Ό,τι συνέβη στη Νέα Σμύρνη γίνεται στη χώρα μας πολλά χρόνια τώρα…

    Η ελληνική Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή
    Του Γιώργου Βερνίκου*

    Τα πρόσφατα γεγονότα στην Πλατεία της Νέας Σμύρνης επαναφέρουν στην επικαιρότητα μια σειρά από βίαια γεγονότα που συμβαίνουν στη χώρα μας επί πολλά χρόνια.

    Πριν σαράντα χρόνια(!) έγραψα το επισυναπτόμενο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ με αφορμή τα βίαια γεγονότα της 7ης επετείου του Πολυτεχνείου στις 16 Νοεμβρίου του 1980, όπου κατά τη  διάρκεια επεισοδίων έχασαν τη ζωή τους και δύο άνθρωποι.

    Αφήνω στον αναγνώστη να κάνει τους δικούς τους συνειρμούς για το πόσο η ιστορία επαναλαμβάνεται, ποιες είναι οι ομοιότητες και τι έχει αλλάξει από τότε.  Η ανάλυση έχει αστυνομία, πολλά κοινά σημεία με το τώρα και είναι γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι και κοινωνικές ομάδες που είναι κολλημένες με το χθες, καθώς και Ομάδες που επιδιώκουν και ανακυκλώνουν τη βία.

    Θεωρώ ότι η Αστυνομία, στη διάρκεια των ετών, έχει εκπαιδευτεί περισσότερο στη δημοκρατία με σαφές θεσμικό πλαίσιο που δεν έχει σχέση με το παρελθόν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι υποχρέωσή μας να εκπαιδεύεται συνέχεια, πιο επαγγελματικά και με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του πολίτη.  Άλλωστε ο πήχης συνέχεια ανεβαίνει και οι απαιτήσεις γίνονται εντονότερες.

    Επισημαίνω ότι η αξία της ζωής έχει γίνει πολυτιμότερη τα τελευταία χρόνια και αυτό καθορίζει το πολιτισμικό μας επίπεδο.  Οποιαδήποτε αμφισβήτηση της αξίας της ζωής -για οποιονδήποτε λόγο και μάλιστα όταν προέρχεται από μίσος και φανατισμό- είναι καθαρό πισωγύρισμα.  Η Επιτροπή Αλιβιζάτου, που συστάθηκε το 2019 για τα θέματα εκπαίδευσης και ελέγχου της αστυνομικής βίας, πρέπει να λειτουργεί ουσιαστικά και αποτελεσματικά.  Επιπρόσθετα, αν θέλουμε να προχωρήσουμε, είναι επιτακτική ανάγκη ν’ αναδειχθεί η σύνθεση και η συναίνεση ως πολιτική προτεραιότητα.

    Το συμπέρασμα από το συγκεκριμένο κείμενο, που ακολουθεί, είναι ότι από τα αντίστοιχα γεγονότα «θύμα είναι η δημοκρατία».  Πρέπει ν’ αφήσουμε πίσω το παρελθόν και οτιδήποτε μας διχάζει.  Ο κόσμος εξελίσσεται ταχύτατα και πρέπει με πειθώ και συναινέσεις να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες κοινωνικές συμμαχίες, ώστε η χώρα μας να προχωρήσει μπροστά.  Κάθε αμφιταλάντευση στην ανάγκη να προχωρήσουμε στις νέες συνθήκες, καταδικάζει τη χώρα μας στο περιθώριο, την οπισθοδρόμηση, την ανεργία ή και σε μισθούς πείνας και επιδομάτων.

     

    • Το παρακάτω άρθρο του Γιώργου Βερνίκου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα το ΒΗΜΑ πριν 40 χρόνια: Αυτόπτης μάρτυς στα γεγονότα της 16 Νοεμβρίου – ΘΥΜΑ: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

    Τα γεγονότα της 16ης Νοέμβρη 1980 έδειξαν για άλλη μια φορά ότι η Δημοκρατία έχει πολλούς εχθρούς και πολλούς αφελείς.

    Είναι όμως σημαντικό, μέσα σ’ ένα κλίμα απλοποίησης, ακόμα και συνθηματολογίας που διακατέχει όλη μας την πολιτική ζωή, να δούμε τα γεγονότα στην πραγματική τους διάσταση.

    Κατ’ αρχήν μερικά αίτια που οδήγησαν στα γεγονότα:

             ΠΡΩΤΟ: Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν άτομα τα οποία αισθανόμενα αφενός έντονα καταπιεσμένα, αφ’ ετέρου εκτιμώντας τη δυνατότητα μιας επαναστατικής προοπτικής είναι διατεθειμένα να συγκρουστούν κάθε στιγμή με την έννομη τάξη.

