Ήταν ο σεϊχης που έμεινε στην ιστορία ως «ο άνθρωπος που γονάτισε την Δύση» στην πετρελαϊκή κρίση του 1973. Και που ταύτισε το όνομά του με τους μεγάλους πολέμους του πετρελαίου – από τον Πόλεμο των Εξι Ημερών έως τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ.
Ο σαουδάραβας σεϊχης Ζακί Γιαμανί πέθανε στο Λονδίνο σε ηλικία 91 ετών, αφήνοντας την σφραγίδα του στις πιο μεγάλες, και ενίοτε και πιο σκοτεινές παγκόσμιες μάχες της πετρελαϊκής ιστορίας.
Ποιος ήταν ο Ζακί Γιαμανί
Ο Γιαμανί δεν ανήκε στην βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας. Τον εντόπισε όμως, τον ξεχώρισε και τον έχρισε σεϊχη και υπουργό Πετρελαίου ο βασιλιάς Φαϊζάλ – όλα αυτά στην περίοδο της μεγάλης ανόδου της αραβικής πετρελαϊκής ισχύος.
Το 1960 πρωταγωνίστησε στην ίδρυση του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών, του γνωστού ΟΠΕΚ.
Το 1967, στον Πόλεμο των Έξι Ημερών είχε επιχειρήσει, χωρίς επιτυχία, να επιβάλει εμπάργκο σε όσες χώρες συνεργάζονταν με το Ισραήλ.
Ο,τι δεν πέτυχε τότε το πέτυχε έξι χρόνια αργότερα, με τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ και τη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση του 1973. Το εμπάργκο και η κρίση ήταν τέτοιας έντασης, που κατά πολλούς ιστορικούς αποτέλεσαν την αφετηρία όλων των κλονισμών που έχει γνωρίζει έκτοτε ο δυτικός καπιταλισμός.
Εδωσε τον υπέρ πάντων αγώνα για να απαλλάξει την πετρελαϊκή βιομηχανία της Σαουδικής Αραβίας από τον ασφυκτικό έλεγχο των Αμερικανών – κάτι που, τελικά, οδήγησε στην εθνικοποίηση του κλάδου και την ίδρυση του «γίγαντα» της Saudi Aramco το 1976.
Η απαγωγή από τον Κάρλος το Τσακάλι και η δολοφονία Φαϊζάλ
Το 1975, μαζί με άλλους υπουργούς Πετρελαίου, είχε απαχθεί στη διάρκεια συνεδρίασης του ΟΠΕΚ στη Βιέννη από τον περιβόητο τρομοκράτη Κάρλος το Τσακάλι.
Μήνες αργότερα, ο Γιαμανί βρισκόταν στο πλευρό του βασιλιά Φαϊζάλ στο Ριάντ υποδεχόμενος μια αντιπροσωπεία επισκεπτών, όταν ένας δυσαρεστημένος σαουδάραβας πρίγκιπας έβγαλε ένα περίστροφο και σκότωσε τον βασιλιά.
Γνωστός για τους κομψούς τρόπους του και το γενάκι του που είχε γίνει κάτι σαν σήμα κατατεθέν του, ο Γιαμανί ήταν μια παγκόσμια διασημότητα στα χρόνια του 1970 και στη διάρκεια των πληθωριστικών «πετρελαϊκών σοκ», καθώς επί 24 χρόνια διαχειρίστηκε τις πετρελαϊκές υποθέσεις της χώρας που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο.
Η παντοδυναμία του τερματίσθηκε με την αιφνίδια αποπομπή του το 1986, μετά από μια αποτυχημένη εμπορική και χρηματιστηριακή στρατηγική που οδήγησε στην κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.
Ο Γιαμανί θα ταφεί στη Μέκκα της Σαουδικής Αραβίας.
