Κώστας Μποτόπουλος

Ποιος έχει δίκιο και ποια είναι η αλήθεια για την ελληνική οικονομία; Τα προβλήματα και τα άλματα όπως τα βλέπουν από μέσα κι απέξω

Καθε εβδομάδα, με τον Κώστα Μποτόπουλο

 

Ποιος έχει δίκιο και ποια είναι η αλήθεια για την ελληνική οικονομία; Σε αυτή την εξαιρετική από κάθε άποψη συγκυρία –παγκόσμιου αναβρασμού και απειλών, ευρωπαϊκής ενεργειακής κρίσης, σφοδρής κομματικής και υπολανθάνουσας προεκλογικής αντιπαράθεσης-, τα στοιχεία είναι πολλά, άρα μεγάλο ζητούμενο η σύνθεση και η καθαρή ματιά.

Απέξω: Η Moody’s έχει δίκιο ή οι Fitch και S&P;

Έχει δίκιο ο οίκος αξιολόγησης Moody’s που ΔΕΝ αναβάθμισε, αυτή τη βδομάδα, την Ελλάδα, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στα προβληματικά στοιχεία («υψηλό πιστωτικό κίνδυνο», λόγω τραπεζών, χαμηλού ποσοστού αποταμίευσης και επενδύσεων, δυσμενούς δημογραφικού προφίλ, «δύσκολου» μακροοικονομικού περιβάλλοντος, αβέβαιων πολιτικών εξελίξεων) από ό,τι στα θετικά (χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης και γενικά ευνοϊκό προφίλ χρέους, πρόοδος «μεταρρυθμίσεων», μέτριες ανάγκες δανεισμού, βελτίωση οικονομικής ισχύος και μείωσης έκθεσης στον ευρωπαϊκό κίνδυνο);

Αν αυτή είναι η σωστή κρίση, τότε δεν μπορεί να ήταν σωστή και η αντίστροφης λογικής αξιολόγηση, πριν από λίγους μόλις μήνες, δυο άλλων οίκων, των Fitch και S&P, οι οποίοι, παρά τις κοινές διαπιστώσεις, αναβάθμισαν την Ελλάδα θεωρώντας ότι έχει αφήσει τα χειρότερα πίσω της.

Από μέσα: Ανησυχίες από το “κλίμα” ή αισοδοξία απο τις επιδόσεις;

Μήπως ορθότερη είναι η εκ των έσω ματιά του Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, που ανησυχεί λόγω πληθωρισμού, αύξησης των επιτοκίων, ουκρανικής κρίσης και ενδεχομένου ακυβερνησίας και θέτει σε δεύτερη μοίρα τους ρυθμούς ανάπτυξης, τις καλές επιδόσεις του τουρισμού και τις βελτιωμένες των εξαγωγών, τη σχετικά καλή εικόνα της αγοράς εργασίας και την αρκετά προχωρημένη ενεργειακή αυτάρκεια, που, αντίθετα, προβάλλει η κυβέρνηση;

Είναι η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης ένδειξη υγείας ή παγίδα; Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν περισσότερες πιθανότητες να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακούς ή για πολιτικούς/κομματικούς σκοπούς; (περί του ότι θα χρησιμοποιηθούν και για τους τελευταίους δεν υπάρχει αμφιβολία, το ποσοστό θα κρίνει πού θα γείρει η πλάστιγγα). Υπάρχει πράγματι «πολιτικός κίνδυνος», και μάλιστα ακυβερνησίας, επειδή έρχονται εκλογές –και μάλιστα στην ώρα τους; (τι να πει κι η Ιταλία). Ποια είναι η ουσία για το τραπεζικό σύστημα, ότι πέταξε από πάνω του, έστω τεχνητά, το βάρος των «κόκκινων δανείων» και ξαναστρέφεται, δειλά-δειλά, στην άρδευση της πραγματικής οικονομίας, ή ότι έχει, όπως σχεδόν το σύνολο του ευρωπαϊκού συστήματος, πρόβλημα κερδοφορίας και πλαγιοκοπείται από άτυπες μορφές «τεχνολογικής τραπεζικής»;

Τα προβλήματα και τα άλματα

Όλα αυτά ισχύουν, και δεν αλληλοαναιρούνται αναγκαστικά. Αρκεί να μη μας διαφεύγουν λίγες γενικές, και θεμελιακές, παραδοχές:

  • Πρώτον, η οικονομική κρίση δεν είναι περαστική και δεν είναι εθνική.
  • Δεύτερον, όλα τα κρίσιμα στοιχεία –όχι μόνο για την ελληνική αλλά και για τη διεθνή οικονομία- εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από δύο μη ελέγξιμα γεγονότα: τον πόλεμο στην Ουκρανία και την εξέλιξη της διαπάλης μεταξύ ΗΠΑ (η οποία, με τη σειρά της, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αποτέλεσμα των εκλογών για τη Βουλή, σε δυο μήνες) και Κίνας (που ζυγίζει καθημερινά πόσο θα συνδεθεί με τη Ρωσία και τον πόλεμο της).
  • Και τρίτον, η ελληνική οικονομία αναμφισβήτητα βελτίωσε τα βασικά –και άρα αναβαθμίστηκε- επί παρούσας κυβέρνησης, αλλά ελάχιστα καλύφθηκαν οι δομικές ελλείψεις της και ελάχιστες μεταρρυθμίσεις μπορούν να χαρακτηριστούν δομικές.

Από αυτή την άποψη, μάλλον τα προβλήματα, τα οποία εντείνει η παγκόσμια δίνη, παραμένουν περισσότερα από τα άλματα.

Κώστας Μποτόπουλος              

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο

Καμία δημοσίευση για προβολή