             ΔΕΥΤΕΡΟ:  Κάθε γενιά θέλει να γράφει τη δική της ιστορία.  Δεν είναι διατεθειμένη να ζήσει με την ιστορία άλλων.  Η γενιά μου –η γενιά του Πολυτεχνείου- είχε την «τύχη» να γράψει μια ιστορία, όπως και προηγούμενες γενιές.  Η σημερινή π.χ. φοιτητική γενιά έχει κουραστεί από αυτή την «ένδοξη ιστορία»  Είναι πολλές φορές που μας το έχουν δηλώσει αυτό κατηγορηματικά κα το έχουν δείξει κιόλας με ένα σωρό διαφορετικές εκδηλώσεις ζωής.  Αυτό μπορεί να είναι θετικό, αλλά και ταυτόχρονα πολύ επικίνδυνο.

             ΤΡΙΤΟ:  Υπάρχουν επίσης διάφορες κατηγορίες ατόμων.  Επί παραδείγματι τα αφελή άτομα.  Τα άτομα αυτά δεν έχουν σφαιρική γνώση της πραγματικότητας.  Μεταξύ άλλων μπορεί να νομίζουν –μη έχοντας προφανώς και εμπειρίες- ότι το να συγκρουστείς με την έννομη τάξη, έ! καμιά ξυλιά θα πέσει, κανένα σπρώξιμο, έχει και κάποιο ρομαντικό στοιχείο η όλη υπόθεση.  Δεν συνειδητοποιούν σ’ όλη τους την έκταση τι πάει να πει όταν σου λέει η Κυβέρνηση και η αστυνομία «ΑΠΑΓΟΡΕΥΩ τελεσίδικα να πας στην Αμερικάνικη Πρεσβεία», τι σημαίνει και τι δυνατότητες υποχώρησης υπάρχουν, τι ευθύνες και τι προοπτικές σημαίνει να πεις «ΟΧΙ ΕΓΩ ΠΑΩ ΓΙΑΤΙ ΕΤΣΙ ΕΓΩ ΤΟ ΚΡΙΝΩ ΣΚΟΠΙΜΟ».  (Άλλωστε συνήθως αυτοί τρώνε και το περισσότερο ξύλο, γιατί τα στελέχη με περισσότερη πείρα, φυσικό είναι να προφυλάσσονται καλύτερα).

    Υπάρχουν επίσης και οι μαζοχιστές όπως και ομάδες αλητών και προβοκατόρων, που ενσυνείδητα επωφελούνται, ενθαρρύνουν, διαστρέφουν καταστάσεις.

     

     Πως εξελίχτηκαν τα κυριότερα γεγονότα της Κυριακής.   

    Από το πρωί στο χώρο του Πολυτεχνείου συνεχιζόταν έντονη προσπάθεια της ΠΠΣΠ, της Β’ Πανελλαδικής και αυτόνομων, να πείσουν κόσμο για την αναγκαιότητα της πορείας στην Αμερικάνικη Πρεσβεία.  Ενδεικτικά αναφέρω δύο αντιπαραθέσεις, στις συζητήσεις «πηγάδια» όπου γινόταν εναλλαγή επιχειρημάτων:

             α) Μου αναφέρθηκε ότι πέρσι με τις καταλήψεις έγινε δυνατό η ανάκληση του νόμου 815 που σήμαινε ότι με δυναμικό τρόπο έγινε μια νίκη του φοιτητικού κινήματος.  Απάντησα ότι το σημαντικό στην παρούσα φάση είναι το φοιτητικό κίνημα να συνειδητοποιήσει ότι είναι σαν τον Ανταίο στον άθλο του Ηρακλή, που έχανε τη δύναμή του όταν αποκοβόταν από τη γη..

             Έτσι και το φοιτητικό κίνημα μπορεί να κερδίσει πολλές νίκες όταν η επιδίωξη έχει σχέση με το άμεσο αντικείμενό του, δηλαδή την εκπαίδευση και να απομονώνεται όταν αποκόβεται απ’ αυτή τη σύνδεση.

