Το τέλος της αποστολής στο Αφγανιστάν, με τον θάνατο 13 Αμερικανών στρατιωτών, μετατρέπεται σε σενάριο καταστροφής για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με την σοβαρότερη μέχρι στιγμής κρίση της προεδρίας του και δείχνει αιφνιδιασμένος από μια κατάσταση που δεν είχε δει να έρχεται.
Η Πέμπτη ήταν μια πολύ δύσκολη μέρα για τον ίδιο: Στις δηλώσεις του μπροστά στις κάμερες, αρκετές ώρες μετά την διπλή επίθεση αυτοκτονίας στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έκρυψε την συγκίνησή του.
Οταν ο πρόεδρος έσκυψε το κεφάλι
Βουρκωμένος, απέτισε φόρο τιμής στους “ήρωες” που έπεσαν νεκροί στην πιο φονική επίθεση για τις αμερικανικές δυνάμεις από τον Αύγουστο του 2011.
Με αποφασιστικό ύφος, σαν να θέλησε να κλείσει τα στόματα αυτών που τον κατηγορούν για αδυναμία, διαμήνυσε στους υπεύθυνους για το μακελειό: “θα σας κυνηγήσουμε και θα σας κάνουμε να πληρώσετε”.
Ωστόσο, δεν καταφέρνει να κρύψει τον εκνευρισμό του, κλείνοντας τα μάτια και χαμηλώνοντας το κεφάλι, την ώρα που άκουσε δημοσιογράφο του συντηρητικού δικτύου Fox News να του απευθύνει την ερώτηση για τις δικές του “ευθύνες”.
Eurasia Group: Η τριπλή ήττα των ΗΠΑ
“Πρόκειται για μια μεγάλη κρίση που εκδηλώνεται υπό την προεδρία του”, λέει στο AFP ο Ίαν Μπρέμερ, πρόεδρος της Eurasia Group. “Πρόκειται για μια αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, πρόκειται για μια αποτυχία σχεδιασμού, πρόκειται για μια αποτυχία των επικοινωνιών και πρόκειται για μια αποτυχία συντονισμού με τους συμμάχους του”, τονίζει ο ίδιος.
Κατά δική του ομολογία άλλωστε, ο αμερικανός πρόεδρος δεν “προέβλεψε” την ταχύτητα με την οποία θα κατέρρεε ο αφγανικός στρατός, ο οποίος εκπαιδεύτηκε, εξοπλίστηκε και χρηματοδοτήθηκε από την Ουάσινγκτον. Όπως δεν προέβλεψε και την πτώση της Καμπούλ στα χέρια των Ταλιμπάν.
Ο αιφνιδιασμός της Ουάσιγκτον
Και όπως συνέβη και με την σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το παλαιστινιακό κίνημα της Χαμάς τον Μάιο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν δίνει την εντύπωση ότι δεν καταφέρνει να προσαρμοστεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις στην διεθνή σκηνή.
Οι στιγμές αμφιταλαντεύσεων διαδέχθηκαν η μια την άλλη μετά την νίκη των Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου, η οποία τον αιφνιδίασε στο Καμπ Ντέιβιντ, εξοχική κατοικία των αμερικανών προέδρων. Ο αρχικά σιωπηλός 78χρονος Δημοκρατικός πρόεδρος των ΗΠΑ έχει έκτοτε πολλαπλασιάσει τις δηλώσεις που κάνει, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να σταματήσει τις επικρίσεις που δέχεται.
Την Τρίτη, η ομιλία του καθυστέρησε περίπου 5 ώρες την στιγμή που ο κόσμος περίμενε να μάθει αν θα υποχωρήσει στα διεθνή αιτήματα υπέρ της παράτασης της διορίας που είχε δοθεί για τις 31 Αυγούστου για την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν — και εκ των πραγμάτων και για την απομάκρυνση των ξένων και των Αφγανών που απειλούνται με αντίποινα από την πλευρά των Ταλιμπάν. Ο Μπάιντεν επιβεβαίωσε εν τέλει την τήρηση της προθεσμίας.
Η πτώση στις δημοσκοπήσεις και η “ρεβάνς” του Τραμπ
Ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος εξελέγη δείχνοντας ενωτικό προφίλ, στην πραγματικότητα δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να επικυρώσει την απόφαση του Ρεπουμπλικανού προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει όλα τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν.
Ωστόσο σήμερα επικρίνεται από όλες τις πλευρές για την διαχείριση της αποχώρησης αυτής, όπως και γιατί δεν οργάνωσε νωρίτερα την αν αγκαία εκκένωση από τπο Αφγανιστάν , υποχρεώνοντας τον αμερικανικό στρατό να ξαναστείλει δυνάμεις για να διαχειριστούν μέσα στο χάος μια γιγάντια αερογέφυρα, η οποία κλονίστηκε συθέμελα μετά την επίθεση της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
“Αυτή η τραγωδία δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ”, δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε σπεύσει ήδη να ζητήσει την παραίτηση του Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα.
“Ο Τζο Μπάιντεν έχει αίμα στα χέρια του”, συμπλήρωσε η Ρεπουμπλικανή βουλευτής Ελίζ Στέφανικ. “Είναι ακατάλληλος να είναι επικεφαλής”, πρόσθεσε.
Πολλοί παρατηρητές κάνουν παραλληλισμό με την επίθεση της Βεγγάζης το 2012 που στοίχισε τη ζωή στον Αμερικανό πρεσβευτή στη Λιβύη και τραυμάτισε βαριά την κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα.
“Δεν ξέρω αν ο Μπάιντεν θα αποδυναμωθεί οριστικά” από την αφγανική κρίση, δήλωσε στο AFP ο Μαρκ Ρομ, καθηγητής πολιτικών επιστημών. “Ωστόσο οι Ρεπουμπλικανοί θα κάνουν ό,τι μπορούν για να συμβεί αυτό”, πρόσθεσε.
Ο ανταγωνισμός με την Κίνα
Η βροχή επικρίσεων προκαλεί σύγχυση στην επικοινωνιακή πολιτική του Λευκού Οίκου, ο οποίος θέλει να επικεντρωθεί στις προόδους των γιγάντιων οικονομικών σχεδίων του προέδρου –τα οποία έχουν στόχο να επιτρέψουν στις ΗΠΑ να “κερδίσουν” το παιγνίδι του ανταγωνισμού με την Κίνα – στόχο που αποτελεί και τη μόνη πραγματική προτεραιότητα της εξωτερικής του πολιτικής.
Η δημοτικότητα του Μπάιντεν έχει καταρρεύσει εδώ και δέκα ημέρες στις δημοσκοπήσεις, μολονότι μια μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών, που έχει κουραστεί από τους “ατελείωτους πολέμους” της Αμερικής, κρίνει όπως και ο ίδιος ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν.
Για τον Τσαρλς Φράνκλιν, διευθυντή του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων της Marquette Law School, “το πολιτικό ζήτημα, μόλις θα έχουμε ολοκληρώσει την αποχώρηση, είναι να μάθουμε αν η πλειοψηφία θα είναι ικανοποιημένη που φύγαμε”. “Αν συμβεί αυτό, τότε μπορεί να ξεθωριάσει η πολεμική”.
Υπέρ αυτής της προοπτικής φαίνεται να στοιχηματίζει και ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν
“Κυρίες και κύριοι, είναι ώρα να δώσουμε τέλος σε είκοσι χρόνια πολέμου“, δήλωσε την Πέμπτη κλείνοντας την συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
