Σκηνικό γενικευμένης αντίδρασης για την κλιμακούμενη προκλητικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, διαμορφώνεται το τελευταίο εικοσιτετράωρα. Στο κάδρο των αντιδράσεων – και των πιέσεων – προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την Ουάσιγκτον, προστέθηκαν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ιταλία, ενώ ευθυγραμμισμένη στην ίδια γραμμή είναι και η Αθήνα.
«Στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειοεκδηλώνονται κινήσεις που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο. Οι πρόσφατες κινήσεις της Τουρκίας παραβιάζουν κατάφωρα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Η Κύπρος ζητά την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Προσδοκώ στη συμβολή των ΗΠΑ για ένα πιο εποικοδομητικό κλίμα συνεργασίας» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προς τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών.
- Η απάντηση του Μάικ Πομπέο ήταν άμεση, αφού διεμήνυσε στην Άγκυρα από την Αθήνα ότι δεν μπορεί να κάνει παράνομες γεωτρήσεις.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, ήταν σαφής αναφορικά κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ομόλογό του Νίκο Δένδια, χαρακτηρίζοντας τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας “παράνομες” και “απαράδεκτες”
- «Έχουμε πει στους Τούρκους ότι η παράνομη γεώτρηση είναι απαράδεκτη και ότι θα συνεχίσουμε τη διπλωματική δράση μας προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι – όπως κάνουμε πάντα – διασφαλίζεται η διεξαγωγή νόμιμης δραστηριότητας όπου αυτή γίνεται βάσει του διεθνούς δικαίου».
Η διεθνής αυτή πίεση προς τον Τούρκο πρόεδρο εκδηλώθηκε καθώς
- Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ανησυχούν για τη διευρυνόμενη παρουσία της Ρωσίας στη Μεσόγειο, ενώ θεωρούν “ασταθή” σύμμαχο την Τουρκία του Ερντογάν.
- Στην Αθήνα, με την επίσκεψη Πομπέο και την υπογραφή νέας διευρυμένης «αμυντικής συμφωνίας», επισημοποιήθηκε ο στρατηγικός ρόλος της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή, με την Ουάσιγκτον να αναβαθμίζει την Αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα σε «μακρύ σύνορο των ΗΠΑ» στη Μεσόγειο και να ευνοεί (στην ουσία να συντονίζει) τη δημιουργία ισχυρού στρατηγικού άξονα μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου.
- Στην Άγκυρα κλιμακώνονται οι δηλώσεις κορυφαίων Τούρκων αξιωματούχων, αλλά και του ίδιου του Ερντογάν, που επιδόθηκαν σε κρεσέντο προκλήσεων περί “αδιάκοπης δραστηριότητας στην Ανατολική Μεσόγειο”.
Η πιθανή Αμερικάνική αντίδραση σε νέα «Ίμια»
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ ενώ απέφυγε να αποκαλύψει αν η Ουάσιγκτον εξετάζει την παροχή κάποιων εγγυήσεων έναντι της τουρκικής επιθετικότητας, έκανε μια γενική τοποθέτηση στήριξης της Ελλάδας και άφησε σαφή υπονοούμενα για τις αντιδράσεις των ΗΠΑ σε περίπτωση Τουρκικής απειλής στο Αιγαίο.
Ερωτηθείς για την αντίδραση των ΗΠΑ σε περίπτωση νέων «Ιμίων» (κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος) ο κ. Πομπέο διευκρίνισε πως δεν πιστεύει ότι θα χρειαστεί να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Ωστόσο δήλωσε:
- «Να είστε βέβαιοι ότι θα δράσουμε για να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τις βασικές αξίες της κυριαρχίας ενός κράτους, του κράτους Δικαίου και της προστασίας της ιδιωτικής περιουσίας».
- Στη συνέχεια άφησε σαφή υπονοούμενα για τις Αμερικανικές αντιδράσεις σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο: Έφερε το παράδειγμα της Ρωσίας που, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, οι ΗΠΑ σε αντίθεση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν σε κυρώσεις για το θέμα της Κριμαίας, επιχειρώντας με αυτό τον τρόπο να στείλει ένα μήνυμα στην Άγκυρα πως, αν θέλει η Ουάσιγκτον, έχει τρόπους να αντιδράσει και, αν χρειαστεί, δεν θα διστάσει να το κάνει.
«Ένα από τα καλά που υπάρχουν με το να γίνεται αυτή η συζήτηση τώρα και όχι πριν από ενάμιση χρόνο είναι ότι δεν χρειάζεται τώρα να μιλάμε υποθετικά. Έχουμε μπει σε διάλογο με πάρα πολλές χώρες, δείτε τον διάλογο με την Ελλάδα» είπε ο κ. Πομπέο και συμπλήρωσε πως «εμείς προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα αίσθημα ότι δεν είναι αυτός ένας τρόπος για να ευημερούν οι χώρες».