             β) Με ρωτήσανε, το πώς εγώ που είχα παίξει ένα τόσο σημαντικό ρόλο στα γεγονότα της Νομικής και του Πολυτεχνείου το 1973, δικαιολογούσα τις αποφάσεις της πλειοψηφίας της ΕΦΕΕ και των κοινοβουλευτικών Νεολαιών (που υποστήριζαν πορεία μέχρι τη Βουλή);  Μήπως αυτό ήταν για μένα κάμψη αγωνιστικότητας;  Απάντησα ότι κάτι που ήταν ταχτικά σωστό και δικαιώθηκε τότε, μπορεί να καταλήξει φτωχός και επικίνδυνος μιμητισμός σήμερα.  Ότι όταν είσαι μια μικρή και πρακτικά ανεύθυνη ομάδα μπορείς να λες και να κάνεις πράγματα μέχρι εκεί που σε πάει η συνείδησή σου.  Όταν όμως έχεις την ευθύνη μεγάλων αριθμών ατόμων και διακινδυνεύεις πολλά, δεν λαμβάνεις αποφάσεις χωρίς να υπολογίζεις τις συνέπειες, χωρίς να χαράσσεις προοπτική –άμεση και μακρινότερη- χωρίς να είσαι σίγουρος ότι θα νικήσεις, ανοίγοντας συγχρόνως τη δυνατότητα μιας καλύτερης εναλλακτικής λύσης.

     Μέσα στο πιο πάνω κλίμα και μια λογική πραγματικά επικίνδυνη για τη δημοκρατία, οι ομάδες που αναφέραμε κατέβηκαν στην πορεία με σκοπό να προχωρήσουν προς την Αμερικάνικη Πρεσβεία.

    Τη στιγμή της σύγκρουσης βρέθηκα στη γωνία Βασ. Σοφίας και Πανεπιστημίου.  Η σύγκρουση έγινε «κατά μέτωπο» με την αστυνομία και με ιδιαίτερη βιαιότητα.  Μετρημένες στα δάχτυλα θυμούμαι τόσο έντονες και άμεσες συγκρούσεις.

    Σκηνή α:  Διαδηλωτή που τον χτυπάνε 5-6 των ΜΑΤ, τον σύρουν αιμόφυρτο στα σκαλιά της Βουλής κάτι αστυφύλακες να τον περιθάλψουν.  Ένας αξιωματικός φωνάζει: «πάρτε τον από δω, πάρτε τον από δω» και τον σπρώχνει πίσω, όπου πάλι τα 5-6 ΜΑΤ τον ξανασακατεύουν στο ξύλο.

    Σκηνή β:  Μια διμοιρία ΜΑΤ ετοιμάζεται να επέμβει.  Οι άνδρες φοβούνται.  Βλέπω το πόδι ενός να τρέμει.  Ο επικεφαλής του φωνάζει:  «Μη φοβάστε βρε».

    Ανάφερα τις δύο πιο πάνω σκηνές, προσπαθώντας να ζυγιάσω τα πράγματα.  Οι αστυνομικοί σε δράση είναι σαν «λυσσασμένα σκυλιά που θυμίζουν ΕΣΑ».  Προφανώς κάποιος τους εκπαιδεύει έτσι.  Και δικαιολογία είναι ότι διαφορετικά δεν θα υπήρχε πειθαρχία, πάθος στο καθήκον -απαραίτητο για κάθε δουλειά, έστω και του να δίνεις ξύλο-, αποτελεσματικότητα.  Αλλά εδώ βλέπω ότι υπάρχει ένας άλλες μεγάλος –ίσως ο μεγαλύτερος- εχθρός της δημοκρατίας.

     Αυτή η ξέφρενη, ισοπεδωτική, έναντι δικαίων κα αδίκων, σαδιστική σε πολλές της εκφράσεις επίθεση πολλών αστυνομικών -και παρακρατικών που είχαν καιρό να εμφανιστούν- δεν μπορεί παρά να αποτελεί τον αντίποδα των άλλων εχθρών που αναφέραμε.

    Αυτή ήταν η αίσθηση που είχα την Κυριακή το βράδυ.  Ότι η δημοκρατία κινδυνεύει από δύο άγρια συμπλεκόμενες ομάδες.

    Δεν θα αναφερθώ, τελειώνοντας, στους διαδηλωτές που θέλησαν να προχωρήσουν στην Αμερικάνικη Πρεσβεία.  Πάντα θα υπάρχουν σ’ όλες τις κοινωνίες τέτοια άτομα.  Αλλά ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών ήταν οπωσδήποτε -σε σχέση με την πραγματική έκταση των γεγονότων- μεγάλη ήττα της αστυνομίας, της κυβέρνησης και της Δημοκρατίας.

    *Ο Γιώργος Βερνίκος σήμερα είναι επιχειρηματίας.  Υπήρξε ηγετικό στέλεχος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος.

    Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
    Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

    Καμία δημοσίευση για προβολή