμού που σχεδιάζει για το φθινόπωρο ο τούρκος πρόεδρος, προκειμένου να κρατήσει ζωντανή την οικονομία μετά την πανδημία.
Διπλασίασαν τον δανεισμό εν μέσω πανδημίας
Οι κρατικές τράπεζες της Τουρκίας, σε αντίθεση με τις ιδιωτικές οι οποίες κινήθηκαν πολύ πιο συντηρητικά, σήκωσαν το μεγάλο βάρος του δανεισμού και στην διάρκεια της πανδημίας. Κατά την περσινή χρονιά σχεδόν διπλασίασαν τις χορηγήσεις προκειμένου να στηρίξουν την κυβερνητική προσπάθεια συγκράτησης της ύφεσης.
Το σχέδιο των νέων κεφαλαιακών ενισχύσεων έρχεται την ώρα που εκκρεμούν και οι αποφάσεις για την εξυγίανση των κρατικών τραπεζών από τον υψηλό όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων που τις βαραίνουν. Τα δύο σενάρια που συζητώνται είναι είτε η μεταβίβασή τους σε funds ειδικού σκοπού, είτε η δημιουργία bad bank η οποία θα αναλάβει τα NPLs.
Αξιωματούχος του Κρατικού Επενδυτικού Ταμείου της Τουρκίας δήλωσε στο Reuters ότι η κεφάλαιακή επάρκεια των κρατικών τραπεζών «παραμένει σε καλά επίπεδα». Ο ίδιος ωστόσο πρόσθεσε πως το Ταμείο «παραμένει πάντα σε ετοιμότητα για να τις στηρίξει εάν χρειαστεί».
Στις αρχές του 2020 το Ταμείο χρηματοδότησε τις τρεις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες της χώρας με 21 δις λίρες (2,5 δις δολάρια). Αμέσως μετά οι χορηγήσεις των τριών τραπεζών εκτοξεύτηκαν κατά 90%, με συνέπεια η κερδοφορία τους να βυθιστεί σε περιβάλλον εξαιρετικά υψηλού κόστους δανεισμού (το βασικό επιτόκιο της κεντρικής τράπεζας παραμένει στο 19%).
Η «βουτιά» των κερδών και ο συναγερμός από την Fitch
Στο πρώτο τρίμηνο του 2020 οι τρεις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες είδαν τα κέρδη τους να συρρικνώνονται κατακόρυφα: Τα καθαρά κέρδη της Halkbank έκαναν βουτιά 93%, της Vakifbank μειώθηκαν κατά 56% και της Ziraat κατά 49%.
Στον αντίποδα οι μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες – Garanti Bank, Is Bank και Yapi Kredi –διατήρησαν, αν μη τι άλλο, σταθερή την κερδοφορία τους.
Μόλις τον περασμένο μήνα η Fitch Ratings είχε απευθύνει ισχυρή προειδοποίηση για την κατάσταση των τουρκικών κρατικών τραπεζών επισημαίνοντας πως «οι κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί» λόγω της μεγάλης πιστωτικής τους επέκτασης και την έκθεσής του σε τομείς ευάλωτους στην πανδημία όπως ο τουρισμός και η φιλοξενία. Επιπροσθέτως, η Fitch τόνισε ότι οι τουρκικές κρατικές τράπεζες είναι ήδη επιβαρυμένες με υψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια στους κλάδους της ενέργειας και των κατασκευών.