Η δήλωση αυτή του Πομπέο, η οποία μάλιστα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη γείτονα -με τα ΜΜΕ σε μια πρώτη αποτίμηση να κάνουν λόγο για «δήλωση σκάνδαλο»– φαίνεται πως ήταν αρκετή προκειμένου να κινητοποιήσει τη διεθνή κοινότητα να πάρει σαφή θέση στο «γεωστρατηγικό πόκερ» που παίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στη«γραμμή» Πομπέο Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία
Στη«γραμμή» Πομπέο, ο οποίος από την Αθήνα έστειλε αυστηρά μηνύματα στην Τουρκία για τις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κινήθηκαν Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Ιταλία.
Η αρχή έγινε με τον Βρετανό υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος επέκρινε τις γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Κύπρο.
- «Κατέστησα απολύτως σαφές ότι η Βρετανία επικρίνει οποιαδήποτε γεώτρηση σε ύδατα κοντά στην Κύπρο, αλλά στηρίζει το δικαίωμα της Κύπρου να εξορύσσει πετρέλαιο στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη» τόνισε ο υφυπουργός αρμόδιος για την Ευρώπη, Κρίστοφερ Πίντσερ.
Ο Πίντσερ πρόσθεσε ότι ο πλούτος που ενδεχομένως προκύψει από την εξόρυξη πετρελαίου θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί προς όφελος όλων των Κυπρίων.
- Η Γαλλία αποδοκιμάζει την αποστολή ενός τουρκικού γεωτρύπανου στα ύδατα ανατολικά της νότιας Κύπρου χαρακτηρίζοντάς την ως «εχθρική ενέργεια», που είναι πιθανό να οδηγήσει σε «κλιμάκωση των εντάσεων» στην περιοχή.
«Η άφιξη ενός νέου Τουρκικού γεωτρύπανου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου» δήλωσε εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών, σε ανακοίνωσή του.
«Πρόκειται για μια εχθρική κίνηση, από αυτές που προωθούν μια κλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο» προστίθεται.
Σε ανακοίνωση προέβη και η ιταλική κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.
Η Ιταλία μέσα από την ανακοίνωση καλεί την Τουρκία να επανέλθει σε μια πιο εποικοδομητική στάση το συντομότερο δυνατό αλλά και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- «Η Ιταλία ανησυχεί για τις παράνομες δραστηριότητες που πραγματοποιεί το τουρκικό σκάφος Γιαβούζ στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, νότια του νησιού. Επαναλαμβάνουμε το αίτημά για σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να αποφεύγονται οι παράνομες ενέργειες στην περιοχή».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κύπρος και ο Ερντογάν
[more]
H ανακοίνωση του Ιταλικού ΥΠΕΞ συνεχίζει:
«Τον Ιούλιο, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αποφάσισε πολιτικά μέτρα ώστε να ανταποκριθεί στις τουρκικές πρωτοβουλίες στην Ανατολική Μεσόγειο, σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Αποφάσισε επίσης να παραμείνει στην ουσία. Με τους εταίρους μας, επιλέξαμε μια σταθερή αλλά σταδιακή και αναστρέψιμη προσέγγιση για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο. Ελπίζουμε ειλικρινά ότι αυτό το αποτέλεσμα να είναι ακόμα δυνατό και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα επανέλθει σε μια πιο εποικοδομητική στάση το συντομότερο δυνατό» καταλήγει η ανακοίνωση.
Απτόητος ο Ερντογάν διαπραγματεύεται την αποστολή και τρίτου γεωτρύπανου
Παρά τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, ο Ερντογάν δήλωσε πως η Τουρκία διαπραγματεύεται την αποστολή και τρίτου γεωτρύπανου.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε, επίσης, ότι το Φατίχ συνεχίζει τη γεώτρησή του στην ανατολική Μεσόγειο και τώρα έστειλαν και το Γιαβούζ για γεώτρηση στο “Μόρφου 1”.
Σε ομιλία του στην “29η Σύνοδο Διαβούλευσης και Αξιολόγησης” του κόμματος του στο Κιζίλτσαχαμάμ, δήλωσε «συνεχίζουμε αδιάκοπα τις εργασίες γεώτρησής μας στην ανατολική Μεσόγειο. Το γεωτρύπανο Φατίχ κατέβηκε κάτω από τα 4 χιλιάδες μέτρα. Πρέπει να κατέβει κι άλλο. Πρώτα ο Αλλάχ θα γίνει και αυτό».
- Ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι το «το Γιαβούζ το οποίο προσθέσαμε φέτος στον στόλο μας αφού ολοκλήρωσε την αποστολή του στην Καρπασία, το στείλαμε στη γεώτρηση Μόρφου-1. Το ερευνητικό πλοίο Ορούτς Ρέις ολοκλήρωσε το 30% των ερευνών του ανοιχτά της Αττάλειας».
Ο Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι συνεχίζουν εντατικά τις εργασίες γεώτρησης και έρευνας τόσο στη ξηρά όσο και στη θάλασσα, προσθέτοντας ότι έχουν πλέον δύο ερευνητικά πλοία και δύο γεωτρύπανα. «Στο μεταξύ γίνονται διαπραγματεύσεις για ένα ακόμη γεωτρύπανο, θα προστεθεί και αυτό, και με τρία γεωτρύπανα που θα είναι εξολοκλήρου δικά μας και επομένως δεν θα έχουμε πρόβλημα, αναζητώντας γεωτρύπανα από τη διεθνή αγορά να νοικιάσουμε», κατέληξε.
[/more]
