Ένα εμπορικό πλοίο μήκους 400 μέτρων προκάλεσε την περασμένη εβδομάδα «έμφραγμα» στο παγκόσμιο εμπόριο, όταν μια στραβοτιμονιά το ακινητοποίησε στα αβαθή, το κανάλι του Σουέζ αποκλείστηκε για σχεδόν έξι μέρες και εκατοντάδες πλοία παρέμειναν παγιδευμένα, μαζί με τα εμπορεύματά τους σε έναν από τους πιο κρίσιμους υδάτινους διαύλους στον πλανήτη.
Οι παρατηρήσεις του Τζέιμς Σταυρίδη
Η στραβοτιμονιά του πλοιάρχου του «Ever Given» έδειξε με τον πιο εύγλωττο τρόπο την κρισιμότητα της διώρυγας του Σουέζ για τις θαλάσσιες συγκοινωνίες και πόσο εύθραυστες είναι αυτές: ένα ατύχημα είναι αρκετό για να τις «στραγγαλίσει» και να προκαλέσει τεράστιες οικονομικές ζημιές. Ωστόσο, το Σουέζ δε είναι το μοναδικό κρίσιμο θαλάσσιο πέρασμα. Αντιθέτως, όπως αναφέρει σε άρθρο του στο περιοδικό Time ο ναύαρχος ε.α. Τζέιμς Σταυρίδης, ο οποίος εκτός από μια λαμπρή στρατιωτική και ακαδημαϊκή καριέρα, παρά τρίχα να είναι υποψήφιος αντιπρόεδρος με τη Χίλαρι Κλίντον το 2016 και εξετάστηκε από τον Τραμπ για ΥΠΕΞ, σημειώνει ότι υπάρχουν κι άλλα θαλάσσια περάσματα που μπορούν να προκαλέσουν έμφραγμα στη ναυσιπλοΐα και να θέσουν σε κίνδυνο την παγκόσμια εμπορική κίνηση.
Τα πέντε κρίσιμα περάσματα
Αφού παραδέχεται ότι και ο ίδιος ως κυβερνήτης του πυρηνικού αεροπλανοφόρου «Enterprise» παρά τρίχα να το κολλήσει στα αβαθή του Σουέζ, σημειώνει ότι το ατύχημα του «Ever Given» είναι εξαιρετικά σπάνιο και χρειάζεται μελέτη για το πώς συνέβη, ώστε να αποφευχθεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον. Κατά τον Σταυρίδη, υπάρχουν άλλα πέντε σημεία στον πλανήτη, απ’ όπου τα πλοία περνούν κατά χιλιάδες κάθε μέρα, προκειμένου να αποφύγουν τεράστιες διηπειρωτικές διαδρομές, και τα οποία είναι εξαιρετικά κρίσιμα για την παγκόσμια ναυσιπλοΐα: τα στενά της Μάλακα ανάμεσα στην Ινδονησία και τη Σουμάτρα που χωρίζουν τον Ειρηνικά από τον Ινδικό Ωκεανό, τα στενά του Βοσπόρου, τα στενά του Μπαμπ-ελ-Μαντέμπ στην άκρη της αραβικής χερσονήσου, τα στενά του Ορμούζ στην είσοδο του Αραβικού Κόλπου και η διώρυγα του Παναμά.
Οι κίνδυνοι
Όπως εξηγεί ο Σταυρίδης, τα στενά της Μάλακα αντιμετωπίζουν πρόβλημα με πειρατές, ωστόσο το κυριότερο πρόβλημά τους είναι ότι η κυκλοφορία είναι τεράστια, διεξάγεται σε μεγάλες ταχύτητες και ένα ατύχημα μπορεί να προκαλέσει τερατώδες μποτιλιάρισμα. Τα στενά του Μπαμπ-ελ-Μαντέμπ επίσης έχουν πρόβλημα με πειρατές από τη Σομαλία, ενώ στα στενά του Ορμούζ επικρατεί ένταση λόγω Ιράν και της συμπεριφοράς των Ενόπλων Δυνάμεών του. Όσον αφορά στον Βόσπορο, δεν έχει κάποιο σχόλιο, ενώ περιγράφει το πέρασμα από τη διώρυγα του Παναμά ως σχεδόν ειδυλλιακό, σε βαθμό που το πλήρωμα έκανε μπάρμπεκιου και απολάμβανε το φυσικό περιβάλλον.
Αυτό που ο Σταυρίδης τονίζει είναι ότι όλα αυτά τα κρίσιμα θαλάσσια περάσματα θα μπορούσαν σε κάποια στιγμή να προκαλέσουν πρόβλημα στις θαλάσσιες συγκοινωνίες και υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν διεθνείς διαχειριστικές αρχές που θα διασαφαλίζουν την απρόσκοπτη κυκλοφορία των πλοίων από εκεί, μέσω ασκήσεων, παρουσίας δυνάμεων ασφαλείας και διεθνούς συνεργασίας, ώστε να μην υπάρξει νέο Σουέζ.
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
